Hoạt động mạnh mẽ của Mặt Trời, với chu kỳ 11 năm đặc trưng bởi giai đoạn cực đại, đang gây ra những ảnh hưởng đáng kể đến các vệ tinh quay quanh Trái Đất, đặc biệt là các vệ tinh thuộc chòm Starlink. Giai đoạn cực đại Mặt Trời, đạt đỉnh điểm vào cuối năm 2024, làm gia tăng tần suất các vụ phun trào năng lượng, dẫn đến các cơn bão địa từ. Những cơn bão này làm nóng và mở rộng tầng khí quyển Trái Đất, tạo ra lực cản lớn hơn đối với các vệ tinh.
Nghiên cứu của Denny Oliveira và các cộng sự tại Trung tâm bay vũ trụ Goddard của NASA cho thấy, các vệ tinh Starlink đang phải đối mặt với tình trạng rơi nhanh hơn dự kiến do ảnh hưởng của bão địa từ. Theo Oliveira, tuổi thọ của một vệ tinh có thể giảm tới 10 ngày trong giai đoạn hoạt động mạnh của Mặt Trời.
Trong một sự kiện địa từ nghiêm trọng gần đây, 37 vệ tinh Starlink hoạt động ở độ cao khoảng 300 km đã rơi trở lại khí quyển chỉ sau 5 ngày, thay vì hơn 15 ngày như dự kiến. Hiện tượng này xảy ra do lực cản tăng lên đáng kể trong thời gian bão địa từ.
Sean Elvidge, một nhà nghiên cứu tại Đại học Birmingham, Anh, nhận định rằng việc loại bỏ nhanh chóng các vệ tinh đã hết tuổi thọ có thể mang lại lợi ích cho các nhà khai thác như SpaceX, giúp giảm nguy cơ va chạm trong không gian. Tuy nhiên, nó cũng có thể hạn chế khả năng vận hành các vệ tinh ở quỹ đạo rất thấp (dưới 400 km).
Một hệ quả khác của việc hồi quyển nhanh là khả năng các vệ tinh không bị cháy rụi hoàn toàn khi trở lại khí quyển. Vào tháng 8/2024, một mảnh vỡ nặng 2,5 kg từ một vệ tinh Starlink đã được tìm thấy tại Canada. Đây là trường hợp duy nhất được biết đến về mảnh vỡ vệ tinh Starlink sống sót sau quá trình tái nhập khí quyển. Các chuyên gia lo ngại rằng nhiều mảnh vỡ khác có thể rơi xuống Trái Đất ở những khu vực khác.
Sự gia tăng số lượng vệ tinh được phóng lên quỹ đạo, đặc biệt là từ SpaceX, đang làm cho những tác động này trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết. Với hơn 7.000 vệ tinh Starlink đang hoạt động và kế hoạch mở rộng lên hơn 30.000 trong tương lai, tần suất các vệ tinh rơi trở lại khí quyển đang tăng lên đáng kể.
Theo Oliveira, từ năm 2020 đến 2024, đã có 523 vệ tinh Starlink rơi trở lại khí quyển và cháy rụi. Ông dự đoán rằng trong những năm tới, số lượng vệ tinh rơi hàng ngày sẽ trở nên phổ biến. “Đây là lần đầu tiên trong lịch sử chúng ta chứng kiến số lượng lớn vệ tinh hồi quyển cùng một lúc,” Oliveira nhấn mạnh.
Admin
Nguồn: VnExpress
