Sau cuộc đấu súng căng thẳng giữa quân đội Thái Lan và Campuchia tại khu vực biên giới tranh chấp, Tư lệnh Lục quân Hoàng gia Thái Lan, Tướng Pana Klaewplodthuk, và người đồng cấp Campuchia, Tướng Mao Sophan, đã có cuộc gặp khẩn cấp vào ngày 29/5. Phái đoàn hai nước đã cùng nhau thảo luận tại Văn phòng Liên lạc Biên giới, nằm ở cửa khẩu quốc tế O’Smach-Chong Chom, nhằm tìm kiếm giải pháp hạ nhiệt căng thẳng.
Cuộc đàm phán kéo dài hơn một giờ đã đạt được những kết quả quan trọng. Theo tướng Winthai Suvaree, phát ngôn viên quân đội Thái Lan, hai bên nhất trí giải quyết tranh chấp tại khu vực giữa tỉnh Preah Vihear của Campuchia và tỉnh Ubon Ratchathani của Thái Lan bằng biện pháp hòa bình. Kênh đối thoại được lựa chọn là cuộc họp của Ủy ban Biên giới chung (JBC), dự kiến sẽ được tổ chức trong vòng 2-3 tuần tới.
Để giảm thiểu nguy cơ xung đột trực tiếp, cả hai bên đều đồng ý “giữ vị trí thích hợp”. Tinh thần hợp tác và kiềm chế được nhấn mạnh, với việc hai bên cam kết duy trì quan hệ tốt đẹp trong thời gian chờ đợi kết quả từ cuộc họp JBC. Một biện pháp cụ thể được thống nhất là quân đội hai nước sẽ rút lực lượng ít nhất 200 mét khỏi địa điểm đã xảy ra đấu súng.
Cùng ngày, quân đội hoàng gia Campuchia (RCAF) cũng đưa ra thông báo xác nhận những kết quả tích cực từ cuộc đàm phán. RCAF cho biết hai bên đã đạt được thỏa thuận về 4 điểm chính, trong đó trọng tâm là việc giải quyết căng thẳng thông qua cơ chế JBC và các ủy ban chung liên quan.
Phía Campuchia nhấn mạnh việc duy trì nguyên trạng tại thực địa và yêu cầu tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của mỗi quốc gia. RCAF khẳng định sự hiện diện của lực lượng Campuchia tại điểm xung đột từ trước năm 2000 và tuyên bố sẽ không rút quân hoặc giải trừ quân bị tại khu vực này.
Mặc dù Phnom Penh cho biết Bangkok đồng thuận với 4 điểm chính đã nêu, thông tin về việc hai bên nhất trí rút lui 200 mét khỏi địa điểm đấu súng chưa được phía Campuchia xác nhận.
Về nguyên nhân dẫn đến căng thẳng, Campuchia cho biết cuộc chạm trán và đấu súng giữa quân đội hai nước xảy ra vào rạng sáng 28/5 tại làng Tacho Morakot, huyện Choam Ksan, tỉnh Preah Vihear, thuộc lãnh thổ Campuchia. Ngược lại, Thái Lan xác định điểm đấu súng nằm ở Chong Bok, tỉnh Ubon Ratchathani, thuộc lãnh thổ Thái Lan. Khu vực nằm giữa hai địa điểm này vốn là vùng tranh chấp lâu năm giữa hai nước và được coi là vùng phi quân sự theo các thỏa thuận chung.
Theo phía Thái Lan, binh sĩ Campuchia đã tiến vào khu vực tranh chấp. Lực lượng tuần tra Thái Lan đã tiếp cận để đối thoại, tuy nhiên, phía Campuchia đã nổ súng, dẫn đến cuộc đụng độ.
Phnom Penh bác bỏ cáo buộc này, khẳng định quân đội Campuchia đang thực hiện tuần tra biên giới thường lệ thì bị lực lượng Thái Lan nổ súng. Cuộc đụng độ kéo dài khoảng 10 phút, khiến một binh sĩ Campuchia thiệt mạng.
Trong cuộc đàm phán ngày 29/5, Tư lệnh Lục quân Thái Lan Pana đã gửi lời chia buồn về sự mất mát của binh sĩ Campuchia.
Tranh chấp chủ quyền giữa Thái Lan và Campuchia tại khu vực biên giới này bắt nguồn từ vấn đề đền cổ Preah Vihear. Căng thẳng leo thang thành xung đột vũ trang vào tháng 7/2008, sau khi Campuchia thành công trong việc đưa ngôi đền vào danh sách Di sản Văn hóa Thế giới của UNESCO.
Các cuộc giao tranh kéo dài trong ba năm sau đó đã gây ra những thiệt hại đáng kể, với hàng chục người thiệt mạng và hàng trăm nghìn người dân sống dọc biên giới phải rời bỏ nhà cửa. Đến năm 2011, quân đội hai bên đã rút khỏi khu vực phi quân sự xung quanh đền theo chỉ thị của Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ).
Năm 2013, ICJ ra phán quyết cuối cùng, tuyên bố khu vực quanh đền cổ thuộc về Campuchia. Thái Lan bày tỏ sự “hài lòng” và cam kết hợp tác thông qua các cơ chế song phương để giải quyết mọi tranh chấp. Kể từ đó, tình hình biên giới giữa hai nước nhìn chung ổn định, chỉ ghi nhận một số sự cố nhỏ hoặc chạm mặt giữa các đội tuần tra.
Admin
Nguồn: VnExpress
