Sau khi kết thúc vai trò cố vấn trong chính quyền Tổng thống Donald Trump, tỷ phú Elon Musk giờ đây phải đối mặt với một loạt thách thức lớn tại các công ty của mình, từ Tesla đến SpaceX. Ông từng tham gia Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE) với mục tiêu cải tổ và cắt giảm chi tiêu liên bang.
Việc Musk rời Nhà Trắng là do quy định giới hạn thời gian làm việc của “nhân viên chính phủ đặc biệt” (SGE) ở mức 130 ngày trong 365 ngày. Bên cạnh đó, theo các chuyên gia, áp lực chính trị cũng là một yếu tố tác động đến quyết định này.
Giờ đây, khi quay trở lại tập trung vào các doanh nghiệp, Musk phải giải quyết nhiều vấn đề cấp bách.
Tesla đang đối mặt với nhiều khó khăn. Lợi nhuận quý I của hãng giảm mạnh tới 71%, diễn ra ngay sau khi BYD của Trung Quốc vượt qua Tesla để trở thành nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới về sản lượng. Thị trường châu Âu cũng không mấy khả quan, với doanh số giảm một nửa trong tháng 4. Câu hỏi đặt ra là liệu việc Musk rời chính trường có giúp thu hút khách hàng trở lại với Tesla hay không.
Đây là vấn đề sống còn đối với Tesla, đặc biệt khi dòng sản phẩm của hãng có dấu hiệu lỗi thời và các đối thủ nước ngoài ngày càng cạnh tranh gay gắt.
Sự sụt giảm doanh số trong quý I được cho là do quyết định tạm ngừng hoạt động nhà máy để nâng cấp mẫu xe bán chạy nhất Model Y, cùng với một số vấn đề phát sinh khác. Tuy nhiên, các chuyên gia và nhà đầu tư lo ngại về những ảnh hưởng lâu dài từ việc Musk tham gia sâu vào chính trường Mỹ, điều này có thể tiếp tục gây tổn hại đến hình ảnh và hoạt động kinh doanh của Tesla.
JP Morgan gần đây đã cảnh báo về “thiệt hại thương hiệu chưa từng có”, trong khi Wedbush Securities nhận định Tesla đang đối mặt với “cuộc khủng hoảng toàn diện”. Một nhóm các nhà đầu tư nhỏ thậm chí đã gửi thư yêu cầu Musk dành ít nhất 40 giờ mỗi tuần để khôi phục “danh tiếng toàn cầu đang lao dốc” của công ty.
Trong hơn một thập kỷ, Elon Musk đã quảng bá về taxi tự lái (robotaxi). Ông dự kiến sẽ thử nghiệm 10-20 chiếc đầu tiên tại Austin, Texas trong tháng này và tuyên bố sẽ có hàng trăm nghìn chiếc robotaxi vào cuối năm sau.
Musk từng hỏi các nhà đầu tư trong một hội nghị vào tháng 4: “Bạn có thể ngủ trong xe của chúng tôi và thức dậy ở điểm đến không?”. Ông tin rằng dịch vụ này sẽ có mặt tại nhiều thành phố ở Mỹ vào cuối năm nay.
Sau tuyên bố này, cổ phiếu Tesla đã tăng 50%, cho thấy sự tin tưởng của các nhà đầu tư vào khả năng thực hiện của Musk. Tuy nhiên, ông vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức lớn.
Tháng trước, các cơ quan quản lý an toàn liên bang đã yêu cầu Tesla cung cấp dữ liệu về hoạt động của robotaxi trong điều kiện tầm nhìn hạn chế. Yêu cầu này được đưa ra sau cuộc điều tra về 2,4 triệu xe Tesla được trang bị phần mềm tự lái hoàn toàn, liên quan đến một số vụ tai nạn, bao gồm một vụ gây tử vong cho người đi bộ.

Ngay cả khi thử nghiệm ở Austin diễn ra suôn sẻ, Musk vẫn phải cạnh tranh với Waymo, công ty taxi tự lái thuộc sở hữu của Alphabet, đã thực hiện 10 triệu chuyến đi và đang hoạt động tại San Francisco và một số thành phố khác.
Sau khi Musk mua lại Twitter vào năm 2022 và nới lỏng kiểm duyệt nội dung, nhiều nhà quảng cáo lâu năm đã rời bỏ nền tảng này. Tình hình trở nên tồi tệ hơn khi ông đe dọa sẽ công khai và kiện họ.
Theo nhà phân tích Jasmine Enberg, một số thương hiệu lớn vẫn tiếp tục chi tiền cho X (trước đây là Twitter), một phần để lấy lòng chính quyền Trump hoặc tránh sự trả đũa từ Musk. Tuy nhiên, bà nhận định rằng “nỗi sợ không phải là động lực bền vững và hầu hết đều chi tiêu ít hơn trước đây”. Enberg dự đoán hoạt động kinh doanh quảng cáo của X sẽ phục hồi trong năm nay, nhưng vẫn nhỏ hơn so với trước khi Musk mua lại.
Do SpaceX là công ty tư nhân, việc đánh giá chính xác tình hình tài chính của công ty này là rất khó. Tuy nhiên, những thông tin gần đây cho thấy cả thành công lẫn những thách thức.
Theo AP, các nhà đầu tư may mắn tiếp cận được thông tin tài chính nội bộ của SpaceX tỏ ra rất phấn khích. Vòng gọi vốn tư nhân và đợt bán cổ phiếu riêng lẻ gần đây đã định giá SpaceX ở mức 350 tỷ USD, tăng mạnh so với ước tính 210 tỷ USD vào năm ngoái.
Tuy nhiên, các nỗ lực kỹ thuật vẫn còn nhiều trở ngại. Tên lửa Starship của SpaceX đã phát nổ trên bầu trời Ấn Độ Dương trong lần thử nghiệm thứ 9 vào ngày 28/5. Đây là vụ nổ thứ ba trong năm nay, sau hai lần thất bại khiến Cơ quan Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) đình chỉ cấp phép cho chương trình Starship trong gần hai tháng.
Musk tuyên bố sẽ tiếp tục thử nghiệm. SpaceX đang chịu áp lực lớn khi NASA dự kiến sử dụng Starship cho các sứ mệnh mặt trăng, bao gồm chuyến bay quanh quỹ đạo dự kiến vào năm sau, trước khi đưa bốn phi hành gia trở về Trái đất.
Starlink, công ty cung cấp Internet vệ tinh của SpaceX, đang tích cực mở rộng thị trường nước ngoài. Tuy nhiên, khó có thể phân định rõ đâu là phát triển kinh doanh thuần túy và đâu là lợi thế chính trị, điều có thể biến mất sau khi Musk rời Washington.
Trong chuyến đi cùng Tổng thống Trump tới Ả Rập Saudi, Elon Musk tuyên bố rằng nước này đã phê duyệt dịch vụ Starlink cho ngành hàng không và hàng hải. Điều này tiếp nối hàng loạt thỏa thuận tại Bangladesh, Ấn Độ, Pakistan và Lesotho trong những tháng gần đây.
Starlink có khả năng sẽ sớm có mặt ở Nam Phi, sau khi cơ quan quản lý nước này nới lỏng quy định về sở hữu doanh nghiệp nước ngoài, tạo điều kiện cho Starlink gia nhập thị trường.
Admin
Nguồn: VnExpress