Tại sự kiện công bố Bảng xếp hạng “Best Workplaces in Vietnam 2025” (Nơi làm việc xuất sắc hàng đầu Việt Nam 2025) ngày 22/5, các chuyên gia và đại diện doanh nghiệp đã thảo luận sôi nổi về tác động của trí tuệ nhân tạo (AI) đến thị trường lao động, đặc biệt là xu hướng cắt giảm nhân sự trên toàn cầu.
Ông Roland Wee, Chủ tịch Hội đồng quản trị Great Place To Work ASEAN và ANZ, chỉ ra rằng việc mở rộng quá mức trong giai đoạn đại dịch, áp lực từ cổ đông, sự gia tăng tự động hóa và điều chỉnh chiến lược từ các tập đoàn là những nguyên nhân chính dẫn đến làn sóng sa thải. Trong đó, AI và tự động hóa đóng vai trò ngày càng quan trọng.
Theo ông Wee, sự phát triển nhanh chóng của AI cho phép các doanh nghiệp tự động hóa nhiều công việc lặp đi lặp lại, dẫn đến việc một số vị trí bị thay thế. Ông nhấn mạnh rằng công nghệ này chủ yếu thay thế các tác vụ cụ thể, chứ không hoàn toàn thay thế con người hay toàn bộ công việc. Tuy nhiên, những công việc chỉ bao gồm các tác vụ lặp lại và dễ dự đoán có nguy cơ cao bị AI thay thế hoàn toàn.
Minh chứng cho xu hướng này, nhiều tập đoàn lớn trên thế giới đã công bố các đợt cắt giảm nhân sự quy mô lớn. Volvo Cars dự kiến giảm khoảng 3.000 vị trí trong kế hoạch tái cấu trúc trị giá hàng tỷ đô la. DBS Group dự kiến cắt giảm 4.000 việc làm trong ba năm tới do sự phát triển của AI. Intel cũng có kế hoạch giảm hơn 20% lực lượng lao động để tinh gọn bộ máy.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng AI không phải là nguyên nhân duy nhất dẫn đến tình trạng sa thải. Bà Milly Cheng, CEO Công ty Coca-Cola Việt Nam, cho rằng AI không thay thế con người mà là công cụ hỗ trợ, nâng cao năng lực của người lao động. Coca-Cola đặt con người làm trọng tâm trong mọi quyết định chuyển đổi số, đầu tư vào các công cụ bán hàng thông minh và tích hợp AI để tăng hiệu suất làm việc.

Bà Cheng khẳng định chuyển đổi số bắt đầu từ con người chứ không phải từ công nghệ. Doanh nghiệp cần tái định hình vai trò của người lao động, giúp họ làm việc thông minh và hiệu quả hơn.
Để thích ứng với sự thay đổi này, ông Roland Wee khuyến nghị các doanh nghiệp nên đầu tư vào việc tìm hiểu và tái cấu trúc hệ thống tổ chức, đồng thời nâng cao năng suất thông qua AI. Người lao động cần được nâng cấp kỹ năng và tái cấu trúc nội dung công việc để phù hợp với bối cảnh mới.

Trong quá trình này, vai trò của người lãnh đạo là rất quan trọng. Họ cần truyền đạt rõ ràng kế hoạch ứng dụng AI, tạo ra các lộ trình học tập để người lao động có thể phát triển, đồng thời đảm bảo rằng việc tích hợp AI được thực hiện một cách công bằng, minh bạch và không mang tính bóc lột.
Ông Wee cho rằng những tổ chức xem việc ứng dụng AI chỉ là một dự án công nghệ sẽ gặp khó khăn trong việc tạo sự gắn kết. Ngược lại, các doanh nghiệp tiếp cận AI như một phần của quá trình chuyển đổi văn hóa, với sự đồng cảm, minh bạch và trao quyền, sẽ có nhiều khả năng đạt được cả hiệu quả về năng suất lẫn sự đồng thuận từ người lao động.
Admin
Nguồn: VnExpress