Tại hội thảo về chuyển đổi số trong quản lý chuỗi cung ứng diễn ra ngày 30/5 tại TP HCM, ông Trần Ngọc Trung, đại diện Trung tâm Mã số Mã vạch Quốc gia (NBC), nhấn mạnh sự quan tâm ngày càng tăng đối với truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Theo ông, người tiêu dùng ngày nay không chỉ muốn biết thông tin cơ bản về sản phẩm mà còn khao khát nắm rõ nguồn gốc xuất xứ, các tiêu chuẩn xác thực, quy trình đăng ký với cơ quan chức năng và cả quá trình vận chuyển. Những thông tin này vượt quá khả năng cung cấp của mã số hoặc mã vạch 1D truyền thống.
Ông Trung cho rằng truy xuất nguồn gốc mang lại cho người tiêu dùng “trải nghiệm tiêu dùng đáng tin cậy, thuận tiện và giàu cảm xúc”. Trong bối cảnh đó, các loại mã hiện hành tại Việt Nam chưa đáp ứng được yêu cầu hiển thị đầy đủ thông tin mà người tiêu dùng mong muốn. Do đó, chuyển đổi số là giải pháp giúp doanh nghiệp đổi mới phương thức, cho phép người dùng theo dõi nhiều thông số chi tiết hơn về sản phẩm.
Ông Trung cũng thông tin về những tiến bộ đáng kể trong lĩnh vực truy xuất nguồn gốc tại Việt Nam, với sự phát triển mạnh mẽ và ứng dụng nhiều công nghệ tiên tiến như AI và blockchain, bên cạnh các phương pháp truyền thống. Điển hình như, cua Năm Căn (Cà Mau) đã ứng dụng blockchain để truy xuất nguồn gốc; các rẫy cà phê ở Tây Nguyên được gắn chip để xác định chính xác nguồn gốc và nơi thu hoạch; hay sầu riêng ở Bình Phước được tích hợp chip RF để theo dõi các thông số của cây ngay từ giai đoạn đầu.
Mặc dù vậy, ông Trung cũng chỉ ra những khó khăn trong quá trình triển khai do sự thiếu đồng bộ và các vướng mắc pháp lý. NBC đóng vai trò là cầu nối giữa cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp, hỗ trợ xây dựng hành lang pháp lý, điều chỉnh các quy định để thúc đẩy triển khai hiệu quả, đồng thời tham gia vào các dự án và mô hình về truy xuất nguồn gốc và phát triển bền vững tại các địa phương.
Ông Phạm Văn Quân, chuyên gia Chuyển đổi số Quốc gia và Giám đốc công ty Checkee, nhận định chuyển đổi số là giải pháp then chốt giúp doanh nghiệp Việt Nam nâng cao khả năng truy xuất nguồn gốc, đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường trong nước và quốc tế.
Theo ông Quân, quá trình chuyển đổi số trong chuỗi cung ứng tại Việt Nam đang ở giai đoạn chuyển tiếp, với những điểm sáng ở các doanh nghiệp lớn và lĩnh vực logistics, song vẫn còn nhiều rào cản đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) và ngành hàng nông sản. Ông tin rằng, với sự hỗ trợ từ chính sách, đầu tư vào công nghệ và nâng cao nhận thức, Việt Nam có thể thu hẹp khoảng cách số trong lĩnh vực chuỗi cung ứng trong vòng 5-10 năm tới.
Từ kinh nghiệm thực tế vận hành Checkee, đơn vị chuyên cung cấp giải pháp truy xuất nguồn gốc, ông Quân đề xuất quy trình 5 bước triển khai thực tế cho doanh nghiệp: đánh giá hiện trạng số hóa thông qua quy trình, công nghệ và nhân lực; xây dựng lộ trình chuyển đổi số ưu tiên các nhu cầu và hiệu quả; lựa chọn công nghệ hoặc phần mềm phù hợp với quy mô và ngành; đào tạo và chuyển đổi nhân lực theo hướng nâng cao nhận thức và kỹ năng số; đo lường và cải tiến liên tục dựa trên các chỉ số mục tiêu và phản hồi từ khách hàng.
Để tăng cường hiệu quả truy xuất nguồn gốc, ông Quân khuyến nghị sử dụng các giải pháp công nghệ như IoT, cảm biến, mã QR, RFID, blockchain để theo dõi thông tin sản phẩm, đồng thời xây dựng hệ thống quản lý dữ liệu điện tử, ứng dụng di động và web để cung cấp thông tin cho người tiêu dùng. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý dữ liệu đầu vào, phân loại nguyên liệu và sự đồng bộ trong toàn bộ chuỗi cung ứng.
Ngoài ra, ông Quân khuyến nghị các doanh nghiệp tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định về truy xuất nguồn gốc do Chính phủ ban hành, đồng thời đề xuất các giải pháp để doanh nghiệp có thể áp dụng một cách hiệu quả.
Trước đó, vào tháng 3, Bộ Khoa học và Công nghệ đã đề xuất luật hóa quy định về mã vạch để ứng dụng công nghệ trong truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa, đồng thời phù hợp với các quy định quốc tế. Việc sử dụng mã số, mã vạch giúp thúc đẩy thương mại và hội nhập quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tham gia vào thương mại điện tử toàn cầu, tích hợp với dữ liệu hải quan và cơ quan thuế để tạo thuận lợi cho khai báo, thông quan, tính thuế, đồng thời hỗ trợ kiểm soát luồng hàng xuất nhập khẩu.
Admin
Nguồn: VnExpress
