Tại Đại hội đồng Y tế Thế giới diễn ra ở Thụy Sĩ tuần qua, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Quốc Trung đã công bố cam kết tài trợ 500 triệu USD cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) trong vòng 5 năm tới. Động thái này diễn ra trong bối cảnh có nhiều ý kiến trái chiều về vai trò và hiệu quả của tổ chức này.
Ông Lưu Quốc Trung nhấn mạnh rằng thế giới đang đối mặt với những thách thức lớn về an ninh y tế toàn cầu do ảnh hưởng của chủ nghĩa đơn phương và chính trị cường quyền. Ông khẳng định Trung Quốc tin rằng chỉ có đoàn kết và hỗ trợ lẫn nhau mới có thể xây dựng một thế giới khỏe mạnh.
Cùng ngày Trung Quốc đưa ra thông báo tài trợ, Bộ trưởng Y tế Mỹ Robert F. Kennedy Jr. lại cho rằng việc Mỹ rút khỏi WHO là một “lời cảnh tỉnh”. Ông Kennedy chỉ trích WHO đang “hấp hối, sa lầy trong bộ máy quan liêu phình to, tư duy lạc hậu, xung đột lợi ích và ảnh hưởng chính trị quốc tế”, đồng thời kêu gọi các quốc gia khác noi gương Mỹ.
Trước đó, Mỹ đã chính thức rút khỏi WHO theo sắc lệnh của Tổng thống Donald Trump vào tháng 1. Ông Trump cáo buộc WHO “ứng phó sai lầm với Covid-19” và “không thông qua các cải cách cần thiết” để xử lý đại dịch, đồng thời cho rằng các quốc gia thành viên khác đóng góp không tương xứng so với Mỹ.
Theo số liệu thống kê, Mỹ đã đóng góp khoảng 1,28 tỷ USD cho ngân sách của WHO trong giai đoạn 2022-2023, bao gồm 218 triệu USD đóng góp nghĩa vụ, 1,02 tỷ USD đóng góp tự nguyện và 47 triệu USD cho các quỹ dự phòng khẩn cấp. Trong khi đó, Trung Quốc đóng góp 157 triệu USD trong cùng giai đoạn, trong đó 115 triệu USD là nghĩa vụ tài chính.
Giới quan sát nhận định, cam kết tài trợ mới nhất sẽ đưa Trung Quốc trở thành một trong những nhà tài trợ hàng đầu cho WHO. Điều này được xem là một phần trong nỗ lực của Bắc Kinh nhằm lấp đầy khoảng trống lãnh đạo toàn cầu mà Washington để lại sau khi chính quyền Tổng thống Trump theo đuổi chính sách “Nước Mỹ trên hết”.
Giáo sư Zhao Minghao, chuyên gia về quan hệ quốc tế tại Đại học Phúc Đán (Thượng Hải), cho rằng việc Mỹ rút khỏi các tổ chức quốc tế dưới thời ông Trump đã tạo ra những cơ hội mới cho Trung Quốc trong lĩnh vực ngoại giao. Ông cho biết Trung Quốc đã không ngừng mở rộng tầm ảnh hưởng tại các tổ chức quốc tế như Liên Hợp Quốc trong những năm gần đây. Trong số 5 thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, Trung Quốc hiện là quốc gia đóng góp nhiều nhất cho lực lượng gìn giữ hòa bình. Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Đổng Quân gần đây cũng khẳng định nước này sẽ tăng cường đóng góp cho các hoạt động này trong tương lai.
Với những cam kết này, Trung Quốc kỳ vọng sẽ đóng vai trò lớn hơn trong hợp tác quốc tế về các lĩnh vực như y tế công cộng, biến đổi khí hậu và chuyển đổi năng lượng xanh. Trong khi ông Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận khí hậu Paris, Trung Quốc đã tái khẳng định cam kết và tăng cường đầu tư vào hạ tầng năng lượng xanh ở Đông Nam Á và các khu vực khác. Hiện tại, Trung Quốc sản xuất hơn 60% ô tô điện và 80% pin cho xe điện trên toàn thế giới.
Giáo sư Zhao nhận định: “Trung Quốc đang cố gắng hoạt động tích cực hơn ở những lĩnh vực mà họ có lợi thế”.
Các nhà quan sát cũng cho rằng việc Trung Quốc tăng cường đóng góp cho WHO, bù đắp cho sự thiếu hụt từ Mỹ, có thể giúp Bắc Kinh đối phó với những chỉ trích từ Washington về cách ứng phó với đại dịch Covid-19.
Một phát ngôn viên của phái đoàn Trung Quốc tại Geneva phát biểu: “Thật đáng kinh ngạc khi một quốc gia tuyên bố rời khỏi WHO như Mỹ lại công kích một quốc gia khác đang tăng cường đầu tư cho tổ chức này”.
Admin
Nguồn: VnExpress
