Trước khi rời New Jersey trên chuyên cơ vào ngày 25/5, Tổng thống Donald Trump đã thông báo về “tiến triển thực chất, nghiêm túc” trong các cuộc đàm phán hạt nhân giữa Mỹ và Iran. Ông bày tỏ lạc quan: “Chúng tôi đã có những cuộc đối thoại rất tốt với Iran. Hãy chờ xem điều gì sẽ xảy ra. Tôi không biết liệu trong hai ngày tới sẽ có thông tin tốt hay xấu, nhưng tôi có linh cảm đó là điều tốt”.
Ông Trump hy vọng một thỏa thuận sẽ sớm đạt được, tin rằng khả năng này “rất cao”, bởi ông không muốn chứng kiến “bom rơi hay nhiều người thiệt mạng”.
Tuyên bố này được đưa ra sau khi Mỹ và Iran kết thúc vòng đàm phán hạt nhân thứ 5 tại Rome, Italy vào ngày 23/5. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi, trưởng đoàn đàm phán của Tehran, lại nhận định nỗ lực đối thoại này “quá phức tạp để có thể giải quyết trong hai hoặc ba cuộc gặp”, ám chỉ rằng hai bên chưa đạt được bước tiến lớn.
Tương tự, Ngoại trưởng Oman Badr Albusaidi cho biết vòng đàm phán mới nhất đã kết thúc “với một số tiến triển chưa mang tính quyết định”, đồng thời bày tỏ hy vọng các bên sẽ giải quyết những vấn đề còn tồn đọng trong những ngày tới.
Trong gần hai tháng qua, 5 vòng đàm phán giữa Mỹ và Iran là những cuộc tiếp xúc trực tiếp cấp cao nhất giữa hai nước kể từ khi Washington rút khỏi thỏa thuận hạt nhân năm 2015.
Sau khi trở lại Nhà Trắng, Tổng thống Trump đã khôi phục chính sách “áp lực tối đa” đối với Iran, đồng thời thúc đẩy nỗ lực ngoại giao, cảnh báo về hành động quân sự nếu đàm phán thất bại.
Iran cũng mong muốn một thỏa thuận mới để nới lỏng các lệnh trừng phạt đang gây ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế của họ.
Năm 2015, Iran đã đạt được Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) với các cường quốc, bao gồm cả Mỹ. Theo đó, Tehran sẽ hạn chế làm giàu uranium để đổi lấy việc nới lỏng các biện pháp cấm vận quốc tế. Tuy nhiên, thỏa thuận này đổ vỡ vào năm 2018 khi ông Trump đơn phương rút Mỹ khỏi JCPOA và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Iran.
Một năm sau, Tehran đáp trả bằng cách tăng cường hoạt động hạt nhân. Hiện tại, Iran đang làm giàu uranium ở mức 60%, cao hơn nhiều so với mức trần 3,67% quy định trong JCPOA, mặc dù vẫn thấp hơn mức 90% cần thiết để chế tạo vũ khí hạt nhân.
Các nước phương Tây từ lâu đã nghi ngờ Iran có tham vọng sở hữu vũ khí hạt nhân, nhưng Tehran luôn khẳng định chương trình hạt nhân của họ chỉ nhằm mục đích hòa bình.
Admin
Nguồn: VnExpress
