Thời gian gần đây, nhiều trường đại học đã gây bất ngờ cho phụ huynh và thí sinh khi loại bỏ tổ hợp xét tuyển C00 (Văn, Sử, Địa) đối với các ngành khoa học xã hội như Luật, Báo chí, Xã hội học và Tâm lý học.
Động thái này được ghi nhận tại nhiều trường đại học lớn. Cụ thể, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) đã bỏ xét tuyển tổ hợp C00 đối với 17 ngành học. Các trường như Đại học Luật (Đại học Quốc gia Hà Nội), Đại học Mở Hà Nội, Đại học Kiểm sát Hà Nội và Học viện Báo chí và Tuyên truyền cũng có thông báo tương tự.
Tổ hợp C00 là tổ hợp xét tuyển truyền thống, được sử dụng từ những năm 1980 cho đến nay, đặc biệt phù hợp với các ngành thuộc lĩnh vực khoa học xã hội. Điểm chuẩn của khối này thường ở mức cao, thậm chí vào năm 2021, có trường lấy đến 30,34 điểm (đã tính cả điểm ưu tiên). Hiện có hơn 140 trường đại học sử dụng tổ hợp C00 để xét tuyển.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia và giảng viên đại học cho rằng việc giảm xét tuyển bằng tổ hợp C00 là một xu hướng phù hợp và cần thiết trong bối cảnh hiện nay.
Tiến sĩ Vũ Tuấn Anh, Trưởng khoa Truyền thông và Văn hóa đối ngoại của Học viện Ngoại giao, nhận định rằng tổ hợp C00 không còn đáp ứng đầy đủ yêu cầu của nhiều ngành nghề hiện đại. Ông cho rằng các môn học thuộc khối C00 chủ yếu tập trung vào khả năng ghi nhớ và cảm thụ. Trong khi đó, sự phát triển kinh tế – xã hội theo hướng số hóa và liên ngành đòi hỏi những kỹ năng quan trọng hơn như tư duy phản biện, phân tích số liệu và công nghệ số.
Một trưởng phòng đào tạo của một trường đại học ở Hà Nội cũng đồng tình với quan điểm này. Ông cho rằng yêu cầu của các ngành nghề đã thay đổi, do đó chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo cũng cần phải tương thích. Bên cạnh kiến thức, sinh viên cần được trang bị tư duy phản biện, tư duy logic, khả năng đổi mới sáng tạo, kỹ năng số và khả năng thích ứng cao.
Từ kinh nghiệm thực tế, vị này nhận thấy sinh viên ngành Luật trúng tuyển bằng tổ hợp D01 (Toán, Văn, Anh) thường nhanh chóng đạt được các kỹ năng trên so với sinh viên trúng tuyển bằng tổ hợp C00, nhờ có nền tảng vững chắc về Toán học và ngoại ngữ.
Một tiến sĩ Báo chí học, hiện đang giảng dạy môn Marketing, cũng chia sẻ rằng sinh viên ngành Truyền thông hay Xã hội học ngày nay cần phải thành thạo các công cụ như Excel, SPSS (phần mềm phân tích thống kê và dữ liệu), có khả năng viết báo cáo nghiên cứu và lập kế hoạch truyền thông. Những yêu cầu này đòi hỏi sinh viên phải có kiến thức Toán học, điều mà nhóm thí sinh chỉ học giỏi Văn, Sử, Địa khó có thể đáp ứng tốt.
Các chuyên gia đánh giá rằng việc xét tuyển bằng tổ hợp C00 vào các ngành không đòi hỏi nền tảng kiến thức xã hội nhân văn sâu sắc, như Quản trị, Truyền thông, Quan hệ quốc tế, có thể dẫn đến sự lệch chuẩn đầu vào.
Một yếu tố khác tác động đến sự thay đổi này là phương pháp dạy, học và thi tốt nghiệp THPT hiện nay.
Theo Tiến sĩ Vũ Tuấn Anh, đề thi các môn Văn, Sử, Địa trong kỳ thi tốt nghiệp THPT chủ yếu kiểm tra kiến thức học thuộc lòng, kỹ năng viết và nhận định, mà chưa đánh giá được khả năng tư duy phân tích logic, năng lực định lượng hoặc giải quyết vấn đề của thí sinh.
Tiến sĩ Báo chí học cũng chỉ ra thực trạng các trung tâm luyện thi thường tập trung vào việc dạy “tủ” cho học sinh, yêu cầu các em học thuộc lòng các dạng bài. Điều này làm giảm giá trị thực chất của kết quả thi và gây khó khăn cho các trường đại học trong việc phân loại và lựa chọn thí sinh phù hợp.
Bên cạnh đó, các trường đại học đang đẩy mạnh quá trình quốc tế hóa, tăng cường đào tạo bằng ngoại ngữ, mở rộng các hoạt động giao lưu, trao đổi với các trường đại học nước ngoài và thu hút sinh viên quốc tế đến Việt Nam học tập. Trong bối cảnh này, sinh viên giỏi ngoại ngữ sẽ có nhiều lợi thế hơn.
Phó hiệu trưởng trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, bà Đặng Thị Thu Hương, cho biết việc thay thế tổ hợp C00 bằng các tổ hợp có môn tiếng Anh sẽ giúp trường tiến tới mục tiêu quốc tế hóa các chương trình đào tạo.
Trước tình hình này, các chuyên gia đề xuất đổi mới tổ hợp xét tuyển đối với một số ngành xã hội. Một khảo sát được thực hiện vào ngày 6/6 cho thấy 65% người tham gia đồng tình với ý kiến này.
Tiến sĩ Báo chí học đề xuất một giải pháp trước mắt là chuyển đổi từ tổ hợp C00 sang các tổ hợp có hai môn xã hội kết hợp với một môn tự nhiên hoặc ngoại ngữ, ví dụ như Toán, Văn, Sử hoặc Văn, Sử, Anh. Ông cho rằng tổ hợp Toán, Văn, Anh là sự kết hợp hài hòa nhất.
Tiến sĩ Vũ Tuấn Anh cũng có ý tưởng tương tự. Ông cho rằng nếu xét tuyển bằng tổ hợp ba môn, các trường có thể cân nhắc giữ lại hai môn xã hội và thay thế môn còn lại bằng ngoại ngữ, điều này sẽ phù hợp với môi trường học tập quốc tế hóa hiện nay.
Ông cũng đề xuất Việt Nam nên chuyển dần sang hình thức đánh giá năng lực tổng hợp thay vì chỉ tập trung vào các tổ hợp truyền thống. Ông lấy ví dụ về kỳ thi đánh giá năng lực, tư duy của Đại học Quốc gia và Đại học Bách khoa Hà Nội, tương tự như kỳ thi SAT của Mỹ hoặc A-levels của Anh.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Mạnh Hà từ trường Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội) gợi ý các trường nên xây dựng tiêu chí xét tuyển dựa trên mục tiêu đào tạo của từng chương trình cụ thể. Ví dụ, ngành Tâm lý học có thể yêu cầu thí sinh thể hiện khả năng phân tích dữ liệu (thông qua bài kiểm tra thống kê) và kỹ năng thấu cảm (thông qua bài luận hoặc phỏng vấn).
Ông Hà nhấn mạnh rằng cách tiếp cận này không chỉ giúp lựa chọn đúng những học sinh có năng lực phù hợp mà còn khuyến khích sự đa dạng trong tư duy và kỹ năng, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thị trường lao động.
Để thực hiện được điều này, ông Hà cho rằng các trường cần phối hợp để thiết kế các bài kiểm tra năng lực chuyên biệt, kết hợp với điểm thi tốt nghiệp THPT. Đồng thời, cần nâng cao nhận thức của học sinh về tầm quan trọng của việc lựa chọn ngành học dựa trên sở trường và mục tiêu nghề nghiệp, thay vì chỉ chạy theo các khối thi truyền thống.
Ông khẳng định rằng sự đổi mới này sẽ tạo ra một hệ thống xét tuyển linh hoạt, công bằng và hiệu quả hơn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đại học.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng việc đổi mới cần được thực hiện theo lộ trình, tránh gây sốc cho thí sinh. Ngoài ra, các trường nên cân nhắc giữ lại khối C00 hoặc một hình thức tương đương để xét tuyển vào các ngành thực sự cần nền tảng kiến thức về Văn, Sử, Địa, chẳng hạn như các ngành Sư phạm Lịch sử, Địa lý, Sử học.
Admin
Nguồn: VnExpress
