Đại tá Yuri Ignat, thư ký báo chí Bộ tư lệnh Không quân Ukraine, cho biết Nga liên tục cải tiến tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander-M, đặc biệt là việc trang bị các loại mồi bẫy để gây nhiễu hoặc đánh lừa radar đối phương. Theo ông Ignat, những mồi bẫy này khiến hệ thống phòng không Patriot gặp khó khăn trong việc khóa mục tiêu và dự đoán đường bay của tên lửa.
Theo đó, Iskander-M không bay theo quỹ đạo cố định mà thường xuyên cơ động trong hành trình. Điều này gây khó khăn cho hệ thống Patriot, vốn được thiết kế để tính toán điểm đánh chặn. Đại tá Ignat nhấn mạnh rằng những nâng cấp của Nga có thể làm giảm hiệu quả của hệ thống Patriot so với kỳ vọng ban đầu.
Thực tế, giới chức Ukraine đã nhiều lần đề cập đến mồi bẫy trên tên lửa Iskander. Sau khi xung đột nổ ra vào tháng 2/2022, quân đội Ukraine đã thu được một số vật thể hình phi tiêu, dài khoảng 30 cm, với thân màu trắng và đuôi màu cam. Các quan chức Ukraine và Mỹ xác định đây là mồi bẫy 9B899 của Nga.
Theo trang thông tin về vật liệu nổ CAT-UXO, mỗi mồi bẫy 9B899 được trang bị hệ thống điện tử phát tín hiệu vô tuyến để gây nhiễu hoặc tạo ra mục tiêu giả trên màn hình radar. Đồng thời, chúng cũng phát ra nguồn nhiệt lớn để thu hút tên lửa tầm nhiệt. Mồi bẫy thường được phóng ra khi cảm biến trên Iskander-M phát hiện tên lửa đang bị hệ thống phòng không đối phương ngắm bắn, hoặc theo tọa độ đã được lập trình sẵn dựa trên thông tin tình báo về các trận địa phòng không.
Tình báo Mỹ nhận định mồi bẫy của Iskander-M có tính năng tương tự “thiết bị hỗ trợ xâm nhập” trên đầu đạn hạt nhân của tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) từ những năm 1970. Tuy nhiên, Iskander-M là loại vũ khí thông thường đầu tiên được tích hợp mồi bẫy đa chức năng như vậy.
Mặc dù Ukraine đã thu được mồi bẫy này từ 3 năm trước và có thể đã chuyển cho đối tác phương Tây nghiên cứu, nhà phân tích quân sự Vijainder Thakur cho rằng hệ thống Patriot vẫn gặp khó khăn trước Iskander-M. Ông Thakur nhấn mạnh rằng những tính năng như quỹ đạo không cố định, khả năng cơ động và mồi bẫy đánh lừa radar đã có từ thiết kế ban đầu của Iskander-M khi được đưa vào biên chế năm 2006.
John Ridge, một nhà phân tích quân sự tại Mỹ, đồng tình rằng Nga chưa ứng dụng công nghệ mới nào mang tính đột phá trên Iskander-M. Thay vào đó, Nga tập trung vào hoàn thiện quy trình lên kế hoạch và điều chỉnh quỹ đạo bay của tên lửa để gây khó khăn cho các hệ thống phòng không hiện đại như Patriot và SAMP/T.
Ông Ridge cho rằng mồi bẫy 9B899 có thể đã được thay thế bằng các cụm ăng-ten nhận tín hiệu có kiểm soát (CRPA), còn gọi là ăng-ten định hình chùm sóng, nhằm tăng cường khả năng kết nối vệ tinh và kháng nhiễu. Những nâng cấp này thể hiện sự cải tiến về mặt chiến thuật hơn là tiến bộ công nghệ mang tính đột phá.
Tờ Washington Post nhận định Iskander-M là “vũ khí đáng sợ và hiệu quả nhất” của Nga trong cuộc xung đột ở Ukraine, và chỉ có Patriot đủ khả năng đối phó. Tuy nhiên, tỷ lệ đánh chặn của Patriot đang giảm do tình trạng cạn kiệt tên lửa và bệ phóng, cùng với việc nhiều khẩu đội bị Nga tập kích.
Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Kiel, tỷ lệ đánh chặn thành công tên lửa đạn đạo như Iskander-M của Ukraine trong năm 2024 chỉ là 4%.
Ngày 22/5, Nga công bố video tên lửa Iskander-M tấn công trận địa Patriot ở tỉnh Dnipro, phá hủy radar đa chức năng AN/MPQ-65, đài điều khiển và hai bệ phóng. Không quân Ukraine thừa nhận đã để lọt một tên lửa Iskander-M và 16 UAV tự sát, gây ra thiệt hại ở tỉnh Dnipro.
Ngày 24/5, quân đội Ukraine tuyên bố đã chặn được 6 tên lửa Iskander-M cùng 245 UAV Geran và phi cơ mồi bẫy trong đòn tập kích của Nga, nhưng để lọt 8 tên lửa Iskander-M và 5 UAV. Bộ Quốc phòng Nga cho biết một trong các mục tiêu khi đó là trận địa phòng không Patriot.
Một ngày sau, quân đội Ukraine thừa nhận không chặn được toàn bộ 9 tên lửa Iskander-M, 13 tên lửa hành trình và 32 UAV tự sát trong cuộc tấn công có quy mô lớn chưa từng thấy kể từ đầu chiến sự.
Admin
Nguồn: VnExpress
