Trong bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với tốc độ già hóa dân số nhanh nhất châu Á, Bộ Y tế đã đề xuất nhiều chính sách quan trọng trong dự thảo Luật Dân số, hiện đang được lấy ý kiến đến ngày 12/6. Động thái này nhằm giải quyết những thách thức đặt ra từ việc gia tăng số lượng người cao tuổi, dự kiến đạt gần 18 triệu người vào năm 2030.
Số liệu thống kê cho thấy, Việt Nam hiện có khoảng 14,2 triệu người từ 60 tuổi trở lên, tăng đáng kể so với con số 11,4 triệu người vào năm 2019. Dự báo đến năm 2038, Việt Nam sẽ chính thức bước vào giai đoạn dân số già, đặt ra nhiều thách thức về kinh tế, an sinh xã hội và hệ thống chăm sóc sức khỏe.
Mặc dù tuổi thọ trung bình của người Việt Nam khá cao (74,7 tuổi), nhưng số năm sống khỏe mạnh lại thấp, với trung bình 14 năm đối mặt với bệnh tật. Người cao tuổi thường mắc các bệnh mãn tính như tim mạch, tiểu đường, và sa sút trí tuệ, đòi hỏi chi phí điều trị lớn, gây áp lực lên hệ thống bảo hiểm y tế và ngân sách nhà nước.
Hệ thống y tế Việt Nam hiện có hơn 1.300 bệnh viện công lập, nhưng chỉ có hơn 100 bệnh viện cấp trung ương và tỉnh có khoa lão, cùng với chưa đến 1.800 nhân viên y tế được đào tạo chuyên sâu về lão khoa. Ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số (Bộ Y tế), nhấn mạnh rằng sự thiếu hụt nhân lực và dịch vụ chăm sóc dài hạn là một thách thức lớn.

Để giải quyết vấn đề này, dự thảo Luật Dân số đề xuất nhiều biện pháp phát triển nguồn nhân lực chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, bao gồm cấp học bổng và hỗ trợ học phí cho sinh viên theo học chuyên ngành lão khoa, xây dựng chương trình đào tạo và bồi dưỡng về chăm sóc người cao tuổi, hỗ trợ kinh phí cho nhân viên y tế tại cộng đồng, và khuyến khích các tổ chức, cá nhân cấp học bổng cho người học.
Ngoài ra, Bộ Y tế cũng đề xuất mua thẻ bảo hiểm y tế cho người cao tuổi chưa có thẻ, hiện chiếm khoảng 5% tổng số người cao tuổi trên cả nước.
Nhiều quốc gia trên thế giới đã triển khai các giải pháp ứng phó với già hóa dân số. Nhật Bản nâng tuổi nghỉ hưu tối thiểu lên 65 và đào tạo nghề cho người lao động lớn tuổi, đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp tuyển dụng người cao tuổi thông qua giảm thuế và các khoản đóng góp xã hội. Hàn Quốc áp dụng chính sách cộng đồng cho người từ 65 tuổi trở lên, bao gồm miễn giảm giá vé giao thông công cộng, hỗ trợ khám sức khỏe và chăm sóc tại nhà.
Việt Nam cũng đã có những điều chỉnh linh hoạt, như tăng tuổi nghỉ hưu tối thiểu từ năm 2021 (lên 62 tuổi đối với nam và 60 tuổi đối với nữ) và áp dụng các chính sách an sinh xã hội như miễn phí vé xe buýt cho người từ 60 tuổi trở lên.
Tuy nhiên, theo ông Dũng, đây chỉ là các giải pháp tạm thời. Để đảm bảo an sinh xã hội lâu dài cho người cao tuổi, cần luật hóa các chính sách liên quan do chi phí an sinh xã hội lớn có thể tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh quá trình chuyển đổi dân số diễn ra nhanh chóng và nguồn lực xã hội còn hạn hẹp.
Ông Dũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc quy định các chính sách đảm bảo việc làm và tài chính cho người cao tuổi, nhằm giảm thiểu tác động của tình trạng thiếu hụt nguồn lao động do tỷ lệ người già trong dân số tăng cao.
Admin
Nguồn: VnExpress