Tại hội thảo về ứng dụng công nghệ trong ngành kiểm toán ngày 22/5, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương nhấn mạnh rằng, kiểm toán ngày nay không chỉ đơn thuần là công cụ giám sát tài chính mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự minh bạch và nâng cao hiệu quả quản trị quốc gia.
Trong bối cảnh bùng nổ dữ liệu số hiện nay, với sự gia tăng của các hệ thống ERP, nền tảng thanh toán điện tử và giao dịch thương mại điện tử tạo ra hàng tỷ giao dịch mỗi ngày, việc ứng dụng công nghệ trở nên vô cùng cần thiết để hỗ trợ xử lý khối lượng công việc khổng lồ này.
Thứ trưởng Phương cho rằng, một báo cáo kiểm toán về đầu tư công không chỉ nên dừng lại ở việc xác định các sai lệch về ngân sách mà còn cần phải làm rõ những nguyên nhân sâu xa, có thể xuất phát từ thiết kế thể chế hoặc những bất cập trong quá trình giám sát. Ông nhấn mạnh, để giải quyết thách thức này, cần có sự kết hợp giữa phân tích dữ liệu đa chiều và các mô hình dự báo dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy.
Thứ trưởng Phương dẫn chứng việc Malaysia đã triển khai hệ thống AI để kiểm toán toàn bộ ngân sách của 15 bộ, thay vì chỉ sử dụng phương pháp chọn mẫu truyền thống. Tại Việt Nam, việc ứng dụng các phần mềm như ACL Robotics và IDEA trong kiểm toán nội bộ đã giúp tăng năng suất từ 40% đến 60%, đồng thời giảm 30% thời gian xử lý dữ liệu.

Để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong ngành kiểm toán, Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương đề xuất ba hành động cụ thể: xây dựng mô hình chuyển đổi số cho ngành, triển khai thí điểm mô hình trợ lý kiểm toán AI và thành lập Quỹ đổi mới công nghệ kiểm toán.
Thứ trưởng Phương cũng lưu ý rằng, thành công trong chuyển đổi số không chỉ phụ thuộc vào công nghệ mà còn phụ thuộc vào yếu tố con người, quy trình và văn hóa làm việc. Do đó, ngành kiểm toán cần đầu tư vào việc phát triển đội ngũ nhân tài số, tái cấu trúc quy trình làm việc để tận dụng tối đa lợi ích của công nghệ, đồng thời xây dựng một văn hóa đổi mới và học tập liên tục.
Ông Đàm Xuân Lâm, đại diện bộ phận Kiểm toán của KPMG Việt Nam, chia sẻ: “Nghiên cứu của KPMG cho thấy AI không chỉ là một xu hướng nhất thời mà còn mang ý nghĩa chiến lược quan trọng. Hiện nay, gần ba phần tư doanh nghiệp đã ứng dụng AI trong báo cáo tài chính, và dự kiến con số này sẽ tăng lên 99% trong vòng ba năm tới”.
Ông Lâm cũng giới thiệu về các ứng dụng AI mà KPMG đang triển khai, bao gồm AI Transaction Scoring và KPMG Clara AI Chat. Các công cụ này giúp kiểm toán viên có thể kiểm tra toàn bộ giao dịch thay vì chỉ chọn mẫu, đồng thời hỗ trợ phân tích các tài liệu phức tạp và phát hiện các rủi ro tiềm ẩn trong quy trình.
Trên thực tế, các công ty kiểm toán hàng đầu thế giới đang đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ. Ví dụ, PwC, một trong bốn công ty kiểm toán lớn nhất toàn cầu, đã công bố khoản đầu tư 1 tỷ USD vào AI tạo sinh để tiên phong trong việc ứng dụng AI vào các lĩnh vực kiểm toán, thuế và tư vấn. Một số nghiên cứu dự báo rằng, trong vài năm tới, AI có thể tự động hóa tới 90% công việc kiểm toán.
Admin
Nguồn: VnExpress