Giải FIFA Club World Cup 2025, một sự kiện được Chủ tịch FIFA Gianni Infantino ấp ủ từ lâu, sẽ chính thức khởi tranh tại Mỹ từ ngày 14/6 đến 13/7. Từ tháng 10/2017, dưới thời Infantino, Hội đồng FIFA đã thống nhất công nhận tất cả các đội vô địch các giải đấu cấp câu lạc bộ trước đây là những nhà vô địch thế giới chính thức.
Infantino, người được bầu làm chủ tịch FIFA năm 2016 sau nhiều năm làm việc tại UEFA, luôn khao khát tổ chức một giải đấu cấp câu lạc bộ mang tầm vóc toàn cầu. Ông đã tích cực vận động cho dự án này bằng cách sử dụng lợi nhuận từ World Cup để cung cấp các khoản trợ cấp lớn cho các liên đoàn thành viên trung thành.
Trong giai đoạn hậu Sepp Blatter, châu Âu ủng hộ Infantino vì xem ông là đại diện cho UEFA chống lại ứng viên Shaikh Salman bin Ibrahim Al Khalifa của châu Á. Tuy nhiên, UEFA có lẽ đã không lường trước được những thay đổi lớn mà Infantino có thể gây ra cho môi trường bóng đá cấp câu lạc bộ mà ông đã dày công xây dựng khi còn là Tổng thư ký UEFA.
Những thông tin đầu tiên về thể thức mới của FIFA Club World Cup bắt đầu rò rỉ từ đầu năm 2017, sau các cuộc thảo luận không chính thức với các liên đoàn giải đấu ở Tây Ban Nha và Italy. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, kế hoạch của Infantino vẫn chưa hoàn thiện.
Ý tưởng ban đầu của người đứng đầu FIFA là hủy bỏ FIFA Club World Cup, giải đấu thường diễn ra vào tháng 12 hàng năm nhưng không thực sự thu hút sự quan tâm của các câu lạc bộ và người hâm mộ. Infantino cũng loại bỏ FIFA Confederations Cup, giải đấu giữa các nhà vô địch cấp đội tuyển được tổ chức 4 năm một lần vào mùa hè. Thay vào đó, FIFA sẽ tạo ra một giải đấu kéo dài 4 tuần với sự tham gia của 24 đội, dự kiến bắt đầu vào năm 2021 và có thể được tổ chức tại Trung Quốc để thu hút các nhà tài trợ và đài truyền hình.
Mọi việc diễn ra khá suôn sẻ cho đến khi một thông tin rò rỉ tại Đức tiết lộ rằng Infantino có thể tài trợ cho dự án này bằng cách bán bản quyền truyền thông của FIFA trị giá 25 tỷ USD cho các nhà đầu tư liên kết với Arab Saudi và tập đoàn SoftBank của Nhật Bản.
Ban đầu, Hội đồng FIFA phản đối mạnh mẽ ý tưởng này. Tuy nhiên, đại dịch Covid-19 đã làm thay đổi mọi thứ. Thời gian tổ chức giải đấu bị hoãn lại đến năm 2025 và quy mô được mở rộng lên 32 đội, với kỳ vọng tổ chức tại Mỹ như một sự quảng bá cho World Cup.
Tuy nhiên, mọi thứ có thực sự ổn thỏa? Doanh thu bán vé không ổn định và sự thờ ơ của các đài truyền hình lớn đã khiến DAZN, đơn vị nắm bản quyền toàn cầu của giải đấu, phải nhờ đến sự hỗ trợ từ Arab Saudi để bù đắp chi phí. Bối cảnh này khác xa so với những ngày đầu của các giải đấu cấp câu lạc bộ thế giới, khi bóng đá vẫn là ưu tiên hàng đầu.
Trong lịch sử, đã có nhiều giải đấu mang danh “Cúp Thế giới các Câu lạc bộ”. Sir Thomas Lipton Trophy, một trong những giải đấu quốc tế cấp câu lạc bộ đầu tiên, ra đời năm 1909 nhưng chỉ tồn tại trong hai năm và dành cho các câu lạc bộ ở châu Âu. West Auckland, một đội nghiệp dư của Anh, đã giành chiến thắng trong cả hai lần tổ chức vào các năm 1909 và 1911.
Tương tự, Torneio Internacional de Clubes Campeoes chỉ diễn ra hai lần, vào năm 1951 và 1952, với hai đại diện của Brazil là Palmeiras và Fluminense lần lượt đăng quang. Giải đấu này được xem là tiền thân của FIFA Club World Cup. Pequeno Copa del Mundo, từ năm 1952 đến 1957, là nơi các nhà vô địch cấp câu lạc bộ của châu Âu đối đầu với các nhà vô địch Nam Mỹ, cũng là một phiên bản sơ khai khác của FIFA Club World Cup.
Đỉnh cao của Cúp Thế giới các Câu lạc bộ phải kể đến giai đoạn từ 1960 đến 2000. Năm 1958, cố Tổng thư ký UEFA Henri Delaunay, dựa trên thành công của Cúp C1 châu Âu, đã đề xuất ý tưởng thành lập một giải đấu chính thức giữa các nhà vô địch châu Âu và Nam Mỹ. Liên đoàn bóng đá Nam Mỹ (CONMEBOL) nhiệt tình hưởng ứng bằng cách cho ra đời Copa Libertadores, giải đấu tương đương Cúp C1 châu Âu. Điều này đã tạo tiền đề cho phiên bản Cúp Thế giới các Câu lạc bộ đầu tiên vào năm 1960, mang tên Intercontinental Cup, giữa nhà vô địch châu Âu và nhà vô địch Nam Mỹ.
Tuy nhiên, các quy định của giải đấu này gây ra nhiều vấn đề. Đến năm 1968, đội chiến thắng được quyết định dựa trên số điểm (mỗi trận thắng được tính 2 điểm) và có trận play-off nếu cần, thay vì tính tổng tỷ số sau hai lượt trận.
Khởi đầu ấn tượng là cuộc đối đầu giữa Real Madrid và Penarol. Real Madrid vừa đoạt Cúp C1 châu Âu lần thứ năm liên tiếp, còn Penarol của Uruguay vô địch Copa Libertadores lần đầu tiên. Trận lượt đi ở Montevideo kết thúc với tỷ số 0-0, trước khi Real thắng 5-1 tại Santiago Bernabeu.
Năm 1961, Penarol đoạt cúp với 5 bàn thắng trước Benfica của Bồ Đào Nha. Sau khi Benfica thắng 1-0 ở Lisbon, Penarol thắng 5-0 ở Montevideo. Tuy nhiên, tổng số bàn thắng không có ý nghĩa theo luật, buộc hai đội phải đá trận play-off và Penarol đã thắng 2-1.
Benfica tiếp tục đại diện cho châu Âu vào năm 1962, nhưng lần này họ gặp Santos của Brazil. Pele ghi hai bàn trong chiến thắng 3-2 ở Rio, sau đó lập hat-trick trong chiến thắng 5-2 ở Lisbon. Santos bảo vệ thành công danh hiệu vào năm 1963, nhưng chiến thắng của họ trước Milan trong trận play-off diễn ra căng thẳng, với hai cầu thủ bị truất quyền thi đấu.
Hai giải đấu tiếp theo là cuộc tranh tài giữa Inter Milan và Independiente của Argentina, với việc đội bóng Italy thắng cả hai lần. Penarol đòi lại món nợ trước Real vào năm 1966, trước khi chất lượng giải đấu đi xuống vì màn trình diễn bạo lực giữa Racing Club của Argentina và Celtic của Scotland năm 1967.
Những năm sau đó chứng kiến nhiều trận đấu bạo lực, hoen ố giữa Estudiantes de La Plata (Argentina) với các đại diện châu Âu. Ba cầu thủ của Estudiantes bị bỏ tù vì làm xấu mặt quốc gia. Chứng kiến tình trạng bạo lực, Ajax Amsterdam vào năm 1973 đã từ chối tham dự Intercontinental Cup. Juventus, á quân Cúp C1, thay Ajax đấu Independiente của Argentina. Năm 1974, Bayern từ chối dự giải, nhường suất cho Atletico Madrid. Năm 1977, Liverpool nối bước, á quân Monchengladbach thay thế, gặp Boca Juniors.
Tình trạng này khiến giải đấu đi vào ngõ cụt cho đến khi được cứu vãn bởi Nhật Bản. Năm 1980, Intercontinental Cup thể thức hai lượt đi và về được thay thế bằng một trận đấu duy nhất tổ chức ở Tokyo theo yêu cầu của Nhật Bản. Toyota tài trợ toàn bộ chi phí, trở thành nhà tài trợ của giải đấu, sau này đổi tên thành Toyota Cup.
Các đội bóng Nam Mỹ rất vui mừng. Các câu lạc bộ Nam Mỹ luôn coi trọng sức hấp dẫn của giải đấu này, xem đó như là chức vô địch thế giới ở cấp câu lạc bộ. Cuối cùng, FIFA vào năm 2000 tiếp quản giải đấu, thay đổi thể thức để làm vừa lòng các liên đoàn thành viên, với sự góp mặt của nhiều đội bóng thay vì chỉ hai đại diện của châu Âu và Nam Mỹ.
Lịch sử cho thấy, các phiên bản Cúp Thế giới các Câu lạc bộ từ xưa đến nay chưa bao giờ hoàn hảo và làm vừa lòng tất cả, những vấn đề luôn phát sinh theo thời gian. Liệu lần này, với phiên bản mới lên tới 32 đội tranh tài, “đứa con của Infantino” sẽ vẽ nên tương lai ra sao cho bóng đá cấp câu lạc bộ thế giới?
Admin
Nguồn: VnExpress
