Ngày 3/6, Chánh án TAND Tối cao Lê Minh Trí đã trình bày trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức TAND, trong đó đề xuất thay đổi lớn về mô hình tổ chức tòa án.
Điểm đáng chú ý của dự luật là việc đề xuất bãi bỏ TAND cấp huyện, chấm dứt hoạt động của ba TAND Cấp cao, và tổ chức lại hệ thống tòa án theo mô hình ba cấp: TAND Tối cao, TAND cấp tỉnh và TAND khu vực. Theo đó, các tòa sơ thẩm chuyên biệt sẽ được chuyển thành các tòa chuyên trách thuộc tòa khu vực.
Ông Trí cho biết, việc sửa đổi luật lần này nhằm cụ thể hóa các nguyên tắc đã được Bộ Chính trị thông qua, tập trung vào việc tổ chức mô hình tòa án ba cấp, loại bỏ cấp trung gian và tăng cường phân cấp, phân quyền xuống cấp dưới. Theo đó, từ 693 tòa huyện hiện tại, số lượng sẽ giảm xuống còn 355 tòa khu vực, đồng nghĩa với việc giảm gần một nửa số lượng tòa án, nhưng đồng thời chức năng và nhiệm vụ của mỗi tòa sẽ tăng lên đáng kể.
Để đáp ứng yêu cầu công việc lớn này, TAND Tối cao dự kiến sẽ tăng cường nguồn lực và nhân lực cho các tòa khu vực, đặc biệt là đội ngũ thẩm phán cao cấp, thay vì chỉ có thẩm phán sơ cấp như trước đây. Việc bố trí thẩm phán cao cấp được kỳ vọng sẽ nâng cao chất lượng xét xử tại các tòa khu vực, nơi giải quyết số lượng lớn các vụ án hình sự, dân sự, hành chính và kinh doanh thương mại.
Theo quy định hiện hành, thẩm phán được phân thành bốn ngạch: Thẩm phán TAND Tối cao, thẩm phán cao cấp, thẩm phán trung cấp và thẩm phán sơ cấp. Để được bổ nhiệm thẩm phán cao cấp, ứng viên phải là thẩm phán trung cấp từ 5 năm trở lên, có đủ năng lực giải quyết các vụ án thuộc thẩm quyền của Tòa Cấp cao, Tòa án Quân sự Trung ương và phải vượt qua kỳ thi nâng ngạch.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã yêu cầu làm rõ các quy định về thẩm quyền của TAND khu vực, đặc biệt là các quy định chuyển tiếp, để đảm bảo quá trình chuyển giao nhiệm vụ diễn ra suôn sẻ và không gây ảnh hưởng đến quyền lợi của các tổ chức và cá nhân liên quan.
Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị TAND Tối cao chú trọng công tác tập huấn, hướng dẫn kháng nghị giám đốc thẩm để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, đồng thời tổng kết thực tiễn xét xử và phát triển án lệ. Ông lưu ý thêm về việc xử lý tài sản, cơ sở vật chất dôi dư, đầu tư mới cho các đơn vị sau sắp xếp và đào tạo đội ngũ thẩm phán hiện đang công tác tại địa phương.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh rằng đội ngũ thẩm phán và cán bộ tòa án cần có tâm, có tầm, có tài, có đức để đáp ứng yêu cầu xét xử trong tình hình mới, từ đó tạo dựng được niềm tin từ người dân và doanh nghiệp. Trong bối cảnh triển khai các Nghị quyết 66 và 68 của Bộ Chính trị về đổi mới xây dựng, thực thi pháp luật và phát triển kinh tế tư nhân, lĩnh vực tư pháp và nội chính nhận được sự quan tâm đặc biệt từ người dân và doanh nghiệp.
Ông cũng lưu ý rằng việc xử lý các sai phạm cần phải nghiêm minh, nhưng cũng cần thấu tình đạt lý để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Vấn đề xử lý tài sản liên quan đến việc sắp xếp tổ chức bộ máy của tòa án được nhấn mạnh là “hết sức quan trọng”.
TAND Tối cao được yêu cầu phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Pháp luật – Tư pháp để đảm bảo tính đồng bộ của dự luật với các luật liên quan, tránh chồng chéo và tạo ra một hành lang pháp lý rõ ràng cho hoạt động của toàn hệ thống. Ông Trí cho biết việc sửa đổi luật lần này tập trung vào việc sắp xếp tổ chức bộ máy, do đó sẽ “không cầu toàn” mà chú trọng vào tính khả thi và hiệu quả.
Dự kiến, Quốc hội sẽ thông qua dự án Luật này vào ngày 25/6.
Admin
Nguồn: VnExpress
