Biến thể XEC, một “hậu duệ” của Omicron, đang gây lo ngại về một làn sóng Covid-19 mới khi nó lây lan nhanh chóng ở nhiều quốc gia, đặc biệt là Thái Lan và Singapore. Lần đầu tiên được phát hiện tại Đức vào tháng 6/2024, XEC có khả năng lây nhiễm cao gấp 7 lần so với cúm thông thường.
Các triệu chứng của biến thể XEC tương tự như các biến thể Covid-19 khác, bao gồm các vấn đề về hô hấp như ho, sốt, khó thở, mất vị giác và khứu giác, đau họng, ớn lạnh. Những người dễ bị tổn thương nhất vẫn là người lớn tuổi, những người có bệnh nền và những người có hệ miễn dịch suy yếu.
Bác sĩ Nguyễn Văn Ngân từ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội nhấn mạnh rằng viêm phổi là một biến chứng nghiêm trọng của Covid-19, có thể dẫn đến hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS) nguy hiểm. Virus tấn công trực tiếp vào phổi, gây viêm và tổn thương các phế nang, làm gián đoạn quá trình trao đổi khí.
Ban đầu, bệnh nhân có thể chỉ trải qua các triệu chứng nhẹ như ho khan, sốt và mệt mỏi. Tuy nhiên, ở những người lớn tuổi hoặc những người có bệnh nền như tiểu đường, huyết áp cao, COPD hoặc suy giảm miễn dịch, viêm phổi có thể tiến triển nhanh chóng, dẫn đến khó thở đột ngột, đau ngực và giảm oxy trong máu, đòi hỏi phải nhập viện cấp cứu. Chụp X-quang hoặc CT ngực có thể cho thấy tổn thương mô kẽ hoặc hình ảnh kính mờ lan tỏa ở cả hai phổi, dấu hiệu đặc trưng của viêm phổi do Covid-19.
ARDS là một dạng viêm phổi nghiêm trọng hơn, gây viêm lan rộng ở phổi và rối loạn trao đổi khí nghiêm trọng. Bệnh nhân ARDS thường cần hỗ trợ hô hấp bằng oxy lưu lượng cao, thở máy không xâm nhập hoặc thở máy xâm nhập. Tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân ARDS có thể lên tới 30-50%, đặc biệt nếu có suy đa tạng hoặc nhiễm trùng do vi khuẩn.
Viêm phổi do Covid-19 cũng có thể để lại những hậu quả lâu dài. Nhiều bệnh nhân tiếp tục gặp các triệu chứng hô hấp mãn tính như ho kéo dài, khó thở khi gắng sức và mệt mỏi sau khi xuất viện. Điều này là do tổn thương phổi chưa hồi phục hoàn toàn hoặc xơ hóa phổi do viêm. Ngay cả sau khi xét nghiệm âm tính với virus, các vấn đề về hô hấp vẫn có thể tồn tại, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và khả năng làm việc.
Để giảm nguy cơ viêm phổi khi nhiễm biến thể Covid-19 mới, bác sĩ Ngân khuyến cáo mọi người nên tiêm phòng đầy đủ, bao gồm cả mũi nhắc lại nếu được chỉ định. Các biện pháp phòng ngừa như đeo khẩu trang ở nơi công cộng và cơ sở y tế, rửa tay thường xuyên và hạn chế tụ tập nơi đông người cũng rất quan trọng. Ngoài ra, tăng cường vận động, tập thể dục và duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý cũng giúp tăng cường sức khỏe. Nếu có bất kỳ triệu chứng hô hấp bất thường nào, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức.
Trên toàn cầu, 27 quốc gia đã báo cáo hơn 550 trình tự gene XEC. Dữ liệu từ Hoa Kỳ, Anh và Trung Quốc cho thấy XEC có tốc độ lây lan cao hơn 84-110% so với các biến thể Omicron trước đó, chiếm từ 10% đến 20% tổng số ca mắc mới ở một số khu vực. Thái Lan đang phải đối mặt với một đợt bùng phát Covid-19 nghiêm trọng, với hơn 100.000 ca nhiễm XEC và 27 trường hợp tử vong kể từ đầu năm. Tại Việt Nam, Bộ Y tế đã ghi nhận số ca bệnh tăng nhẹ trong ba tuần qua, trung bình khoảng 20 ca mỗi tuần. Từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã ghi nhận 148 ca Covid-19, rải rác ở 27 tỉnh thành, nhưng chưa có trường hợp tử vong nào.
XEC là một trong sáu biến thể Covid-19 mới được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ghi nhận từ dòng JN.1 (thuộc chủng Omicron) và được xếp vào nhóm VUM (biến thể cần theo dõi). Các biến thể khác bao gồm NB.1.8.1, KP.3, KP.3.1.1, LB.1 và LP.8.1. Trong đó, NB.1.8.1 vừa được ghi nhận lần đầu tiên tại Việt Nam.
Kể từ khi Covid-19 xuất hiện vào năm 2019, virus nCoV đã trải qua hàng nghìn biến thể. Xu hướng chung là các biến thể mới hơn có khả năng lây nhiễm cao hơn, nhưng ít độc hại hơn so với các chủng ban đầu.
Admin
Nguồn: VnExpress
