Gần đây, Mỹ đã ký kết một hợp đồng trị giá 3,9 tỷ đô la với Boeing để chế tạo hai chiếc máy bay phản lực mới, dự kiến sẽ trở thành chuyên cơ Không lực Một phục vụ Tổng thống. Mặc dù theo kế hoạch, Boeing phải bàn giao hai chiếc máy bay này vào năm ngoái, nhưng do nhiều sự cố chậm trễ, nhà sản xuất đã không thể hoàn thành đúng thời hạn, dẫn đến thiệt hại hàng tỷ đô la cho dự án.
Sự chậm trễ này đã gây ra sự bất bình từ cựu Tổng thống Donald Trump. Trong một phát biểu với báo giới trên chiếc Không lực Một đời cũ vào tháng 2, ông Trump bày tỏ sự không hài lòng với Boeing và thậm chí đề xuất khả năng mua một chiếc máy bay khác để thay thế.
Ông Trump mong muốn có một chiếc Không lực Một mới trong nhiệm kỳ của mình, thay vì tiếp tục sử dụng những chiếc máy bay đã 35 năm tuổi từ thời cựu Tổng thống George H.W. Bush, vốn thường xuyên phải bảo dưỡng và sửa chữa. Ông nhấn mạnh rằng, với vị thế của nước Mỹ, việc sở hữu một chuyên cơ ấn tượng nhất là điều cần thiết.
Ngay sau khi ông Trump nhậm chức vào tháng 1, các quan chức quân đội Mỹ đã bắt đầu xem xét việc mua một chiếc máy bay tạm thời để làm chuyên cơ Không lực Một trong thời gian chờ Boeing hoàn thành dự án. Tuy nhiên, đến ngày 11/5, ông Trump thông báo trên mạng xã hội rằng Qatar sẽ cung cấp máy bay cho Mỹ như một “món quà, hoàn toàn miễn phí”.
Lầu Năm Góc xác nhận vào ngày 21/5 rằng Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã chấp nhận chiếc Boeing 747 từ Qatar “theo đúng mọi quy định và luật lệ liên bang”. Không quân Mỹ cũng bắt đầu lên kế hoạch cải tạo chiếc máy bay này để biến nó thành chuyên cơ chở Tổng thống.
Một quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ bày tỏ hy vọng rằng chuyên cơ mới sẽ sẵn sàng để sử dụng vào cuối năm nay, nhấn mạnh rằng việc chấp nhận món quà này sẽ giúp tiết kiệm hàng trăm triệu đô la cho người nộp thuế Mỹ. Quan chức này cũng khẳng định rằng không có điều kiện ràng buộc nào đi kèm với món quà này.
Mặc dù Qatar đã bác bỏ những ý kiến cho rằng việc chuyển giao máy bay cho Mỹ nằm trong một chiến dịch gây ảnh hưởng đến Washington, ông Trump cũng tuyên bố rằng ông sẽ không sử dụng chiếc máy bay này sau khi rời nhiệm sở.
Ban đầu, Văn phòng Quân sự Nhà Trắng đã phối hợp với Boeing và Bộ Quốc phòng để lập danh sách những chiếc Boeing 747 mới nhất trên thị trường, được thiết kế dạng máy bay thương gia và có thể trang bị thành chuyên cơ tổng thống. Trong số đó, chỉ có 8 chiếc máy bay trên thế giới đáp ứng được yêu cầu, bao gồm cả chiếc máy bay phản lực hai tầng mà Qatar đã tìm cách bán trong vài năm qua nhưng chưa thành công.
Tờ rơi quảng cáo về chiếc máy bay này cho thấy nội thất sang trọng, với các phòng ngủ sử dụng loại vải mềm chất lượng cao nhất, kết hợp với da và ván gỗ thượng hạng. Một phòng tắm được thiết kế xa hoa “gần như một tác phẩm nghệ thuật”. Trước đó, Quốc vương Qatar từng tặng cho Thổ Nhĩ Kỳ một chiếc máy bay tương tự vào năm 2018 để bày tỏ sự ủng hộ dành cho Tổng thống Recep Tayyip Erdogan.
Đặc phái viên Trung Đông của ông Trump, Steven Witkoff, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy kế hoạch chuyển giao chiếc máy bay sang trọng của Qatar cho Mỹ. Ông Witkoff, một doanh nhân bất động sản và là bạn lâu năm của ông Trump, có mối quan hệ tốt với Qatar. Năm 2023, quỹ đầu tư quốc gia Qatar đã mua khách sạn Park Lane ở New York, thuộc sở hữu của tập đoàn bất động sản của Witkoff, với giá 623 triệu đô la.
Ông Witkoff đã liên lạc với phía Qatar để hỏi về chiếc máy bay Boeing mà Mỹ muốn mua. Đến giữa tháng 2, Qatar đồng ý đưa máy bay đến Florida để ông Trump có thể chiêm ngưỡng nó tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago.
Chiếc Boeing đã hạ cánh ở thành phố West Palm Beach, bang Florida vào sáng ngày 15/2 sau một chuyến bay không dừng từ Doha. Ông Trump đã đến sân bay để xem xét chiếc máy bay từng được hoàng gia Qatar sử dụng.
Tờ rơi quảng cáo mô tả chiếc máy bay toát lên vẻ sang trọng từ bề ngoài đến nội thất, với việc bài trí tỉ mỉ dựa trên tay nghề thủ công và năng lực kỹ thuật. Tầng trên có phòng chờ và trung tâm liên lạc, trong khi phòng ngủ chính có thể chuyển thành phòng vận chuyển bệnh nhân được trang bị y tế đầy đủ và nguồn cung cấp oxy trực tiếp. Khu vực hạng thương gia có 12 ghế ngả dành cho nhân viên.
Kỹ sư hàng không Marc Foulkrod, người có công ty tư vấn chuyên giúp các khách hàng giàu có và nguyên thủ quốc gia mua máy bay, nhận xét rằng Boeing đã tạo ra một chiếc máy bay tuyệt vời. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng những chiếc máy bay như vậy thường kén khách.
Các hãng hàng không lớn không hứng thú mua những chiếc máy bay như vậy vì chúng không phù hợp với các chuyến bay thương mại. Ngay cả các nguyên thủ quốc gia ngày nay cũng ít sử dụng những chiếc Boeing 747 vì chúng có 4 động cơ, chi phí vận hành và bảo trì tốn kém, và việc thay thế các bộ phận cũng trở nên khó khăn hơn do loại máy bay này không còn được sản xuất.
Việc điều máy bay tới Mỹ để ông Trump chiêm ngưỡng cũng là một hành động tốn kém. Chi phí vận hành một chiếc máy bay như vậy ước tính khoảng 25.000 đô la mỗi giờ, và chi phí thuê có thể lên tới 35.000 đô la. Do đó, chuyến bay khứ hồi từ Doha tới Florida có thể tốn tới một triệu đô la.
Sau khi xem chiếc máy bay, ông Trump dường như đã rất ấn tượng. Trên đường trở lại Washington trên chiếc Không lực Một hiện tại, ông vẫn nói về thiết kế nội thất của chiếc máy bay Qatar như thể thỏa thuận mua bán đã hoàn tất. Các đồng minh của ông Trump tại Nhà Trắng đã lên kế hoạch sơn lại, nâng cấp và đưa chiếc máy bay vào sử dụng trong năm nay.
Tuy nhiên, thay vì bán, Qatar đã quyết định chuyển giao chiếc máy bay miễn phí giữa hai chính phủ. Phát ngôn viên đại sứ quán Qatar tại Washington cho biết luật sư của quân đội hai nước đã xem xét kế hoạch chuyển giao và Qatar không nhận lại bất kỳ lợi ích nào, mà chỉ muốn phản ánh mối quan hệ an ninh mạnh mẽ với Mỹ.
Mặc dù kế hoạch chuyển giao đã hoàn tất, các quan chức và cựu quan chức Mỹ cảnh báo rằng việc cải tạo lại máy bay Qatar thành Không lực Một cho ông Trump không phải là một việc nhanh chóng. Boeing đã mất 5 năm để chuyển đổi các máy bay 747 tiêu chuẩn mà Lầu Năm Góc mua thành Không lực Một, với các nâng cấp về khả năng liên lạc, hệ thống phòng thủ tên lửa và các biện pháp đảm bảo an toàn khác. Foulkrod dự đoán rằng ông Trump khó có thể sử dụng chiếc Không lực Một mới trước năm 2027.
Máy bay Qatar có thiết kế sang trọng, nhưng Mỹ sẽ cần phải sửa sang đáng kể trước khi nó thực sự trở thành Không lực Một, bao gồm lắp đặt hệ thống liên lạc và các hệ thống chuyên dụng để bảo vệ khỏi nguy cơ tấn công tên lửa hoặc các mối đe dọa khác. Chi phí trang bị thêm dự kiến có thể lên tới một tỷ đô la, theo một quan chức Lầu Năm Góc.
Chi phí cho phi hành đoàn của một chiếc Không lực Một ước tính khoảng 37 triệu đô la một năm, và tổng chi phí hoạt động hàng năm lên tới 134 triệu đô la, theo tài liệu của Lầu Năm Góc.
Andrew Hunter, cựu trợ lý Bộ trưởng Không quân Mỹ, nhận định rằng chỉ có một quốc gia hoặc một hãng hàng không lớn mới có đủ khả năng vận hành một chiếc máy bay như vậy.
Admin
Nguồn: VnExpress
