Trong nhiều thập kỷ, Apple đã đặt trọng tâm sản xuất phần lớn thiết bị của mình tại Trung Quốc, đầu tư hàng chục tỷ đô la vào các nhà máy quy mô lớn và tận dụng mạng lưới cung ứng rộng khắp tại địa phương. Tuy nhiên, trước bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc, Apple đang tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng của mình.
Đầu tháng này, CEO Tim Cook cho biết một phần lớn iPhone bán ra tại thị trường Mỹ trong giai đoạn từ tháng 3 đến tháng 6 sẽ được sản xuất tại Ấn Độ. Động thái này được xem là một phần trong nỗ lực ứng phó với những thách thức địa chính trị.
Tuy nhiên, giải pháp này dường như không làm hài lòng Tổng thống Mỹ Donald Trump. Vào ngày 23/5, ông Trump đã chỉ trích kế hoạch chuyển hoạt động sản xuất phần lớn iPhone cung cấp cho thị trường Mỹ sang Ấn Độ và đe dọa áp thuế 25% đối với các sản phẩm này nếu Apple không khởi động sản xuất tại Mỹ.
Trước đó, vào cuối tháng 4, chính quyền Trump đã tạm miễn thuế cho iPhone và một số thiết bị điện tử khác. Dù vậy, theo hãng tin AP, sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng bên ngoài nước Mỹ khiến Apple vẫn nằm trong tầm ngắm của cuộc chiến thương mại do ông Trump khởi xướng.
Việc đưa hoạt động sản xuất iPhone trở lại Mỹ là một trong những kỳ vọng của chính quyền Trump khi công bố các biện pháp thuế quan mới vào đầu tháng 4. Ông Trump từng phát biểu trên CBS News rằng việc lắp ráp iPhone, với hàng triệu công nhân tham gia vào việc vặn những con ốc nhỏ, là loại công việc nên được hồi hương về Mỹ.
Mặc dù vậy, các chuyên gia cho rằng viễn cảnh iPhone được lắp ráp tại Mỹ là khó xảy ra, ít nhất là trong tương lai gần. Nhà phân tích Gil Luria của công ty dịch vụ tài chính D.A. Davidson & Co nhận định rằng rất khó để Apple có thể đáp ứng hoàn toàn yêu cầu này của tổng thống trong vòng 3-5 năm tới.
Một trong những nguyên nhân chính là vấn đề chi phí. Các chuyên gia phân tích ước tính rằng thuế quan có thể đẩy giá một chiếc iPhone sản xuất tại Trung Quốc từ 1.200 USD lên khoảng 1.500 USD. Tuy nhiên, nếu Apple chuyển sản xuất về Mỹ, giá có thể tăng lên ít nhất 2.000 USD, thậm chí chạm mốc 3.500 USD, tức là gần gấp ba lần.
Theo AP, Apple thiếu động lực để sản xuất nội địa vì đã xây dựng một mạng lưới cung ứng phức tạp ở nước ngoài từ những năm 1990 dưới thời CEO Steve Jobs. Việc thiết lập các nhà máy mới tại Mỹ sẽ mất nhiều năm và tiêu tốn hàng tỷ đô la. Cộng thêm chi phí đầu vào, giá iPhone có thể tăng gấp ba lần, đe dọa doanh số của dòng sản phẩm chủ lực đã mang về 201 tỷ USD doanh thu cho Apple trong năm tài chính gần nhất.
Trong một hội thảo tại Trung Quốc năm 2017, CEO Tim Cook từng bày tỏ nghi ngờ về việc liệu Mỹ có đủ lao động sở hữu tay nghề kỹ thuật cần thiết để thực hiện những công việc tỉ mỉ, lặp đi lặp lại hay không. Ông Cook nói rằng ở Mỹ, có thể khó tìm đủ kỹ sư chế tạo khuôn máy để lấp đầy một phòng họp, trong khi ở Trung Quốc, có thể lấp đầy nhiều sân bóng.
Nhà phân tích Dan Ives của Wedbush Securities khẳng định rằng ý tưởng sản xuất iPhone tại Mỹ là không tưởng. Ông cho rằng giá thành iPhone hiện tại là khoảng 1.000 USD khi sản xuất tại Trung Quốc và Ấn Độ, nhưng sẽ vượt quá 3.000 USD nếu chuyển về Mỹ. Ngay cả khi việc chuyển đổi này xảy ra, nó cũng phải đến năm 2028 mới có thể bắt đầu. Ông Ives bình luận rằng mức tăng giá quá đột biến, thật khó hình dung.
Trong tương lai xa hơn, việc chuyển sản xuất về Mỹ càng trở nên kém hấp dẫn khi nhu cầu iPhone dài hạn có thể giảm do sự trỗi dậy nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI). Sự phát triển của AI có thể tạo ra một làn sóng thiết bị mới không cần đến thao tác chạm hay màn hình, từ đó làm giảm nhu cầu đối với điện thoại thông minh.
Phó chủ tịch cấp cao phụ trách mảng dịch vụ của Apple, Eddy Cue, từng phát biểu tại một phiên tòa rằng có thể người dùng sẽ không cần đến một chiếc iPhone trong vòng 10 năm nữa, dù điều này nghe có vẻ khó tin.
Dan Ives dự đoán rằng CEO Tim Cook sẽ tham gia vào một cuộc đàm phán với chính quyền Trump để giúp iPhone thoát khỏi mức thuế 25%. Trước đó, vào tháng 2, Apple đã cố gắng xoa dịu Tổng thống Trump bằng cách tuyên bố sẽ đầu tư 500 tỷ USD và tuyển dụng 20.000 lao động tại Mỹ đến năm 2028. Tuy nhiên, kế hoạch này không liên quan đến việc sản xuất iPhone mà chỉ cam kết đầu tư một trung tâm dữ liệu phục vụ trí tuệ nhân tạo tại Houston.
Trong cuộc họp công bố kết quả kinh doanh quý đầu tháng 5, ông Cook cho biết tác động của thuế quan trong quý I là hạn chế, ước tính chỉ tốn thêm 900 triệu USD nhờ tối ưu hóa chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng rất khó dự đoán tình hình sau tháng 6 vì không rõ các biện pháp thuế quan sẽ diễn biến ra sao.
Câu hỏi lớn hiện nay là Apple có thể duy trì mức giá iPhone hiện tại trong bao lâu nếu các mức thuế mà chính quyền Trump đe dọa trở thành hiện thực và vượt quá khả năng chịu đựng, buộc người tiêu dùng phải gánh chịu một phần chi phí?
Giáo sư kinh tế Brett House tại Trường Kinh doanh Columbia cho rằng thuế quan đối với iPhone sẽ làm tăng chi phí cho người tiêu dùng bằng cách làm phức tạp chuỗi cung ứng và tài chính của Apple. Ông nhấn mạnh rằng không có điều gì trong số này là tích cực đối với người tiêu dùng Mỹ.
Một trong những yếu tố chính giúp Apple duy trì mức giá iPhone hiện tại là nhờ lợi nhuận khổng lồ từ mảng dịch vụ, bao gồm các gói đăng ký và tiện ích gắn liền với sản phẩm của hãng, theo chuyên gia phân tích Dipanjan Chatterjee của Forrester Research.
Mảng dịch vụ đã mang về 96 tỷ USD doanh thu trong năm tài chính gần nhất của Apple và hiện chưa bị ảnh hưởng bởi các biện pháp thuế quan của chính quyền Trump. Ông Chatterjee nhận định rằng Apple có thể hấp thụ một phần chi phí phát sinh do thuế mà không chịu tác động tài chính quá lớn, ít nhất là trong ngắn hạn.
Tuy nhiên, Apple đang đối mặt với nguy cơ sụt giảm nghiêm trọng doanh thu từ mảng dịch vụ sau khi một thẩm phán liên bang ra phán quyết cấm hãng thu hoa hồng từ các giao dịch trong ứng dụng iPhone nếu được xử lý qua hệ thống thanh toán bên thứ ba. Trừ khi Apple thắng trong kháng cáo, phán quyết này có thể khiến công ty thiệt hại hàng tỷ đô la mỗi năm.
Ngay cả khi không có sự leo thang thuế quan hay vướng mắc pháp lý, nhiều chuyên gia vẫn dự đoán rằng Apple sẽ tăng giá iPhone khi các mẫu mới được công bố vào mùa thu. Điều này có thể thúc đẩy người tiêu dùng tranh thủ mua điện thoại ngay trong mùa hè này.
Admin
Nguồn: VnExpress
