SpaceX: Vấn đề cần giải quyết sau vụ phóng Starship thất bại

Theo Ars Technica, SpaceX đã ghi nhận những tiến bộ nhất định trong chuyến bay thử nghiệm mới nhất của tên lửa mạnh nhất thế giới, Starship, vào ngày 27/5, khắc phục được các vấn đề kỹ thuật từng cản trở hai lần phóng trước đó. Tuy nhiên, chỉ vài phút sau khi bắt đầu, tàu Starship mất kiểm soát khi bay trong không gian và rơi trở lại khí quyển phía trên Ấn Độ Dương, khoảng một giờ sau khi cất cánh từ Starbase, Texas.

Tên lửa Starship lần đầu cất cánh với tên lửa đẩy tái sử dụng trong thử nghiệm thứ 9. Ảnh: SpaceX
Starship cất cánh lần đầu: Thử nghiệm tên lửa đẩy tái sử dụng của SpaceX. Ảnh: Internet

Starship, tên lửa thế hệ mới của SpaceX, được thiết kế để vận chuyển người và hàng hóa giữa Trái Đất, Mặt Trăng và Sao Hỏa. Với kích thước khổng lồ, lớn hơn cả máy bay Boeing 747, dự án này rất phức tạp. Sau gần hai năm tiến triển đều đặn kể từ chuyến bay thử nghiệm đầu tiên vào năm 2023, Starship đang trải qua một giai đoạn đầy thách thức.

Trong hai chuyến bay thử nghiệm trước đó sử dụng thiết kế Starship “Block 2” nâng cấp, sự cố ở hệ thống đẩy đã gây ra rò rỉ trong quá trình phóng, dẫn đến việc động cơ chính của tên lửa phải ngừng hoạt động sớm. Cả hai lần, phương tiện đều mất kiểm soát, xoay tròn và phát nổ, khiến mảnh vỡ rơi xuống khu vực gần Bahamas và quần đảo Turks và Caicos.

Tuy nhiên, kịch bản này đã không lặp lại trong chuyến bay thử ngày 27/5. Các động cơ chính của tàu hoạt động đúng thời gian dự kiến, đưa phương tiện vào quỹ đạo để hạ cánh xuống Ấn Độ Dương theo kế hoạch. Trong một khoảnh khắc ngắn ngủi, dường như tàu đã tiến gần đến một chuyến bay thành công. Dù vậy, thử nghiệm này đã bộc lộ thêm nhiều vấn đề khác, ngăn cản SpaceX đạt được các mục tiêu quan trọng mà Elon Musk đã đề ra trước khi phóng.

Tên lửa bắt đầu quay chậm khi bay trong không gian ở độ cao hơn 160 km phía trên Trái Đất do mất áp suất bình nhiên liệu. Tình trạng mất kiểm soát này đã dẫn đến việc chuyến bay thử nghiệm của Starship phải kết thúc sớm. Đáng chú ý, chuyến bay đã không thể thu thập dữ liệu về hiệu suất của tấm chắn nhiệt, bao gồm các viên gạch hấp thụ nhiệt được cải tiến để chịu nhiệt độ khắc nghiệt tốt hơn khi tàu hồi quyển.

Các kỹ sư rất mong muốn thu thập dữ liệu về những thay đổi của tấm chắn nhiệt, điều mà không thể thử nghiệm đầy đủ trên mặt đất. SpaceX hy vọng loại gạch mới sẽ bền hơn so với loại được sử dụng trên phiên bản Starship thế hệ đầu tiên (Block 1), cho phép các tàu tương lai hạ cánh và tái sử dụng nhanh chóng mà không cần tốn thời gian kiểm tra, tân trang và thay thế gạch. Đây là yếu tố then chốt trong kế hoạch của SpaceX đối với Starship, bao gồm đưa các phi hành gia lên Mặt Trăng, sử dụng rộng rãi tàu tiếp nhiên liệu trên quỹ đạo Trái Đất thấp và thiết lập một khu định cư trên Sao Hỏa, tất cả đều dựa trên khả năng tái sử dụng nhanh chóng của Starship và tên lửa đẩy Super Heavy.

Năm ngoái, SpaceX đã hạ cánh thành công ba tàu Starship xuống Ấn Độ Dương sau khi chúng vượt qua quá trình hồi quyển khắc nghiệt, nhưng các phương tiện này đều hạ cánh với tấm chắn nhiệt bị hư hỏng. Sau khi chuyến bay thử nghiệm ngày 27/5 kết thúc sớm, nhóm kỹ sư phụ trách tấm chắn nhiệt của SpaceX sẽ phải chờ đợi thêm để thu thập dữ liệu cần thiết, kéo theo sự chậm trễ trong các thử nghiệm phát triển quan trọng khác của Starship, như thực hiện chuyến bay đầy đủ lên quỹ đạo, tiếp nhiên liệu trong không gian, thu hồi và tái sử dụng tàu.

Mặc dù chuyến bay không kết thúc như mong đợi, SpaceX đã đạt được một số tiến bộ đáng kể trong lần thử nghiệm này, chấm dứt chuỗi thất bại liên tiếp trước đó của Starship vào tháng 1 và tháng 3 năm 2025.

Cuộc điều tra của SpaceX về vụ phóng ngày 16/1 kết luận rằng rung động có thể đã gây ra rò rỉ nhiên liệu và cháy trong khoang động cơ của tàu, dẫn đến việc động cơ tên lửa ngừng hoạt động sớm. Theo các kỹ sư, rung động có thể cộng hưởng với tần số tự nhiên của phương tiện, làm tăng cường độ rung lắc vượt quá mức dự kiến của SpaceX.

Các kỹ sư đã tiến hành sửa chữa và phóng chuyến bay thử tiếp theo của Starship vào ngày 6/3, nhưng gặp sự cố trong quá trình đốt động cơ chính của tàu, do sự cố phần cứng ở một trong những động cơ trung tâm thuộc tầng trên. Trong một tuyên bố chính thức, công ty cho biết động cơ cho các chuyến bay thử nghiệm trong tương lai sẽ được gia cố mối nối quan trọng, sử dụng hệ thống lọc nitơ mới và cải tiến hệ thống thoát nhiên liệu. Thế hệ động cơ Raptor mới, được gọi là Raptor 3, dự kiến sẽ bắt đầu bay vào cuối năm nay với nhiều cải tiến bổ sung để giải quyết các vấn đề về cơ cấu.

SpaceX đã khởi đầu năm nay với tham vọng thực hiện 25 chuyến bay thử nghiệm Starship trong năm 2025, một mục tiêu mà hiện tại có vẻ khó có thể đạt được. Tuy nhiên, trong một bài đăng trên mạng xã hội X, Elon Musk cho biết ba tàu Starship tiếp theo có thể được phóng với khoảng cách 3-4 tuần một lần. Sau đó, SpaceX dự kiến sẽ chuyển sang thiết kế Starship thế hệ thứ ba, hay Block 3, với nhiều thay đổi hơn nữa.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *