Sau lễ đăng quang Ngoại hạng Anh ngày 25/5 và cuộc diễu hành ăn mừng náo nhiệt, Liverpool lại phải đối mặt với một sự cố đau lòng. Một chiếc xe bất ngờ lao vào đám đông người hâm mộ trên phố Walter, khiến 65 người bị thương, làm lu mờ đi không khí hân hoan của ngày hội bóng đá.
Sự việc này gợi lại những ký ức đau buồn trong lịch sử đội bóng. Năm 1985, thảm kịch Heysel cướp đi sinh mạng của 39 cổ động viên, chủ yếu là người Italy, khi một bức tường tại sân vận động Heysel ở Brussels, Bỉ, đổ sập trong trận chung kết Cúp C1 châu Âu giữa Liverpool và Juventus.
Năm 1989, thảm họa Hillsborough còn kinh hoàng hơn, với 97 người thiệt mạng và hơn 760 người bị thương do chen lấn, giẫm đạp trong trận bán kết Cúp FA giữa Liverpool và Nottingham Forest tại sân vận động Hillsborough, Sheffield. Đây là thảm kịch tồi tệ nhất trong lịch sử thể thao Anh, một vết sẹo khó phai trong lòng người hâm mộ thành phố cảng.
Nguyên nhân chính của thảm kịch Hillsborough được xác định là do sự tắc trách của cảnh sát Anh.
Theo quy định, trận bán kết Cúp FA giữa Liverpool và Nottingham Forest phải được tổ chức trên sân trung lập. Sân Hillsborough được chọn làm địa điểm tổ chức trận đấu vào ngày 15/4/1989.
Ước tính có hơn 53.000 người sẽ đến sân vận động dựa trên số vé bán ra. Để ngăn ngừa bạo lực, cổ động viên của hai đội được hướng dẫn vào khán đài từ các hướng khác nhau.
Các sân bóng đá ở Anh thời điểm đó có khu vực khán đài đứng cho cổ động viên. Người hâm mộ Liverpool mua vé đứng phải di chuyển từ đường Leppings Lane, qua một trong 7 cửa quay để vào “các ô quây (pen)”. Đây là khu vực dành cho người mua vé đứng, được rào chắn cao và có cửa ra vào hẹp trên khán đài phía Tây. Khán đài Tây có 7 pen, pen 3 và 4 nằm ở vị trí trung tâm, được tiếp cận thông qua một đường hầm. Các pen còn lại ở hai bên, đi vào qua hành lang.
Do số lượng cửa quay hạn chế, một “nút thắt cổ chai” dần hình thành khi hơn 10.000 người cố gắng vào sân từ hướng Leppings Lane. Đến khoảng 14h30, chỉ 30 phút trước khi trận đấu bắt đầu, hơn một nửa số cổ động viên này vẫn còn ở bên ngoài, trong khi hầu hết cổ động viên Nottingham Forest đã ổn định chỗ ngồi.
Với hy vọng giảm bớt tình trạng tắc nghẽn, David Duckenfield, cảnh sát trưởng Sở cảnh sát South Yorkshire, người chỉ huy lực lượng an ninh tại trận đấu, đã chấp thuận mở Cổng C lúc 14h52. Khoảng 2.000 người lập tức ùa qua cổng này để kịp giờ bắt đầu trận đấu. Tuy nhiên, thay vì đi đến các pen ở hai bên còn trống, họ lại chạy qua đường hầm để lên pen 3 và 4, nơi đã chật kín người.
Sự hỗn loạn nhanh chóng bùng phát. Vào lúc 14h59, các cổ động viên bắt đầu tìm cách thoát khỏi đám đông chen lấn, trèo rào xuống đường biên sau khung thành. Những bức ảnh chụp vài phút sau đó cho thấy người hâm mộ ở pen 3 bị dồn ép lên phía trước. Tình hình trở nên tồi tệ hơn vào lúc 15h04. Số lượng người vào pen 3 quá lớn khiến một hàng rào ngăn chen lấn bị đổ sập, đám đông ngã đè lên nhau.
Lực lượng an ninh ban đầu cho rằng tình hình chỉ là do một số cổ động viên quá khích gây ra. Nhiều cổ động viên bắt đầu phá cửa ra vào pen, những người khác cố gắng ngoi đầu lên để thở hoặc được khán giả ở tầng trên giải cứu. Thêm nhiều hàng rào ngăn chen lấn bị gãy.
Khi nhận ra mức độ nghiêm trọng của tình hình, sĩ quan chỉ huy an ninh trong sân đã chạy đến gặp trọng tài chính Ray Lewis yêu cầu dừng trận đấu. Ông Lewis thổi còi dừng trận đấu vào lúc 15h05. Quy mô của thảm họa dần hiện rõ. Nhiều người đã bị chết ngạt. Các thi thể được chuyển xuống đường biên, nhiều nạn nhân là trẻ em và thanh thiếu niên.
Khu vực đường biên biến thành một “chiến trường sơ cứu” hỗn loạn. Lực lượng an ninh và nhân viên y tế bị quá tải. Những cổ động viên không bị thương đã chủ động tham gia hỗ trợ, thực hiện hồi sức tim phổi (CPR) cho những nạn nhân đang hấp hối. Một số người khác gỡ biển quảng cáo để làm cáng tạm thời.
Cảnh sát đã không kích hoạt toàn bộ quy trình ứng phó khi xảy ra sự cố lớn. Việc liên lạc và nỗ lực điều phối không hiệu quả càng cản trở công tác cứu nạn. Một số cổ động viên tìm cách đưa người bị thương ra xe cấp cứu nhưng bất thành vì cảnh sát đã phong tỏa khu vực quanh đường biên. 44 xe cứu thương đã đến sân vận động, nhưng cảnh sát chỉ cho một chiếc vào bên trong.
Đến 16h50, sân vận động không còn một bóng người, chỉ còn quần áo và tờ rơi vương vãi khắp nơi sau thảm họa. Thi thể các nạn nhân được chuyển đến phòng tập thể hình trong sân vận động.
Thảm kịch đã cướp đi sinh mạng của 95 người, hơn 760 người bị thương. Nạn nhân thứ 96 qua đời vào năm 1993, sau nhiều năm hôn mê. Nạn nhân thứ 97, người bị tổn thương não, qua đời năm 2021.
Ngay sau thảm họa, cảnh sát đã đổ lỗi cho những cổ động viên Liverpool say xỉn và gây mất trật tự. Ông Duckenfield nói rằng cổ động viên đã phá Cổng C.
Báo cáo sơ bộ năm 1989 cho rằng lỗi thuộc về lực lượng hành pháp, vì họ đã không đóng cửa đường hầm sau khi pen 3 và 4 đã đạt sức chứa tối đa. Báo cáo năm 1991 kết luận rằng khi xe cứu thương đầu tiên đến hiện trường lúc 15h15, tất cả các trường hợp tử vong đều đã không thể cứu chữa.
Năm 2009, một ủy ban độc lập được thành lập để xem xét lại thảm kịch. Ba năm sau, ủy ban thông báo rằng cảnh sát “đã tham gia vào một cuộc che đậy quy mô lớn”. Ủy ban không tìm thấy bằng chứng nào cho thấy rượu hoặc hành vi gây rối đã góp phần gây ra thảm họa và tin rằng 41 trường hợp tử vong có thể đã được ngăn chặn nếu các nỗ lực cứu hộ tốt hơn. Tháng 12/2012, kết luận trong báo cáo năm 1991 bị bác bỏ.
Một cuộc điều tra khác bắt đầu vào năm 2014. Năm 2015, ông Duckenfield khai rằng ông “đã nói dối” về việc cổ động viên phá Cổng C. Ông cũng thừa nhận sai sót khi không đóng cửa hầm dẫn đến hai pen 3 và 4.
Năm 2016, bồi thẩm đoàn kết luận các nạn nhân “chết do sai phạm của người khác”. Năm 2017, các cáo buộc hình sự được đưa ra với 6 cá nhân liên quan. Ông Duckenfield đối mặt với 95 cáo buộc và bị đưa ra xét xử vào năm 2019. Trong phiên tòa thứ hai cùng năm, tòa kết luận ông vô tội. Các bị cáo khác cũng được tuyên trắng án hoặc hủy bỏ cáo buộc.
Người duy nhất bị kết tội là Graham Mackrell, nhân viên an toàn sân vận động. Ông Mackrell bị phạt vì không hoàn thành nhiệm vụ do không bố trí đủ số lượng cửa quay tại Hillsborough.
Các khu pen đã bị xóa bỏ sau thảm kịch, và các sân vận động sau đó chuyển thành sân toàn ghế ngồi. Đến năm 2022, một số sân vận động đã mở lại khu vực khán đài đứng có thanh chắn an toàn từng hàng để đảm bảo không xảy ra chen lấn.
Admin
Nguồn: VnExpress
