Hệ thống Y tế Quốc gia (NHS) của Vương quốc Anh đang trải qua một trong những giai đoạn khó khăn nhất trong lịch sử, với hơn 6 triệu người phải chờ đợi các dịch vụ y tế thiết yếu tính đến đầu năm 2025. Tình trạng này phơi bày những thách thức dai dẳng và điểm yếu ngày càng lộ rõ trong khả năng cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cơ bản cho người dân.
Số liệu thống kê từ NHS England cho thấy, vào cuối tháng 3 năm 2025, tổng cộng có 7,42 triệu lượt điều trị nằm trong danh sách chờ, tương ứng với khoảng 6,25 triệu bệnh nhân. Đáng chú ý, gần 3 triệu người đã phải chờ đợi vượt quá 18 tuần theo tiêu chuẩn của NHS, và khoảng 13.500 người đã chờ đợi hơn một năm.
Sự chậm trễ này không chỉ ảnh hưởng đến các ca bệnh phức tạp mà còn lan rộng ra các dịch vụ cơ bản như xét nghiệm máu, chụp X-quang và kiểm tra huyết áp. Điều này khiến nhiều bệnh nhân phải sống trong lo lắng kéo dài do không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Bên cạnh danh sách chờ điều trị, một vấn đề cấp bách khác là tình trạng quá tải trong dịch vụ chẩn đoán. Tính đến tháng 1 năm 2025, khoảng 1,62 triệu người đang chờ các xét nghiệm như X-quang, CT, MRI và siêu âm. Trong số này, 22,4% đã phải chờ hơn 6 tuần, vượt xa mục tiêu dưới 1% của NHS.
Chỉ riêng trong tháng 1 năm 2025, NHS đã thực hiện khoảng 1,88 triệu ca chụp X-quang, cho thấy nhu cầu lớn về các dịch vụ chẩn đoán hình ảnh. Tuy nhiên, số lượng lớn các ca chụp không đồng nghĩa với việc giải quyết nhanh chóng các ca bệnh. Trong năm 2024, gần 976.000 kết quả hình ảnh đã không được báo cáo kịp thời trong vòng một tháng theo quy định.
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là sự thiếu hụt nhân lực trầm trọng. Theo Royal College of Radiologists, Anh hiện thiếu khoảng 31% bác sĩ chẩn đoán hình ảnh, tương đương với gần 1.500 vị trí còn trống. Nếu không có các biện pháp cải cách, tỷ lệ thiếu hụt này có thể tăng lên 41% trong vòng 5 năm tới.
Tình trạng thiếu nhân sự buộc NHS phải thuê ngoài các công ty tư nhân để đọc kết quả hình ảnh y khoa. Trong năm 2024, chi phí cho việc này đã đạt mức kỷ lục 216 triệu bảng, tăng gấp đôi so với năm 2019. Mặc dù giúp giảm áp lực trước mắt, nhưng sự phụ thuộc ngày càng tăng vào khu vực tư nhân khiến hệ thống y tế công trở nên dễ bị tổn thương, đặc biệt là ở những khu vực thiếu ngân sách hoặc không được ưu tiên đầu tư.
Sự chậm trễ kéo dài đã làm suy giảm niềm tin vào hệ thống y tế công, dẫn đến xu hướng sử dụng các dịch vụ y tế tư nhân. Một khảo sát của tờ Times cho thấy 16,4 triệu người Anh đã sử dụng dịch vụ y tế tư nhân ít nhất một lần trong năm 2024, tăng đáng kể so với 13,5 triệu người vào năm 2019.
Chi phí cho các xét nghiệm cơ bản trong khu vực tư nhân, như chụp MRI hoặc kiểm tra sức khỏe tổng quát, dao động từ vài trăm đến vài nghìn bảng Anh. Tuy nhiên, nhiều người sẵn sàng chi trả để được khám chữa bệnh nhanh chóng thay vì phải chờ đợi trong tình trạng sức khỏe không chắc chắn.
Trước những chỉ trích ngày càng tăng, chính phủ Anh đã triển khai nhiều biện pháp để cải thiện năng lực của NHS. Một trong những nỗ lực quan trọng là mở rộng mạng lưới các trung tâm chẩn đoán cộng đồng (CDCs). Đến tháng 3 năm 2025, đã có 170 CDCs hoạt động trên khắp nước Anh, đưa các dịch vụ xét nghiệm đến gần hơn với cộng đồng dân cư, giúp giảm tải cho các bệnh viện tuyến trung ương.
Chính phủ cũng hợp tác với các cơ sở tư nhân để cung cấp thêm 450.000 ca chẩn đoán mỗi năm, với mục tiêu giảm thời gian chờ đợi và cung cấp cho bệnh nhân nhiều lựa chọn tiếp cận dịch vụ hơn.
Một hướng đi khác là cải tiến hệ thống công nghệ thông tin y tế. Ứng dụng NHS App sẽ được nâng cấp để cho phép bệnh nhân xem kết quả xét nghiệm, đặt thuốc và lựa chọn cơ sở y tế dựa trên thời gian chờ đợi và đánh giá của cộng đồng.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng những biện pháp này chỉ là giải pháp ngắn hạn nếu không đi kèm với các chính sách tăng lương, cải thiện môi trường làm việc và đào tạo đội ngũ y bác sĩ trong dài hạn. Để thực sự giải quyết cuộc khủng hoảng trong NHS, cần có một chiến lược toàn diện và bền vững, tập trung vào việc đầu tư vào nhân lực và cơ sở hạ tầng, cũng như cải thiện hiệu quả hoạt động của hệ thống.
Admin
Nguồn: VnExpress
