Ngày 28/5 tới, Quốc hội dự kiến sẽ tiến hành biểu quyết thông qua dự thảo Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.
Hiện nay, các quy định đang áp dụng yêu cầu người thụ hưởng chính sách nhà ở xã hội phải đáp ứng các điều kiện như chưa sở hữu nhà ở tại tỉnh, thành phố nơi có dự án, chưa từng mua, thuê mua nhà ở xã hội hoặc nhận bất kỳ hình thức hỗ trợ nhà ở nào. Nếu đã có nhà, diện tích bình quân đầu người phải thấp hơn mức tối thiểu theo quy định.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy những quy định này còn nhiều hạn chế. Do đó, Chính phủ đã đề xuất rằng tại các tỉnh, thành phố đã thực hiện sắp xếp lại địa giới hành chính, việc xác định điều kiện hưởng chính sách nên dựa trên địa giới hành chính trước khi có sự thay đổi. Đồng thời, đối với người lao động đang có nhà ở nhưng làm việc ở xa, chỉ cần chưa từng mua, thuê mua nhà ở xã hội hoặc chưa được hỗ trợ về nhà ở là đủ điều kiện. Trong trường hợp đã có nhà, khoảng cách từ nơi ở đến nơi làm việc phải đạt tối thiểu 30 km.
Trong phiên thảo luận tại hội trường, đại biểu Phạm Thị Hồng Diễm đã trích dẫn số liệu từ Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, cho thấy có hơn 1,2 triệu công nhân đang làm việc xa quê và gặp khó khăn về chỗ ở ổn định. Bà nhấn mạnh rằng chính sách hiện hành đang giới hạn đối tượng thụ hưởng theo hộ khẩu, gây khó khăn cho những người này trong việc tiếp cận mua hoặc thuê nhà ở xã hội.
Bà Diễm đề xuất mở rộng điều kiện thụ hưởng nhà ở xã hội, lấy nơi làm việc ổn định làm căn cứ thay vì chỉ dựa vào hộ khẩu hoặc địa bàn cư trú như quy định hiện hành trong Luật Nhà ở. Theo đó, người lao động đang làm việc tại một địa phương không có dự án nhà ở xã hội vẫn có thể mua hoặc thuê nhà ở xã hội tại địa phương khác. Bà cho rằng quy định này sẽ phù hợp với hàng triệu công nhân nhập cư đang làm việc tại các đô thị công nghiệp lớn như TP HCM và Bình Dương.
Về cơ chế thuê nhà ở xã hội, bà Diễm cũng chỉ ra rằng nhiều địa phương hiện chỉ ưu tiên công nhân làm việc trong các khu công nghiệp, bỏ qua các đối tượng như giáo viên, y bác sĩ trẻ công tác tại vùng sâu, vùng xa, nơi đang thiếu nhân lực và điều kiện sống còn nhiều khó khăn. Bà đề nghị mở rộng đối tượng được thuê nhà ở xã hội, bao gồm cả đội ngũ giáo viên mới ra trường, bác sĩ trẻ, cán bộ công tác tại vùng sâu, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn.
Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà cũng đồng tình với quan điểm trên, đồng thời cho rằng dự thảo cần bổ sung thêm đối tượng là người lao động tại các tập đoàn và tổng công ty nhà nước vào diện được hưởng chính sách. Bà Hà lấy ví dụ tại Quảng Ninh, nhu cầu về nhà ở của cán bộ, công nhân viên ngành than, lực lượng vũ trang, Tổng công ty Đông Bắc thuộc Bộ Quốc phòng là rất lớn. Tuy nhiên, Luật Nhà ở năm 2023 hiện chỉ quy định về nhà lưu trú công nhân được đầu tư xây dựng trong khu công nghiệp. Do đó, tỉnh Quảng Ninh phải linh hoạt xây dựng mô hình “nhà ở tập thể” hoặc “nhà nghỉ ca” của ngành than để hỗ trợ người lao động ở xa nhà.
Bà Hà đề xuất cho phép các tập đoàn, tổng công ty nhà nước hoặc doanh nghiệp có số lượng lao động lớn được đầu tư xây dựng nhà lưu trú trên đất thương mại dịch vụ để cho công nhân, người lao động thuê. Các dự án này cũng cần được hưởng các chế độ ưu đãi tương tự như các dự án nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp.
Ngoài ra, Chính phủ cũng đề xuất đơn giản hóa nhiều thủ tục hành chính để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án nhà ở xã hội. Cụ thể, đối với các dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư và phù hợp với quy hoạch, kế hoạch phát triển nhà ở đã được phê duyệt, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ được phép giao chủ đầu tư mà không cần phải tổ chức đấu thầu.
Các tiêu chí ưu tiên lựa chọn chủ đầu tư bao gồm: có chức năng kinh doanh bất động sản; đảm bảo về dư nợ tín dụng, dư nợ trái phiếu; có đủ vốn chủ sở hữu theo quy định; đồng thời có kinh nghiệm và năng lực tài chính phù hợp. Bên cạnh đó, các dự án nhà ở xã hội cũng sẽ được miễn nhiều thủ tục như lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết; không phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi. Thay vào đó, chủ đầu tư sẽ tự tổ chức thẩm định, phê duyệt và chịu trách nhiệm tuân thủ các quy định của pháp luật.
Cũng trong ngày 28/5, Quốc hội đã tiến hành thảo luận về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng và dự thảo Nghị quyết về việc thí điểm Viện Kiểm sát nhân dân khởi kiện các vụ án dân sự để bảo vệ quyền dân sự của các nhóm đối tượng dễ bị tổn thương hoặc bảo vệ lợi ích công. Buổi chiều cùng ngày, các đại biểu đã thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam.
Admin
Nguồn: VnExpress
