Trong chuyến công tác ngày 30/5, sau buổi làm việc với Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã tiếp tục có buổi làm việc với Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông (PTIT). Mục đích của chuỗi hoạt động này là nhằm nắm bắt tình hình, tháo gỡ khó khăn và định hướng phát triển cho các đơn vị trực thuộc Bộ.
Bộ trưởng đã dành bốn tiếng để trực tiếp tham quan các phòng nghiên cứu, trò chuyện cùng sinh viên, giảng viên và các nhà nghiên cứu của trường. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng một đại học nghiên cứu, đặc biệt là đối với một trường công nghệ, nơi các phòng thí nghiệm đóng vai trò nền tảng then chốt.
**Giải bài toán nghiên cứu khoa học trong trường đại học**
PTIT là một trong năm cơ sở giáo dục đại học trọng điểm quốc gia về kỹ thuật và công nghệ, theo quyết định của Chính phủ từ năm 2025. Học viện đã có những bước tiến đáng kể trong hoạt động nghiên cứu khoa học, thể hiện qua số lượng bài báo khoa học được công bố. Năm 2024, học viện công bố 512 bài báo khoa học và dự kiến tăng 30% trong năm 2025. Giám đốc Học viện, ông Đặng Hoài Bắc, cho biết chính sách khen thưởng cho các bài báo quốc tế thuộc top đầu trong các trường công lập đã khuyến khích hoạt động này. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận một hạn chế là số lượng công nghệ ứng dụng từ các nghiên cứu của học viện chưa nhiều. Vấn đề gọi vốn cho nghiên cứu, thương mại hóa kết quả và đưa các sản phẩm tiềm năng ra thị trường quốc tế là một trong những nội dung trọng tâm được thảo luận tại buổi làm việc.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (dự kiến được thông qua vào tháng 6) sẽ giải quyết những khó khăn này. Luật mới sẽ có những thay đổi căn bản trong việc đánh giá kết quả đầu tư, tập trung vào kết quả đầu ra và tác động của nghiên cứu đối với nền kinh tế, thay vì chỉ quản lý đầu vào. Ông lấy ví dụ, nếu 10 nghiên cứu có 9 thất bại, nhưng một nghiên cứu thành công và tạo ra giá trị gấp 5-10 lần tổng chi phí, thì vẫn có thể chấp nhận được. “Đánh giá hiệu quả của tổng thể các nghiên cứu chứ không phải của một đề tài. Bộ sẽ nhìn vào tác động đó và những đóng góp cho xã hội”, ông nhấn mạnh.
Để tăng cường khả năng thương mại hóa các kết quả nghiên cứu, Bộ trưởng đề nghị PTIT chú trọng hơn đến các nghiên cứu dựa trên nhu cầu thị trường, ưu tiên các đề tài có sự đồng hành của doanh nghiệp. Ông cũng gợi ý học hỏi kinh nghiệm quốc tế trong việc xây dựng đội ngũ chuyên trách thương mại hóa, làm cầu nối giữa nhà nghiên cứu và thị trường.
Đối với các startup được ươm mầm tại học viện, Bộ trưởng cho biết sẽ có những cơ chế để hình thành quỹ đầu tư mạo hiểm, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp khởi nghiệp tiếp cận nguồn vốn. Tuy nhiên, ông cũng khuyên các dự án không nên ngại khó, bởi “một trong những tài sản lớn mà họ có là sự đói khát”.
Ông nói: “Khó khăn quá có thể giết chết rất nhiều ý tưởng, nhưng dễ quá cũng có thể thành đốt tiền. Đừng ngại những cái ban đầu khởi sự khó khăn”.
**Phát triển ngành công nghiệp giáo dục**
Nhấn mạnh “giáo dục là quốc sách hàng đầu”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng cần đổi mới giáo dục bằng những đặc trưng của thời đại. “Ở thời đại này, không có cách gì hay hơn là dùng công nghệ để đổi mới giáo dục”, ông khẳng định.
Với thế mạnh là trường công nghệ và tiên phong trong phát triển đại học số, Bộ trưởng đề nghị PTIT xây dựng ngành công nghiệp giáo dục ngay tại cơ sở này, mạnh dạn thử nghiệm các mô hình mới và Bộ sẽ hỗ trợ thông qua cơ chế thử nghiệm sandbox.
Bộ trưởng cũng nhấn mạnh vai trò của nghiên cứu trong hoạt động của một trường đại học, đặc biệt khi Việt Nam sắp có những đầu tư lớn vào lĩnh vực này. Ông cho rằng các phòng thí nghiệm cần được coi là nền tảng trụ cột của một trường công nghệ.
Với vai trò quan trọng của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong sự phát triển của đất nước, Bộ trưởng khuyến nghị PTIT tăng cường hợp tác quốc tế về nghiên cứu, thậm chí thuê các đơn vị nghiên cứu nước ngoài để thực hiện các dự án lớn tại Việt Nam.
Bộ trưởng đề nghị PTIT định vị lại các nhiệm vụ chiến lược, tận dụng lợi thế kết hợp khoa học công nghệ với chuyển đổi số. “Quá trình nghiên cứu là quá trình thử – sai, tốn tiền và thời gian. Nhưng thực hiện trên môi trường số sẽ nhanh và bớt tốn kém. Môi trường số là mảnh đất mới cho khoa học công nghệ phát triển nhanh hơn và hiệu quả hơn”, ông nói.
Ngoài ra, với lợi thế về nền tảng của Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ trưởng đề nghị học viện tìm ra thế mạnh của mình và vươn lên vị trí dẫn đầu.
“Đất nước bây giờ hoàn toàn khác với rất nhiều đổi mới quan trọng. Bộ cũng đã khác. Đây là môi trường tốt cho học viện bứt phá trong 5 năm nữa, thành một đẳng cấp, thứ hạng khác”, Bộ trưởng nhận định.
Đáp lại, Giám đốc PTIT Đặng Hoài Bắc bày tỏ sự tự tin vào khả năng đạt được những kỳ vọng của Bộ trưởng và cam kết sẽ đảm nhận những nhiệm vụ khó khăn và lớn lao của ngành khoa học và công nghệ, phát triển mạnh mẽ hơn và vươn tầm quốc tế trong 5 năm tới.
Admin
Nguồn: VnExpress
