Tại Lễ hội Văn học và Nghệ thuật Hay ở xứ Wales, một trong những chủ đề được đặc biệt quan tâm là tác động của trí tuệ nhân tạo (AI) đối với các ngành nghệ thuật. Trong một buổi trò chuyện tại sự kiện này, nhà văn nổi tiếng Salman Rushdie đã chia sẻ quan điểm về mối đe dọa mà AI có thể gây ra cho giới sáng tác.
Quan điểm của Rushdie làm nổi bật thêm những lo ngại chung của cộng đồng văn chương quốc tế về sự phát triển mạnh mẽ của AI. Trong khi một số nhà văn xem AI như một công cụ hỗ trợ sáng tạo hữu ích nếu được kiểm soát chặt chẽ, những người khác lại lo lắng về nguy cơ công nghệ này có thể làm suy giảm khả năng tưởng tượng của con người hoặc đe dọa quyền sở hữu trí tuệ.
Rushdie thừa nhận rằng ông “chưa từng thử dùng AI” và thích “giả vờ như nó không tồn tại”. Ông cho rằng một trong những hạn chế lớn nhất của AI hiện nay là nó không thể tự tạo ra những câu chuyện hài hước. “Nó hoàn toàn không có khiếu hài hước,” ông nói. “Tôi nghĩ bạn sẽ không muốn nghe ChatGPT kể chuyện cười đâu. Nhưng nếu một ngày nào đó, ChatGPT viết được một cuốn sách hài hước thì tôi nghĩ là chúng ta ‘tiêu rồi’.”
Trước đó, trong một cuộc phỏng vấn với tờ The Guardian, nhà văn Kazuo Ishiguro cũng bày tỏ lo ngại rằng AI có thể trở nên rất giỏi trong việc thao túng cảm xúc. Ông cảnh báo rằng AI trong tương lai không chỉ xử lý dữ liệu mà còn có khả năng tạo ra các phản ứng cảm xúc như tức giận, buồn bã hoặc vui vẻ. Trên tờ Times hồi tháng 2, ông kêu gọi chính phủ Anh bảo vệ quyền lợi của giới nghệ sĩ trước sự can thiệp ngày càng sâu rộng của công nghệ.
Tại Hay Festival, Salman Rushdie cũng nhắc lại vụ tấn công bằng dao mà ông phải trải qua trên sân khấu ở New York vào năm 2022. Vụ việc này khiến ông bị mất thị lực ở mắt phải, tổn thương gan và liệt một bàn tay. Theo The Guardian, đây là lần xuất hiện trực tiếp đáng chú ý nhất của Rushdie tại Anh kể từ sau biến cố đó. Để đảm bảo an ninh, khán giả được yêu cầu đến sớm và cảnh sát túc trực ở hai bên sân khấu.
Ở tuổi 77, Rushdie cho biết ông cảm thấy nhẹ nhõm khi kẻ tấn công mình, Hadi Matar, 27 tuổi, đã bị kết án 25 năm tù giam vì tội cố ý giết người và hành hung. Tuy nhiên, điều thực sự giúp ông khép lại quá khứ đau buồn này là quá trình viết cuốn hồi ký “Knife: Meditations After an Attempted Murder” (Con dao: Suy ngẫm sau một vụ cố ý giết người). Trong cuốn sách, Rushdie hồi tưởng lại những khoảnh khắc kinh hoàng khi bị đâm và những hậu quả mà nó gây ra. Ông cũng mô tả cách bản thân đã chữa lành cả về thể chất lẫn tinh thần. “Tôi mừng vì phiên tòa đã kết thúc và hắn phải nhận mức án cao nhất,” Rushdie chia sẻ. “Nhưng điều khiến tôi thanh thản hơn cả là hoàn thành cuốn sách về chuyện đó.”
Nhà văn người Anh gốc Ấn Độ này cũng tiết lộ rằng một cuốn tiểu thuyết mới của ông sẽ được ra mắt vào cuối năm nay. Quá trình viết tác phẩm này khiến ông “cảm thấy như được trở về nhà”. Ông chia sẻ: “Khi mơ ước trở thành nhà văn, tôi chưa từng nghĩ mình sẽ viết về chính bản thân. Đó dường như là thứ nhàm chán nhất trên đời. Tôi muốn tưởng tượng ra những điều hoàn toàn mới. Kể từ sau vụ tấn công, thật ra ai gặp tôi cũng chỉ muốn nói về điều đó. Nhưng tôi đã vượt qua rồi. Sẽ tốt hơn nếu được kể những câu chuyện khác.”
Rushdie cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của các câu chuyện và huyền thoại trong thời đại mà sự thật trở nên khó nắm bắt và đồng thuận. Ông thích “sống cùng” và đắm mình trong những tác phẩm “chân thật hơn cả thực tế” thay vì những cuốn sách mang tính giáo huấn. Ông cũng hài hước nói rằng hầu hết các nhà văn đều không kiếm được nhiều tiền, trừ khi họ viết về “những phù thủy nhí” như J.K. Rowling, người mà ông gọi là “Taylor Swift của làng văn chương”.
Salman Rushdie sinh năm 1947 tại Bombay, Ấn Độ, trong một gia đình trí thức giàu có. Ông từng theo học ngành lịch sử tại Đại học Cambridge (Anh). Năm 1981, ông đoạt giải Booker với tiểu thuyết “Midnight’s Children” (Những đứa con của nửa đêm). Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông, “The Satanic Verses” (Những vần thơ quỷ ám), đã khiến ông bị giáo chủ Iran ra lệnh truy nã tử hình trong nhiều năm.
Lễ hội Văn học và Nghệ thuật Hay được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1988 tại thị trấn Hay-on-Wye, Wales. Kể từ đó, lễ hội này đã thu hút nhiều tác giả nổi tiếng như David Simon, Stephen Fry, Salman Rushdie và Simon Singh.
Sự kiện năm nay diễn ra từ ngày 22/5 đến 1/6, tập trung vào các chủ đề như tác động của AI, trật tự chính trị mới, sức khỏe tinh thần và đối thoại giữa các thế hệ. Về khía cạnh AI, ngoài Salman Rushdie, còn có các buổi thảo luận như tư duy và đạo đức AI (Richard và Daniel Susskind), AI trong chăm sóc sức khỏe (Kamran Abbasi và các chuyên gia y tế), lo ngại về ảnh hưởng của AI đến sáng tạo nghệ thuật (Jojo Moyes) cùng trải nghiệm “Vocalize” – sử dụng giọng nói AI của Stephen Fry.
Admin
Nguồn: VnExpress
