Sinh vật biển kỳ lạ: Khám phá “ngoài hành tinh” dưới đáy biển

**Cá nhám mang xếp (Chlamydoselachus anguineus)**

Cá nhám mang xếp, còn được mệnh danh là “hóa thạch sống”, bảo tồn nhiều đặc điểm nguyên thủy từ tổ tiên xa xưa. Với hình dáng cổ kính, loài cá này gần như không thay đổi trong hàng triệu năm. Các nhà sinh vật học nghiên cứu chúng để tìm hiểu sâu hơn về quá trình tiến hóa đặc biệt của cá mập. Mặc dù phân bố rộng khắp Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, cá nhám mang xếp rất hiếm khi được bắt gặp.

Một trong những đặc điểm kỳ lạ nhất của loài cá mập này là phương thức sinh sản. Theo một nghiên cứu công bố năm 2020, cá nhám mang xếp cái đẻ con sau thời gian mang thai kéo dài tới 3,5 năm, một trong những kỷ lục về thời gian mang thai dài nhất ở động vật có xương sống. Với chiều dài tối thiểu 1,8 mét, chúng chủ yếu săn mực và các loài cá khác.

**Cá Mù (Myxini)**

Cá mù là loài ăn xác thối, chúng tiêu thụ xác chết phân hủy của các sinh vật biển khác bằng cách dùng cấu trúc giống răng để đào sâu vào bên trong con mồi. Ước tính có khoảng 76 loài cá mù, một số loài sống ở độ sâu lên tới 1.707 mét dưới mặt nước. Theo Đại học Chapman, mặc dù là cá, chúng còn được gọi là “lươn nhầy” vì khả năng tiết ra chất nhờn để tự vệ trước kẻ săn mồi. Các nhà nghiên cứu đang khám phá tiềm năng ứng dụng của hợp chất dạng gel này trong công nghiệp và y tế, bao gồm cả việc chữa lành vết bỏng. Kích thước của cá mù rất khác nhau, một số loài có thể dài tới 1,2 mét, trong khi những loài khác chỉ dài vài centimet.

**Cá Sói (Anarhichas lupus)**

Cái tên “cá sói Đại Tây Dương” xuất phát từ hàm răng sắc nhọn của chúng, trông giống như răng chó. Thức ăn chủ yếu của chúng là sò điệp, cua ẩn sĩ và nhím biển. Cá sói sở hữu nhiều hàng răng nhọn, một số chiếc nhô ra khỏi miệng, tạo nên một cú cắn mạnh mẽ giúp chúng nghiền nát lớp vỏ cứng của con mồi. Chúng phân bố dọc theo bờ biển Đại Tây Dương của Bắc Mỹ, ưa thích môi trường nước lạnh và các khu vực nhiều đá, sống ở độ sâu lên tới 500 mét. Một nghiên cứu năm 2007 trên tạp chí Science Direct cho thấy, để tồn tại trong môi trường lạnh giá, cá sói tạo ra một chất chống đông đặc biệt, ngăn chặn sự hình thành băng trong cơ thể. Cơ thể chúng có hình dạng giống lươn và có thể dài gần một mét.

**Cá Mập Yêu Tinh (Mitsukurina owstoni)**

Cá mập yêu tinh có thể sở hữu hơn 100 chiếc răng trong miệng. Điểm đặc trưng của loài vật hiếm gặp này là chiếc mõm dài và phẳng. Theo Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Florida, miệng của chúng chứa hỗn hợp răng nhọn có rãnh và răng phẳng, với 53 chiếc ở hàm trên và 62 chiếc ở hàm dưới. Khi săn bắt cá xương, giáp xác và mực, cá mập yêu tinh sử dụng kỹ thuật “kiếm ăn kiểu bắn ná”. Với tốc độ nhanh như chớp, gần 11,3 km/h, chúng nhô hàm ra và chộp lấy con mồi. Các nhà khoa học đã quan sát hành vi này và công bố trên tạp chí Scientific Reports năm 2016.

**Cua Nhện Nhật Bản (Macrocheira kaempferi)**

Theo Smithsonian Ocean, cua nhện Nhật Bản có thể nặng tới 1,8 kg. Loài cua này có nguồn gốc từ Thái Bình Dương, phát triển với kích thước lớn, chiều rộng thân có thể đạt 38 cm và sải chân dài tới 4 mét. Đây là một trong những loài lớn nhất thuộc nhóm chân đốt, bao gồm các loài động vật không xương sống như tôm hùm, nhện và côn trùng. Thay vì chủ động săn mồi, cua nhện Nhật Bản thường tìm kiếm thức ăn thừa, trôi dạt dọc theo đáy biển thay vì bơi lội. Tuổi thọ của chúng vẫn còn là một bí ẩn, nhưng một số ước tính cho rằng chúng có thể sống từ 50 đến 100 năm.

**Cá Mập Ma (Chimaeriformes)**

Cá mập ma, còn được gọi là chimaera, là một loài cá sụn có họ hàng với cá mập và cá đuối. Chiếc mõm nhô ra giúp chúng phát hiện các trường điện và chuyển động khi tìm kiếm con mồi trong cát. Một chiếc gai độc gần vây lưng giúp chúng tự vệ trước các loài săn mồi. Bằng chứng hóa thạch cho thấy chimaera đã tồn tại từ hàng triệu năm trước, với tổ tiên tách ra khỏi cá mập khoảng 400 triệu năm trước. Theo New York Times, các nhà khoa học đã phát hiện hơn chục loài chimaera mới trong những thập kỷ gần đây, nhưng lo ngại rằng loài cá này có thể tuyệt chủng trước khi họ có cơ hội nghiên cứu chúng một cách đầy đủ.

**Cá Mắt Thùng (Opisthoproctidae)**

Cá mắt thùng sở hữu một chiếc đầu trong suốt chứa đầy chất lỏng. Các nhà khoa học mô tả loài cá này lần đầu tiên vào năm 1939, đặc biệt chú ý đến đôi mắt nhạy cảm với ánh sáng có tròng màu xanh lá cây rực rỡ. Nhiều thập kỷ sau, các chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Thủy cung Vịnh Monterey phát hiện ra rằng đôi mắt hình ống lớn của cá mắt thùng có khả năng xoay, cho phép chúng nhìn lên trên để tìm kiếm con mồi hoặc nhìn về phía trước.

Sắc tố vàng trong mắt giúp chúng phân biệt giữa ánh sáng mặt trời và hiện tượng phát quang sinh học, từ đó dễ dàng phát hiện thức ăn hơn. Cá mắt thùng có thể tiếp cận siphonophore một cách lén lút và chộp lấy con mồi của chúng. Lớp bảo vệ trong suốt bao bọc mắt giúp chúng tránh khỏi những xúc tu độc hại của con mồi.

**Cá Giọt Nước (Psychrolutes marcidus)**

Trong một cuộc thăm dò năm 2013 do Hiệp hội Bảo tồn Động vật Xấu xí ở Anh tổ chức, cá giọt nước đã được trao danh hiệu “động vật xấu xí nhất thế giới”. Loài cá này thuộc họ Psychrolutidae, một nhóm cá có hình dáng giống nòng nọc sống ở Đại Tây Dương, Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, ở độ sâu từ 100 đến 2.804 mét. Khi được đưa lên cạn, chất lỏng gelatin dưới da của cá giọt nước bị chảy xệ. Tuy nhiên, dưới đáy biển sâu, nước biển nâng đỡ và định hình chất nhờn, giúp cá giọt nước trông giống cá hơn. Chất lỏng giống như thạch này cũng giúp chúng duy trì độ sâu mà không cần sự hỗ trợ của bong bóng cá.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *