Thói quen sinh hoạt và ăn uống hàng ngày có ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe thận. ThS.BS Nguyễn Ngọc Tân, từ khoa Tiết niệu – Nam học, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, đã chỉ ra một số thói quen phổ biến ở dân văn phòng có thể gây hại cho thận mà nhiều người không để ý.
Một trong những sai lầm thường gặp là nhịn tiểu thường xuyên. Nhiều người có thói quen này để tránh làm gián đoạn công việc, nhưng việc nhịn tiểu lâu ngày có thể khiến bàng quang giãn nở quá mức, gây áp lực lên thận và dẫn đến suy yếu chức năng thận. Bên cạnh đó, nhịn tiểu còn làm nước tiểu bị kiềm hóa, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và hình thành sỏi nhiễm trùng. Các chuyên gia khuyến cáo người trưởng thành nên đi tiểu từ 4-6 lần mỗi ngày, tương đương khoảng mỗi 3 giờ, và không nhất thiết phải thức dậy vào ban đêm để đi tiểu.

Uống không đủ nước cũng là một vấn đề phổ biến, đặc biệt là ở dân văn phòng. Do bận rộn hoặc ít vận động, nhiều người không cảm thấy khát và không uống đủ nước. Tình trạng này kéo dài có thể khiến thận giảm khả năng lọc máu. Khi cơ thể thiếu nước, lượng nước tiểu không đủ để đẩy các chất cặn bã và vi khuẩn ra khỏi hệ tiết niệu, làm tăng nguy cơ hình thành sỏi và gây tổn thương, nhiễm trùng thận. Viện Hàn lâm Khoa học, Kỹ thuật và Y học Mỹ khuyến nghị lượng nước lý tưởng hàng ngày cho người trưởng thành sống ở vùng khí hậu ôn hòa là 2,7 lít đối với phụ nữ và 3,7 lít đối với nam giới. Tại Việt Nam, có thể tính lượng nước cần thiết bằng cách lấy trọng lượng cơ thể nhân với 4.
Thức khuya cũng là một thói quen có hại cho thận. Chu kỳ ngủ – thức có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh chức năng thận, giúp điều phối hoạt động của thận trong suốt 24 giờ. Thức khuya và thiếu ngủ có thể cản trở khả năng tự phục hồi của cơ thể, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm cả suy giảm chức năng thận. Theo bác sĩ Tân, những người ngủ ít hơn 6,5 tiếng mỗi đêm có nguy cơ suy thận cao hơn. Vì vậy, nên ngủ đủ 7-9 tiếng mỗi đêm, tùy thuộc vào độ tuổi và thể trạng, và duy trì lịch trình ngủ đều đặn, tránh sử dụng caffeine trước khi đi ngủ.
Ngồi nhiều là một đặc điểm của công việc văn phòng, và nó cũng gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến thận. Ngồi nhiều giờ có thể dẫn đến béo phì, tiểu đường và cao huyết áp, là những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây suy thận. Hơn nữa, ít vận động làm giảm hiệu quả làm việc của thận và khả năng đào thải chất cặn bã. Ngoài ra, cơ thể kém hấp thu canxi, tạo điều kiện cho canxi bài tiết vào nước tiểu nhiều hơn, dẫn đến lắng đọng và hình thành sỏi. Bác sĩ Tân khuyến nghị dân văn phòng nên dành ít nhất một tiếng mỗi ngày cho hoạt động thể chất như tập thể dục, đi bộ hoặc đạp xe để giảm nguy cơ mắc bệnh suy thận.
Bỏ bữa sáng cũng là một thói quen xấu. Buổi sáng là thời điểm túi mật bắt đầu hoạt động bài tiết dịch để tiêu hóa thức ăn. Nếu bỏ bữa sáng, dịch mật có thể tích tụ, tạo điều kiện hình thành sỏi thận. Khi nhịn ăn sáng, cơ thể có thể điều chỉnh bằng cách làm chậm quá trình trao đổi chất để bảo tồn năng lượng, gây hại cho thận. Thay vào đó, nên ăn sáng đầy đủ với carbohydrate và protein giàu chất xơ, sau đó bổ sung các bữa ăn nhỏ và đồ ăn nhẹ trong suốt cả ngày để duy trì năng lượng ổn định.
Căng thẳng kéo dài cũng có thể gây hại cho thận. Khi căng thẳng, cơ thể tiết ra các hormone như adrenaline và cortisol, làm tăng nhịp tim và huyết áp. Tình trạng căng thẳng kéo dài có thể dẫn đến cao huyết áp mạn tính, gây tổn thương cho các mạch máu, bao gồm cả mạch máu ở thận. Khi các mạch máu này bị tổn thương, chức năng lọc máu của thận có thể suy giảm, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Để giảm căng thẳng, người làm văn phòng nên tập yoga, thiền hoặc các bài tập thở, và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh.
Chế độ ăn uống không hợp lý cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe thận. Ăn quá nhiều dầu mỡ, nội tạng động vật, thịt đỏ, hải sản, uống rượu bia, ăn quá mặn và tiêu thụ nhiều đạm khó chuyển hóa có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận. Ăn mặn còn làm tăng nguy cơ cao huyết áp, gây tổn thương chức năng thận và dẫn đến suy thận. Tiêu thụ quá nhiều đường có thể gây ra bệnh tiểu đường, béo phì và cao huyết áp, ảnh hưởng đến chức năng lọc máu của thận. Hấp thụ quá nhiều chất đạm từ thịt động vật khiến thận phải làm việc nhiều hơn, tăng nguy cơ tổn thương và giảm độ lọc cầu thận (eGFR). Uống rượu bia khiến thận phải tăng cường hoạt động để loại bỏ chất độc hại, đồng thời làm tăng nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp và tiểu đường, là những nguyên nhân hàng đầu gây suy thận mạn. Để phòng ngừa bệnh thận mạn tính và tránh các biến chứng nguy hiểm do suy thận, nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh với các thực phẩm đủ năng lượng, ít muối, nhiều chất xơ, và hạn chế chất bột đường và đạm.
Admin
Nguồn: VnExpress