Tại buổi tọa đàm đối thoại chính sách về tăng trưởng kinh tế ngày 3/6, PGS.TS Phạm Thế Anh từ Đại học Kinh tế Quốc dân đã chỉ ra rằng Việt Nam đang đối mặt với tình trạng sốt giá bất động sản, điều này gây ảnh hưởng không nhỏ đến mục tiêu tăng trưởng cao và bền vững trong giai đoạn tới.
Theo ông Thế Anh, việc giá bất động sản liên tục tăng cao thúc đẩy giới đầu tư trong nước tìm kiếm lợi nhuận từ việc спекула trên thị trường tài sản, thay vì đầu tư vào sản xuất để tạo ra giá trị gia tăng thực sự cho nền kinh tế. Hơn nữa, tình trạng này còn làm gia tăng sự chênh lệch giàu nghèo trong xã hội, đồng thời đẩy giá các dịch vụ thiết yếu như tiền thuê nhà, hàng hóa tiêu dùng tăng lên, từ đó làm giảm năng lực cạnh tranh của quốc gia.
Trước thực trạng này, ông Thế Anh đề xuất: “Việt Nam nên nghiêm túc cân nhắc việc đánh thuế đối với căn nhà thứ hai trở đi, bởi chính sách này có thể mang lại nhiều lợi ích thiết thực.”
Số liệu từ Bộ Xây dựng cho thấy trong quý đầu năm, lượng giao dịch bất động sản, bao gồm căn hộ chung cư, nhà ở riêng lẻ và đất nền, đã tăng từ 16% đến 32% so với quý trước. Giá của các loại hình bất động sản này cũng tiếp tục xu hướng tăng. Tại một cuộc họp diễn ra vào tháng trước, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đã thừa nhận một thực tế đáng lo ngại là tốc độ tăng giá bất động sản ở Việt Nam đang thuộc nhóm cao nhất trên thế giới, trong khi khả năng tiếp cận nhà ở của người dân ngày càng trở nên khó khăn hơn. Thị trường bất động sản cũng đang đối mặt với tình trạng mất cân đối giữa cung và cầu, cũng như cơ cấu sản phẩm bất hợp lý.
Chuyên gia Phạm Thế Anh nhấn mạnh rằng việc áp dụng thuế đối với căn nhà thứ hai trở đi sẽ giúp hạn chế tình trạng đầu cơ và găm giữ bất động sản, vốn là nguyên nhân tạo ra các “đô thị ma” và gây khan hiếm nguồn cung trên thị trường thứ cấp, đẩy giá nhà đất lên cao một cách phi lý.
Ông phân tích: “Khi chi phí sở hữu căn nhà thứ hai tăng lên do thuế, những người đang găm giữ bất động sản sẽ có xu hướng sử dụng hiệu quả hơn bằng cách cho thuê, đưa vào hoạt động sản xuất kinh doanh, hoặc buộc phải bán bớt.” Theo ông, điều này sẽ giúp tăng nguồn cung cho thị trường, từ đó góp phần hạ nhiệt giá nhà, giúp thị trường trở nên lành mạnh hơn và tránh lãng phí nguồn lực.
Việt Nam đang đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số trong giai đoạn tới để có thể trở thành một quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045. Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam cần có đủ nguồn lực tài chính để đầu tư vào các dự án hạ tầng lớn, đây là yếu tố then chốt để thúc đẩy tăng trưởng.
PGS.TS Phạm Thế Anh cho rằng thuế bất động sản có thể trở thành một trong những nguồn thu bền vững mới, tạo điều kiện tái đầu tư vào phát triển cơ sở hạ tầng tại các địa phương, như xây dựng công viên, đường sá, bệnh viện và trường học. Nguồn thu này cũng tạo cơ hội để Việt Nam có thể cắt giảm các loại thuế khác, ví dụ như thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân, là những loại thuế đang làm giảm động lực sản xuất kinh doanh và tiêu dùng.
Thực tế, đây không phải là lần đầu tiên giải pháp đánh thuế bất động sản thứ hai được đề xuất nhằm mục đích hạ giá nhà. Cách đây 8 năm, Chính phủ đã từng đề xuất thí điểm đánh thuế bất động sản thứ hai tại TP HCM, tuy nhiên đề xuất này đã không được thông qua do vấp phải nhiều ý kiến phản biện, trong đó có ý kiến cho rằng thời điểm đó còn quá sớm để thực hiện chính sách này.
Vào năm ngoái, Hiệp hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cũng đã đưa ra đề xuất tương tự trong bối cảnh giá bất động sản liên tục tăng và chưa có dấu hiệu giảm, đặc biệt là ở phân khúc chung cư. Các chuyên gia đề xuất chính sách thuế bất động sản nên áp dụng cho hai đối tượng, bao gồm người mua căn nhà thứ hai trở lên và chủ sở hữu bỏ hoang các dự án bất động sản. Mức thuế có thể tăng dần đối với các giao dịch mà người bán có thời gian sở hữu ngắn.
Tuy nhiên, việc sử dụng công cụ thuế để điều tiết thị trường bất động sản cũng đối mặt với không ít thách thức. Các chuyên gia cho rằng để sử dụng hiệu quả công cụ này, cơ quan quản lý cần xây dựng và hoàn thiện cơ sở dữ liệu, thông tin về thị trường bất động sản. Chỉ khi đó, việc xác định căn nhà thứ hai, thứ ba… và giá trị của chúng mới có thể được thực hiện một cách công khai và minh bạch. Các mức thuế suất cũng cần được nghiên cứu kỹ lưỡng để tránh tình trạng trùng lặp, thuế chồng thuế, gây ảnh hưởng đến sức mua của người dân.
Admin
Nguồn: VnExpress
