Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ước tính trên toàn cầu có khoảng 1 tỷ người, tương đương cứ 8 người thì có một người, đang phải đối mặt với các chứng rối loạn tâm thần (số liệu năm 2019). Các chuyên gia chỉ ra rằng, có những dấu hiệu rõ ràng cho thấy một người đang âm thầm chịu đựng những tổn thương về tinh thần mà có thể chính họ cũng không nhận ra.
Một trong những dấu hiệu đó là việc những lời nói của ai đó cứ lặp đi lặp lại trong tâm trí. Việc trải nghiệm những lời nói này một cách dai dẳng và gây ra đau khổ có thể là dấu hiệu của tổn thương tinh thần. Nghiên cứu của nhà khoa học Nolen-Hoeksema năm 2000 cho thấy, trạng thái này có thể làm trầm trọng thêm các tình trạng như trầm cảm và lo lắng xã hội, khiến người bệnh khó thoát khỏi những suy nghĩ tiêu cực, những lời phê bình hoặc những thất bại đã qua. Họ thường xuyên nhớ lại những cuộc trò chuyện không vui và những sai lầm trong giao tiếp.
Một dấu hiệu khác là dễ dàng rơi nước mắt vì những điều nhỏ nhặt. Những điều bình thường như một quảng cáo cảm động, một bài hát gợi nhớ kỷ niệm, hay một hành động tử tế bất ngờ cũng có thể khiến một người bật khóc. Theo các nghiên cứu tâm lý, đây có thể là dấu hiệu của những nỗi đau cảm xúc tiềm ẩn chưa được giải quyết. Tiến sĩ Judith Orloff, một bác sĩ tâm thần và tác giả của cuốn “Tự do cảm xúc”, giải thích rằng việc khóc vì những điều nhỏ nhặt thường xảy ra khi khả năng cảm xúc của một người đã đạt đến giới hạn. Nếu một người đang phải chịu đựng căng thẳng kéo dài, lo lắng hoặc gánh nặng cảm xúc, thì ngay cả một tác nhân nhỏ cũng có thể kích hoạt sự bùng nổ cảm xúc.
Việc chỉ thấy giá trị của bản thân khi so sánh với người khác cũng là một dấu hiệu đáng lưu ý. Đây là một hiện tượng tâm lý được gọi là so sánh xã hội. Trong thời đại mạng xã hội phát triển mạnh mẽ, việc so sánh bản thân với người khác, đặc biệt là về ngoại hình, sự giàu có hoặc lối sống, diễn ra ngày càng thường xuyên. Nghiên cứu của nhà khoa học Mỹ Fardouly và cộng sự năm 2015 đã chỉ ra rằng, việc so sánh này có liên quan đến sự gia tăng lo âu và trầm cảm, đồng thời làm giảm lòng tự trọng. Những người có giá trị nội tại mạnh mẽ và tinh thần khỏe mạnh thường tìm thấy giá trị từ bên trong, thay vì dựa vào sự so sánh với người khác. Thay vì đặt mình lên bàn cân so sánh, việc từ bỏ thói quen này và tin vào khả năng của bản thân có thể mang lại sự nhẹ nhõm.
Nỗi sợ hãi cản trở hành động cũng là một biểu hiện của tổn thương tinh thần. Chấn thương tinh thần có thể làm suy yếu niềm tin vào khả năng ứng phó hoặc thành công của một người. Khi sự tự tin bị suy giảm, nỗi sợ thất bại hoặc làm mọi thứ trở nên tồi tệ hơn có thể ngăn cản hành động. Chấn thương tinh thần thường gây ra lo lắng, khiến một người né tránh những tình huống có thể gợi nhớ lại chấn thương hoặc làm tăng thêm sự đau khổ. Sự trốn tránh này có thể biểu hiện dưới dạng sợ hành động. Nỗi sợ thất bại là một rào cản tâm lý mạnh mẽ, thường ngăn cản mọi người theo đuổi mục tiêu, thử những điều mới hoặc chấp nhận những rủi ro quan trọng.
Cuối cùng, phản ứng thái quá với những lời nói hoặc hành động của người khác cũng là một dấu hiệu cần chú ý. Phản ứng thái quá là một hiện tượng tâm lý phổ biến, nhưng nếu một người cảm thấy bị tổn thương bởi một bình luận nhỏ hoặc cảm thấy khó chịu hơn mức cần thiết vì hành vi của ai đó, điều đó cho thấy họ có thể đang gặp phải những vướng mắc tâm lý. Những người gặp khó khăn trong việc điều hòa cảm xúc, do căng thẳng, các vấn đề sức khỏe tâm thần hoặc do tính khí, có thể phản ứng một cách bốc đồng hoặc dữ dội, đặc biệt là trong những tình huống áp lực cao. Điều quan trọng là không nên phủ nhận cảm xúc của bản thân. Thay vào đó, hãy thừa nhận cảm xúc bằng cách tự nhủ rằng “Cảm thấy như vậy là bình thường”, và sau đó tìm cách thể hiện nó một cách tích cực hơn.
Admin
Nguồn: VnExpress
