Báo cáo quý II/2025 của Bộ Khoa học và Công nghệ cho thấy Việt Nam đã có 22 sàn giao dịch công nghệ được thành lập và đi vào hoạt động. Các sàn này đóng vai trò như “chợ công nghệ”, tạo môi trường kết nối giữa viện, trường và doanh nghiệp, thúc đẩy thương mại hóa các sản phẩm khoa học công nghệ.
Trong số đó, 19 sàn giao dịch công nghệ được thành lập tại các địa phương, bao gồm Bắc Giang, Quảng Ninh, Thái Bình, Hưng Yên, Hải Dương, Nam Định, Ninh Bình, Vĩnh Phúc, Hà Tĩnh, Thừa Thiên – Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Bình Định, TP HCM, Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Dương, Đồng Nai, Bình Phước và An Giang. Bên cạnh đó, có hai sàn cấp vùng đang hoạt động tại Hải Phòng (vùng Đồng bằng sông Hồng) và Cần Thơ (vùng Đồng bằng sông Cửu Long). Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ quốc gia (Bộ Khoa học và Công nghệ) cũng vận hành một sàn giao dịch thông tin công nghệ và thiết bị. Hà Nội đang trong quá trình hoàn tất các thủ tục để thành lập sàn giao dịch công nghệ riêng.
Mặc dù số lượng sàn giao dịch công nghệ đã tăng lên, tỷ lệ thương mại hóa tài sản trí tuệ tại Việt Nam vẫn còn rất thấp. Trên thế giới, trung bình khoảng 5% văn bằng sáng chế được thương mại hóa, ở các nước phát triển tỷ lệ này có thể lên đến 10%. Tuy nhiên, tại Việt Nam, con số này chỉ đạt 0,1%, tương đương 1/50 so với mức trung bình toàn cầu.
Bộ Khoa học và Công nghệ nhận định rằng việc đăng ký văn bằng sáng chế của các doanh nghiệp, viện, trường còn mang tính hình thức, chưa gắn liền với chiến lược thương mại hóa để tạo ra giá trị thực tế. Sở hữu trí tuệ vẫn chủ yếu được xem là công cụ bảo vệ hình thức, thay vì là tài sản chiến lược.
Để cải thiện tình hình, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã yêu cầu xây dựng mô hình sàn giao dịch tích hợp, bao gồm cả công nghệ và tài sản trí tuệ. Tại buổi làm việc với Cục Sở hữu trí tuệ ngày 14/5, ông nhấn mạnh sự cần thiết phải kết hợp sàn công nghệ, sàn đầu tư và cấp phép sở hữu trí tuệ, đồng thời gắn kết sở hữu trí tuệ với thị trường công nghệ và tài chính hóa các sáng chế.
Kinh nghiệm từ các quốc gia phát triển cho thấy, hệ sinh thái sở hữu trí tuệ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Theo ước tính của Bộ Khoa học và Công nghệ, tài sản trí tuệ và tài sản vô hình chiếm tới 80% tổng tài sản của các quốc gia phát triển.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng mỗi bằng sáng chế sau khi được cấp cần phải được đưa lên sàn giao dịch, tạo ra một thị trường thực sự cho các sáng chế, kết nối nhà sáng chế, doanh nghiệp và các quỹ đầu tư. Mục tiêu đặt ra là nâng tỷ lệ thương mại hóa sở hữu trí tuệ từ 0,1% lên 2% trong vòng 5 năm tới, giải quyết tình trạng văn bằng sáng chế bị “bỏ không” sau khi được cấp.
Trong bối cảnh đó, năm 2024 ghi nhận tỷ lệ doanh nghiệp Việt Nam có hoạt động đổi mới sáng tạo đạt 38,8%, tăng gần 10% so với năm 2023, tiến gần hơn đến mục tiêu 40% theo Nghị quyết 57. Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam cũng tiếp tục được cải thiện, với việc Việt Nam xếp hạng 55 toàn cầu về khởi nghiệp sáng tạo năm 2025, tăng một bậc so với năm trước và duy trì vị trí thứ 5 trong ASEAN. TP HCM và Hà Nội lần lượt xếp thứ 110 và 148 trong top 1.000 thành phố khởi nghiệp hàng đầu thế giới. Đà Nẵng được công nhận là một trong 12 thành phố có hệ sinh thái khởi nghiệp nổi bật toàn cầu.
Tháng 4 vừa qua, Bộ Khoa học và Công nghệ đã khai trương Cổng thông tin điện tử sản phẩm, giải pháp khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Cổng thông tin này là nơi tiếp nhận, đánh giá và công bố các sáng kiến đã được ứng dụng thành công, tạo nền tảng cho các tổ chức, cá nhân đăng ký sáng kiến, tìm kiếm cơ hội hợp tác, đầu tư hoặc nhận hỗ trợ từ nhà nước.
Admin
Nguồn: VnExpress
