Ngày 28/5 tới đây, TAND Hà Nội sẽ mở phiên tòa xét xử ông An, 60 tuổi, cựu vụ phó Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương, về tội “Nhận hối lộ”. Cùng tội danh “Đưa hối lộ”, ông Nguyễn Tuấn Quỳnh, 61 tuổi, cựu chủ tịch HĐTV Công ty Long Hưng, cũng bị đưa ra xét xử.
Liên quan đến vụ án, Trần Trác Việt Đức, 35 tuổi, Giám đốc Công ty Bách Khoa Việt và bà Đỗ Thị Tuyết Nga, 46 tuổi, kế toán trưởng công ty này, bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí”.
Đây là lần thứ hai ông An phải đối mặt với cáo buộc “Nhận hối lộ”. Trước đó, vào ngày 12/5, ông đã bị TAND cấp cao tại TP HCM tuyên phạt 4 năm tù trong vụ án Xuyên Việt Oil do nhận 400 triệu đồng và một đồng hồ Patek Philippe.
Theo cáo trạng của VKSND Tối cao trong vụ án lần này, xuất phát từ mối quan hệ quen biết với bà Trần Thị Loan Phương, Chủ tịch HĐQT Công ty Bách Khoa Việt, ông An đã gợi ý bà Phương về việc có thể giúp đỡ nếu công ty muốn kinh doanh xăng dầu.
Vào đầu năm 2013, khi bà Phương liên hệ nhờ giúp đỡ, ông An đã hướng dẫn bà thuê các cây xăng có sẵn để bắt đầu kinh doanh nhỏ lẻ. Bà Phương đã thực hiện theo hướng dẫn này.
Đến đầu năm 2015, Công ty Bách Khoa Việt có văn bản đề nghị Bộ Công Thương cấp giấy phép thương nhân phân phối xăng dầu. Ông An được giao nhiệm vụ làm Trưởng Đoàn kiểm tra điều kiện cấp giấy phép của công ty.
Nhận biết được thông tin về Đoàn kiểm tra, bà Phương đã tìm gặp ông An tại Nhà khách Bộ Công Thương ở quận 1, TP HCM, đưa cho ông 200 triệu đồng để nhờ giúp công ty được cấp phép. Kết quả là vào đầu tháng 2/2015, Công ty Bách Khoa Việt đã được Bộ Công Thương cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu.
Khoảng nửa năm sau, bà Phương tiếp tục tìm đến nhà ông An để nhờ giúp công ty được nâng cấp lên thành thương nhân đầu mối kinh doanh xuất nhập khẩu xăng dầu. Ông An đồng ý và hứa sẽ giúp đỡ.
Cáo trạng nêu rõ, trong cuộc gặp này, ông An đã gợi ý bà Phương “hỗ trợ” tiền để ông mua một căn nhà lớn hơn do không đủ khả năng tài chính. Bà Phương hiểu rằng sự giúp đỡ của ông An là yếu tố then chốt để công ty có thể được nâng cấp lên làm thương nhân đầu mối kinh doanh xuất nhập khẩu xăng dầu, nên đã đồng ý “hỗ trợ” tiền mua nhà.
Đầu tháng 9/2015, ông An chủ động liên lạc với bà Phương, đề nghị “hỗ trợ” 9 tỷ đồng để mua nhà và yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng của vợ ông.
Sau khi nhận được tiền, vào tháng 4/2016, Bách Khoa Việt gửi văn bản đề nghị Bộ Công Thương cấp giấy phép kinh doanh xuất nhập khẩu xăng dầu.
Quá trình kiểm tra hồ sơ, VKS xác định ông An biết rõ doanh nghiệp này chưa đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định, chẳng hạn như kho xăng dầu, cầu cảng chuyên dụng, phương tiện vận tải xăng dầu, hệ thống tổng đại lý và đại lý bán lẻ xăng dầu.
Mặc dù vậy, ông An vẫn có văn bản trả lời về việc chưa chấp thuận cấp giấy phép, nhưng đồng thời “chủ động hướng dẫn” bà Phương cách hợp thức hóa các điều kiện.
Theo sự “mách nước” của ông An, bà Phương đã chỉ đạo cấp dưới liên hệ với các cửa hàng, đại lý và hứa hẹn chiết khấu cao hơn, dư nợ nhiều hơn và đảm bảo nguồn cung trong thời điểm khan hiếm hàng nếu ký hợp đồng với Bách Khoa Việt.
Tuy nhiên, sau khi ký hợp đồng, chỉ có một số ít cửa hàng, đại lý được Công ty Bách Khoa Việt bán hàng, trong khi nhiều cửa hàng, đại lý khác thì không.
Công ty này còn thuê kho, bồn chứa và hệ thống cầu cảng đồng bộ để hoàn thiện hồ sơ và gửi lại lên Bộ Công Thương.
Tháng 5/2016, ông An tiếp tục được Bộ Công Thương giao làm trưởng Đoàn kiểm tra điều kiện cấp Giấy phép cho Công ty Bách Khoa Việt.
Ông An bị cáo buộc đã chỉ đạo các thành viên Đoàn kiểm tra không kiểm tra đầy đủ mà chỉ kiểm tra 6/10 cửa hàng, 21/42 đại lý, và không kiểm tra thực tế tại kho tiếp nhận xăng dầu và cầu cảng. Mặc dù vậy, Đoàn kiểm tra vẫn kết luận công ty “đáp ứng đủ các điều kiện”.
Sau khi được cấp phép, Bách Khoa Việt phải mở tài khoản tiền gửi Quỹ Bình ổn giá xăng dầu (Quỹ BOG) để hạch toán. Trong quá trình kinh doanh, doanh nghiệp bị cáo buộc không thông báo thông tin đến Bộ Công Thương và Bộ Tài chính theo quy định.
Kết thúc năm tài chính, công ty cũng không tổng hợp báo cáo các số liệu hạch toán và lãi tiền gửi của Quỹ BOG cho các cơ quan chức năng.
VKS xác định, từ khi được cấp Giấy phép đến khi bị thu hồi (12/3/2021), Bách Khoa Việt đã xuất bán hơn 33 triệu lít xăng và 538 triệu lít dầu. Theo đó, công ty phải trích lập và gửi vào Quỹ BOG hơn 188 tỷ đồng, nhưng mới chỉ nộp hơn 155 tỷ đồng, còn thiếu hơn 32 tỷ đồng.
Theo quy định, công ty chỉ được sử dụng 81,5 tỷ đồng từ Quỹ BOG, số tiền còn lại phải được giữ trong tài khoản tiền gửi Quỹ BOG. Tuy nhiên, Giám đốc Trần Trác Việt Đức bị cáo buộc đã chỉ đạo Kế toán trưởng Đỗ Thị Tuyết Nga sử dụng hơn 107 tỷ đồng từ Quỹ BOG không đúng mục đích.
Sau khi bị thu hồi Giấy phép, vào năm 2021, Bộ Tài chính đã nhiều lần đề nghị công ty nộp lại 107 tỷ đồng vào ngân sách Nhà nước, nhưng đến ngày 27/5/2021, công ty chỉ nộp được gần 1,6 tỷ đồng.
Cáo trạng nêu rõ, số tiền hơn 105 tỷ đồng còn lại, công ty “không còn khả năng nộp”.
Đối với Công ty Long Hưng, VKS xác định vào năm 2014, Chủ tịch HĐTV Nguyễn Tuấn Quỳnh cũng đã nhờ ông An giúp đỡ để có được giấy phép nhập khẩu và kinh doanh xăng dầu. Ông An cho biết đang tham mưu, đề xuất Nghị định quy định về kinh doanh xăng dầu và dặn ông Quỳnh sau khi Nghị định được ban hành thì nộp hồ sơ lên Bộ Công Thương để được giúp đỡ.
Sau khi Nghị định 83 ngày 3/9/2014 về kinh doanh xăng dầu được ban hành, ông Quỳnh đã nhờ và được ông An “mách nước”. Theo hướng dẫn, ông Quỳnh đã liên hệ với các đại lý xăng dầu để ký hợp đồng làm đại lý bán hàng cho Công ty Long Hưng, nhằm hoàn thiện đủ 40 đại lý để hợp thức hóa hồ sơ gửi lên Bộ Công Thương.
Tháng 1/2015, ông An tiếp tục được giao làm trưởng Đoàn thanh tra về điều kiện cấp Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu của Công ty Long Hưng.
Tương tự như trường hợp Công ty Bách Khoa Việt, VKS cáo buộc ông An đã chỉ đạo 4 thành viên còn lại của Đoàn kiểm tra chỉ kiểm tra hồ sơ và kiểm tra xác suất một số cửa hàng, đại lý của Công ty Long Hưng, nhằm “tạo điều kiện” cho doanh nghiệp này.
Đoàn kiểm tra sau đó đã đánh giá Long Hưng “đủ điều kiện” và công ty được cấp Giấy phép vào tháng 2/2025.
Đến tháng 7/2015, ông An tiếp tục sử dụng “chiêu cũ”, nói muốn mua nhà và chủ động gợi ý ông Quỳnh “hỗ trợ” 10 tỷ đồng.
Ông Quỳnh “hiểu ý” và biết rằng ông An “có quyền kiểm tra và đề nghị thu hồi Giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu của Công ty Long Hưng bất kỳ lúc nào”, đồng thời ông An cũng chưa nhận được lợi ích gì từ việc giúp đỡ công ty. Vì vậy, ông Quỳnh đã đồng ý. Ông An chủ động gửi số tài khoản của vợ mình cho ông Quỳnh và nhận đủ 10 tỷ đồng vào ngày 9/9/2015, theo cáo trạng.
Tuy nhiên, sau khi trao đổi với vợ và bị vợ phản đối, ông Quỳnh đã “đòi” lại 5 tỷ đồng và ông An đã chuyển trả lại.
Như vậy, tổng số tiền mà cựu vụ phó An bị cáo buộc nhận hối lộ từ hai doanh nghiệp là 14,2 tỷ đồng.
Số tiền này được dùng để mua căn biệt thự số 14D3 khu đất đấu giá 18,6 ha tại phường Phú Thượng, quận Tây Hồ, đứng tên vợ ông An. Căn biệt thự này hiện đã bị kê biên do VKS xác định “được mua từ nguồn tiền ông An phạm tội mà có”. Vợ ông An không biết về việc chồng nhận hối lộ để mua nhà nên không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Gia đình ông An hiện đã nộp lại 8,13 tỷ đồng.
Theo cáo trạng, doanh nhân Trần Thị Loan Phương bị xác định có hành vi đưa hối lộ. Tuy nhiên, trước khi hành vi bị phát giác, bà đã nhận thức được sai phạm và chủ động làm đơn tố giác ông An. Bà cũng thành khẩn, ăn năn và tích cực hợp tác để làm rõ bản chất vụ án, do đó đã được các cơ quan tố tụng miễn trách nhiệm hình sự.
Cựu thứ trưởng Công Thương Đỗ Thắng Hải khai “không biết” việc ông An nhận hối lộ và cũng không biết việc hai công ty không đủ điều kiện để được cấp Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu. Trong quá trình cấp Giấy phép cho hai công ty, ông Hải không được hưởng lợi gì.
VKS kết luận, việc ông Hải ký Giấy phép cho Bách Khoa Việt không phải là nguyên nhân dẫn đến việc thất thoát ngân sách 105 tỷ đồng từ Quỹ BOG, do đó hành vi của ông Đỗ Thắng Hải không cấu thành tội phạm.
Trước đó, cựu thứ trưởng này đã bị TAND TP HCM tuyên phạt 3 năm tù về tội “Nhận hối lộ” trong vụ án Xuyên Việt Oil.
Admin
Nguồn: VnExpress
