Trong bài viết “Thực hành tiết kiệm”, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh rằng tiết kiệm, giản dị là một nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam, được thể hiện qua những câu ca dao, tục ngữ lưu truyền từ đời này sang đời khác. Sau Cách mạng tháng Tám thành công, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đặc biệt coi trọng việc phát động phong trào tăng gia sản xuất và tiết kiệm như một biện pháp cấp bách để chống đói và xây dựng đất nước.
Tổng Bí thư nhắc lại lời dạy của Bác Hồ về tiết kiệm, coi đó là một nghệ thuật quan trọng trong đời sống xã hội. Tiết kiệm không chỉ là tiết kiệm sức lao động, thời gian mà còn là tiết kiệm tiền bạc, bởi “tiền mồ hôi nước mắt để trả lương cho ta trong những thì giờ đó. Ai lười biếng tức là lừa gạt dân”.
Trong thời kỳ đổi mới, Đảng ta đã ban hành nhiều chủ trương, chỉ thị về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa X đã thể chế hóa các chủ trương này bằng việc ban hành Pháp lệnh về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 1998. Sau đó, Quốc hội khóa XI đã nâng lên thành Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2005 và tiếp tục được sửa đổi, bổ sung bởi Quốc hội khóa XIII.
Hiến pháp năm 2013 cũng quy định rõ: “Cơ quan, tổ chức, cá nhân phải thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, phòng, chống tham nhũng trong hoạt động kinh tế – xã hội và quản lý nhà nước” (Điều 56). Hàng năm, Chính phủ đều ban hành chương trình tổng thể về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
Tổng Bí thư đánh giá cao những kết quả đạt được trong thời gian qua, khi nhiều tổ chức, cá nhân, đặc biệt là cán bộ, đảng viên đã chú trọng thực hiện tiết kiệm chi thường xuyên, nâng cao vai trò của người đứng đầu. Các hội nghị được tổ chức ngắn gọn, đơn giản hơn. Tình trạng đất bỏ hoang, quy hoạch “treo” từng bước được khắc phục. Nhiều doanh nghiệp đã tăng cường quản lý chi phí sản xuất, giảm giá thành sản phẩm.
Đáng chú ý, từ cuối năm 2024 đến nay, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã chỉ đạo hoàn thành việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy các cơ quan Đảng, Chính phủ, Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc ở cả Trung ương và địa phương, giúp tinh giản đầu mối, tiết kiệm chi phí, tạo điều kiện thực hiện chủ trương miễn giảm học phí cho học sinh.
Việc thực hiện chủ trương sáp nhập tỉnh, không tổ chức cấp huyện và sáp nhập cấp xã, theo Tổng Bí thư, sẽ giúp tiết kiệm chi thường xuyên của ngân sách nhà nước hơn 20.000 tỷ đồng mỗi năm trong giai đoạn 2025-2030 và trên 30.000 tỷ đồng mỗi năm từ năm 2030 trở đi.
“Đó là chúng ta chưa tính giá trị cụ thể của hơn 18.500 trụ sở các cơ quan, đơn vị không còn chức năng công sở khi triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp,” Tổng Bí thư nhấn mạnh.
Tuy nhiên, Tổng Bí thư cũng thẳng thắn chỉ ra những tồn tại trong việc thực hành tiết kiệm. Chủ trương, chính sách chưa phát huy hiệu quả, tình trạng lãng phí, thất thoát tài sản, ngân sách nhà nước vẫn diễn ra trên diện rộng, gây hệ lụy nghiêm trọng. Việc thực hành tiết kiệm chưa trở thành nề nếp thường xuyên, ý thức tiết kiệm chưa thấm nhuần trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân.
Lãng phí không chỉ tồn tại ở các cơ quan nhà nước mà còn trong hoạt động xã hội của người dân, thể hiện qua xu hướng sính dùng hàng ngoại, hàng xa xỉ, tặng quà biếu giá trị lớn, và tâm lý hưởng thụ của một bộ phận người dân, đặc biệt là giới trẻ, trong khi thu nhập bình quân và năng suất lao động của cả nước còn thấp.
Tổng Bí thư cho rằng nguyên nhân của tình trạng này là do ý thức trách nhiệm, sự quyết tâm của một số cơ quan, tổ chức và cá nhân chưa cao, chưa thường xuyên, thiếu quyết liệt. Cơ chế chính sách, nội quy, quy định còn nhiều kẽ hở, chưa đầy đủ, rõ ràng. Việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí còn mang tính hình thức.
Để khắc phục những tồn tại và thực hiện các mục tiêu quan trọng sắp tới, Tổng Bí thư yêu cầu các cơ quan, đơn vị từ Trung ương đến địa phương quán triệt một số nhiệm vụ trọng tâm.
Trước hết, cần thống nhất nhận thức rằng thực hành tiết kiệm, chống lãng phí là giải pháp căn cơ để đất nước vượt qua khó khăn trong bối cảnh quốc tế nhiều biến động. Mọi công dân, cơ quan, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp cần có kế hoạch thu – chi hợp lý. Cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý, phải gương mẫu và vận động gia đình, nhân dân cùng tham gia. Các ngành, nghề cần đẩy mạnh sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả lao động, hạn chế tối đa lãng phí về thời gian, tiền bạc, của cải, sức lực.
Thứ hai, cần tập trung hoàn thiện thể chế để khắc phục triệt để lãng phí do thể chế gây ra, xóa bỏ rào cản phát triển, khơi thông các điểm nghẽn, nhất là trong các lĩnh vực đấu thầu, ngân sách, đầu tư công, kinh tế tư nhân, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và sắp xếp, tinh gọn bộ máy.
Chính phủ, Quốc hội cần nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, tạo cơ sở pháp lý toàn diện, vững chắc cho công tác này. Cần cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, chi phí tuân thủ, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp; chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, xóa bỏ cơ chế “xin – cho”; phân cấp, phân quyền cho các cơ quan, địa phương có thẩm quyền giải quyết và chịu trách nhiệm. Trong năm 2025, cần đảm bảo 100% thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp được thực hiện trực tuyến, thông suốt, hiệu quả; 100% thủ tục hành chính không bị giới hạn bởi địa giới hành chính cấp tỉnh.
Các cơ quan cần kiên quyết tiết kiệm các khoản chi chưa thực sự cần thiết để bảo đảm nguồn lực cho phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, bổ sung vốn đầu tư phát triển và phát triển kinh tế. Cần phấn đấu tăng tỷ lệ chi cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia, hỗ trợ kinh tế tư nhân phát triển.
Chính phủ, Quốc hội cần tạo hành lang pháp lý và nguồn lực để kinh tế tư nhân phát triển, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trong toàn xã hội, tạo điều kiện để mọi người dân có cơ hội đóng góp, tăng năng suất lao động, làm giàu cho bản thân, gia đình và xã hội.
Thứ ba, Tổng Bí thư nhấn mạnh rằng thực hành tiết kiệm, chống lãng phí phải trở thành văn hóa “tự giác”, “tự nguyện”, thấm nhuần vào đời sống hàng ngày. Ông đề nghị nghiên cứu phát động và duy trì thường niên “Ngày toàn dân thực hành tiết kiệm” để thúc đẩy phong trào này trong toàn xã hội.
Các cơ quan cần kịp thời khen thưởng, biểu dương những người có sáng kiến trong công tác, phát triển kinh tế, mang lại hiệu quả thiết thực trong thực hành tiết kiệm; đồng thời xử lý nghiêm các tập thể, cá nhân, đặc biệt là người đứng đầu, nếu không thực hiện đầy đủ Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
Admin
Nguồn: VnExpress
