Trang, một nữ sinh 14 tuổi, đã tìm đến Trung tâm Kiểm soát cân nặng và Điều trị béo phì, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, với mong muốn cải thiện tình trạng sức khỏe của mình. Kết quả khám cho thấy, với chiều cao 1,48 m và cân nặng 65 kg, chỉ số mỡ nội tạng của Trang lên tới 163.8 cm², vượt xa ngưỡng an toàn. BS.CKII Lê Thanh Huyền chẩn đoán Trang bị rối loạn kinh nguyệt do thừa cân, béo phì, kèm theo các vấn đề rối loạn chuyển hóa như tăng axit uric máu, gan nhiễm mỡ độ một, tiền đái tháo đường và thiếu vitamin D.

Bác sĩ Huyền giải thích rằng, tình trạng thừa cân, béo phì ở trẻ gái có thể dẫn đến rối loạn nội tiết, tác động tiêu cực đến hoạt động của buồng trứng và chu kỳ kinh nguyệt. Điều này xuất phát từ ba cơ chế chính: đề kháng insulin làm tăng hormone androgen (hormone sinh dục nam), tăng sản xuất testosterone nội sinh và gia tăng chuyển hóa estrogen tại mô mỡ ngoại vi. Những thay đổi này gây rối loạn quá trình phóng noãn, dẫn đến kinh nguyệt không đều.
Trong quá trình điều trị cho Trang, bác sĩ Huyền nhấn mạnh rằng, phương pháp “ăn ít – vận động nhiều” thường áp dụng cho người trưởng thành không phù hợp với trẻ vị thành niên. Bởi lẽ, trẻ đang trong giai đoạn phát triển cả về thể chất lẫn tâm sinh lý, do đó mọi can thiệp đều cần được đánh giá toàn diện và phối hợp chặt chẽ giữa việc sử dụng thuốc, điều chỉnh dinh dưỡng và tập luyện.

Phác đồ điều trị cho Trang bao gồm việc sử dụng thuốc giảm cân đường tiêm, có tác dụng tăng cảm giác no, giảm thèm ăn và cải thiện các rối loạn chuyển hóa. Bên cạnh đó, Trang còn được bổ sung vitamin D và một số loại thuốc khác để kiểm soát chỉ số axit uric và đường huyết. Bác sĩ cũng theo dõi sát sao các biểu hiện rối loạn kinh nguyệt và kiểm soát các nguy cơ có thể dẫn tới hội chứng buồng trứng đa nang.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị của Trang. Bác sĩ đã thiết kế một bữa ăn đầy đủ chất dinh dưỡng, đảm bảo sự phát triển của Trang với tổng mức năng lượng dao động từ 1.900 đến 2.000 kcal mỗi ngày, tương ứng với tỷ lệ trao đổi chất cơ bản (BMR) đo được qua máy InBody. Các thực phẩm được khuyến khích bao gồm protein nạc, chất xơ và tinh bột hấp thu chậm. Ưu tiên các thực phẩm giàu chất sắt như thịt bò, thịt gà, cá… để hỗ trợ tái tạo hồng cầu và ngăn ngừa thiếu máu do rong kinh. Trang cũng cần ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc… để tăng cường nội tiết tố nữ, đồng thời hạn chế đường và chất béo bão hòa, tránh ăn kiêng quá khắt khe.
Song song với chế độ dinh dưỡng, Trang cũng tham gia các bài tập vận động từ mức độ nhẹ, sau đó tăng dần theo hướng dẫn của chuyên viên y học vận động, giúp cơ thể thích nghi và đảm bảo vừa sức. Nữ sinh cũng được bác sĩ tâm lý tư vấn về cách tự điều chỉnh cảm xúc và xây dựng động lực tích cực trong quá trình giảm cân.
Sau ba tháng điều trị kiên trì, Trang đã đạt được những kết quả đáng mừng. Cân nặng của Trang giảm được 5 kg, lượng mỡ nội tạng giảm đáng kể xuống còn 30 cm², tình trạng gan nhiễm mỡ được cải thiện, chỉ số axit uric và đường huyết ổn định. Quan trọng hơn, Trang không bị mất cơ hay mất nước do giảm cân. Tình trạng rối loạn kinh nguyệt của Trang cũng được cải thiện rõ rệt, chu kỳ đều đặn hơn và giảm bớt khó chịu mỗi khi đến kỳ kinh nguyệt.
Bác sĩ Huyền cũng lưu ý rằng, các cơ quan sinh dục ở bé gái mới dậy thì vẫn chưa phát triển toàn diện, do đó rối loạn kinh nguyệt trong thời gian đầu là điều bình thường. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài thường xuyên mà không được can thiệp và điều trị kịp thời, có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và khả năng sinh sản của trẻ trong tương lai.
Admin
Nguồn: VnExpress