Đến Athens, chinh phục đỉnh Acropolis, di sản thế giới được UNESCO công nhận, luôn là một thử thách đối với du khách. Tuy nhiên, trải nghiệm này ngày càng trở nên khắc nghiệt hơn khi thủ đô Hy Lạp liên tục đối mặt với những đợt nắng nóng gay gắt kéo dài.
Trong hai mùa du lịch cao điểm 2023-2024, nhiệt độ ở Athens thường xuyên vượt quá 40 độ C. Để bảo vệ du khách và nhân viên, chính quyền địa phương buộc phải đóng cửa khu di tích vào những giờ nắng nóng đỉnh điểm, bởi nơi đây hầu như không có bóng râm. Giữa những hàng cột đá cẩm thạch trắng của đền Parthenon, dưới ánh nắng chói chang của vùng Địa Trung Hải, việc tham quan trở thành một thách thức thực sự.

Không chỉ riêng Acropolis chịu ảnh hưởng bởi thời tiết khắc nghiệt.
Athens vốn đã nổi tiếng là một thành phố nóng bức vào mùa hè, nhưng chưa bao giờ nhiệt độ lại tăng cao đến mức này. Hiện nay, Athens là thủ đô có nhiệt độ cao nhất châu Âu, liên tục ghi nhận những kỷ lục nắng nóng mới trong năm 2024, một dấu hiệu cho thấy “bình thường mới” đang dần hình thành. Khu vực Địa Trung Hải nói chung cũng đang ấm lên nhanh hơn so với mức trung bình toàn cầu. Cơ quan Khí tượng Quốc gia cảnh báo rằng du khách đến vào tháng 7 và tháng 8 sẽ phải đối mặt với những đợt nắng nóng cực đoan tiếp theo.
Cùng với sự bùng nổ của ngành du lịch Hy Lạp, dự kiến Athens sẽ đón khoảng 10 triệu du khách trong năm nay. Các chuyên gia cảnh báo rằng sự kết hợp giữa nắng nóng đỉnh điểm và lượng khách du lịch khổng lồ có thể tạo ra một “combo hủy diệt” cho Athens trong mùa hè này.
Lượng khách du lịch tăng đột biến gây áp lực lớn lên nguồn tài nguyên nước vốn đã khan hiếm và hệ thống cơ sở hạ tầng của Hy Lạp. Điều này dẫn đến chi phí sinh hoạt leo thang và đẩy người dân địa phương ra khỏi trung tâm thành phố, nhường chỗ cho những du khách giàu có.
Thị trưởng Athens, ông Haris Doukas, nhấn mạnh rằng việc đối phó với nhiệt độ cao và làn sóng du khách mùa hè là ưu tiên hàng đầu của chính quyền thành phố.

Các biện pháp ứng phó bao gồm triển khai hệ thống cảnh báo sớm, theo dõi thời tiết theo thời gian thực và lắp đặt thêm vòi phun nước công cộng. Các đội cứu hộ cũng được bố trí thường trực xung quanh khu vực Acropolis để hỗ trợ những người bị ảnh hưởng bởi nắng nóng.
Theo hướng dẫn viên du lịch Iris Plaitakis, du khách đến từ những vùng có khí hậu lạnh thường đánh giá thấp sự nguy hiểm của nắng nóng. Họ thường không đội mũ, mang theo ít nước và không lường trước được rằng trên cao, nơi không có bóng râm, ánh nắng sẽ gay gắt hơn nhiều. Chuyên gia Ine Vandecasteele của Cơ quan Môi trường châu Âu cho biết sóng nhiệt là nguyên nhân gây ra hơn 80% số ca tử vong liên quan đến thời tiết ở châu Âu.
Về lâu dài, Athens phải đối mặt với thách thức cải tạo đô thị, biến thành phố trở nên “nóng” hơn do bê tông hóa và thiếu không gian xanh. Athens là một trong những thành phố có ít cây xanh nhất ở châu Âu và có mật độ dân số cao thứ hai, chỉ sau Paris. Tình hình càng trở nên khó khăn hơn khi Hy Lạp, đặc biệt là Athens, có dân số già thuộc hàng cao nhất châu lục, một nhóm đặc biệt dễ bị tổn thương trước nắng nóng.
Trong hơn một năm qua, Athens đã trồng 7.000 cây xanh và đặt mục tiêu đạt 28.000 cây trong vòng 4 năm tới. Thành phố đang tái thiết cơ sở hạ tầng, thiết kế lại đường sá và lựa chọn vật liệu xây dựng có khả năng hấp thụ nhiệt ít hơn. Ngoài ra, Athens cũng đang lên kế hoạch tạo ra “rừng mini” đầu tiên tại Kypseli, khu vực đông dân cư nhất châu Âu, với mục tiêu giảm nhiệt độ ngoài trời xuống 5 độ C trong vòng 5 năm tới.
Giữa những con hẻm nhỏ thoảng hương hoa nhài và những di tích cổ kính quyến rũ, nhiều người có thể quên rằng Athens thực chất nằm rất gần biển, với vô số vịnh nhỏ và bãi tắm đẹp. Người dân Athens từ lâu đã trốn nóng bằng cách đi nghỉ ở vùng ngoại ô. Giờ đây, cả thành phố đang hướng tới biển khi tái thiết khu vực ven biển dài 50 km, được mệnh danh là Athens Riviera, nơi tập trung nhiều bãi biển đẹp, nhà hàng cao cấp và khách sạn 5 sao.
Tuy nhiên, vai trò của du khách đối với tương lai của Athens đang gây ra nhiều tranh cãi.
Một mặt, du lịch là “nguồn sống” của Hy Lạp. Trong giai đoạn khủng hoảng nợ công những năm 2010, khi GDP quốc gia giảm 25%, chính ngành du lịch đã vực dậy nền kinh tế.
Mặt khác, giá bất động sản ven biển đã tăng vọt. Nhiều khu nhà đẹp ở Athens hiện thuộc sở hữu của các nhà đầu tư quốc tế hoặc được cải tạo thành khách sạn boutique và khu nghỉ dưỡng cao cấp. Những cơ sở này đua nhau lắp đặt điều hòa và bể bơi để làm mát cho khách, trong khi hệ thống cấp điện và cấp nước của thành phố đang phải hoạt động hết công suất.

Người dân Athens đang lo lắng khi có nhiều báo cáo về mực nước trong các hồ chứa giảm mạnh. Nguy cơ này càng gia tăng khi cháy rừng đã thiêu rụi 40% diện tích rừng quanh thủ đô chỉ trong vòng chưa đầy 10 năm. Gió lớn, thời tiết khô hanh và biến đổi khí hậu do con người gây ra đang làm cho tình hình trở nên tồi tệ hơn.
Mặc dù vậy, Hy Lạp không thể từ bỏ ngành du lịch, “xương sống” của nền kinh tế. Bất chấp những thách thức về môi trường, Athens vẫn tiếp tục thu hút du khách. Riêng năm 2024, quốc gia này dự kiến đón kỷ lục 36 triệu lượt khách, gấp hơn ba lần dân số hiện tại. Con số này có thể đạt 40 triệu vào năm 2030.
Hướng dẫn viên khảo cổ Iris Plaitakis chia sẻ: “Mọi người từ khắp nơi trên thế giới đến để hiểu và cảm nhận cái nôi của văn minh phương Tây, nơi Aristotle và Plato từng dạo bước, nơi Thế vận hội hiện đại đầu tiên ra đời”. Những yếu tố này sẽ luôn níu chân du khách đến với Athens.
Giống như nhiều điểm du lịch quá tải khác trên thế giới, Athens đang tìm cách điều tiết lượng khách du lịch, chuyển hướng từ mùa cao điểm hè sang mùa xuân, mùa thu hoặc thậm chí mùa đông, khi thời tiết ôn hòa và dễ chịu hơn.
Trong trường hợp Acropolis buộc phải tạm đóng cửa do nắng nóng cực đoan, điều đã xảy ra nhiều lần trong những mùa hè gần đây, hướng dẫn viên Iris Plaitakis gợi ý ba lựa chọn thay thế: Bảo tàng Acropolis, Bảo tàng Khảo cổ Quốc gia và Bảo tàng Nghệ thuật Cycladic.
Khi mặt trời lặn và nhiệt độ giảm xuống, Athens lại bừng tỉnh với nhịp sống về đêm sôi động. Từ rạp chiếu phim ngoài trời, các buổi biểu diễn nghệ thuật trực tiếp đến các quán bar, bãi biển và công viên, mọi nơi đều đông đúc người dân địa phương và du khách thư giãn, ăn uống và trò chuyện. Người Hy Lạp vốn nổi tiếng là những người thích “ăn đêm”, sẵn sàng ngồi hàng giờ chỉ để tận hưởng sự mát mẻ hiếm hoi sau một ngày nắng nóng.
Admin
Nguồn: VnExpress