Mỗi dịp tổng kết năm học, mạng xã hội lại tràn ngập hình ảnh giấy khen, phần thưởng và học bạ của học sinh, được phụ huynh hào hứng chia sẻ. Sự tự hào và niềm vui của cha mẹ khi con đạt thành tích tốt là điều dễ hiểu, và việc muốn chia sẻ những khoảnh khắc trưởng thành của con cái là hoàn toàn chính đáng.
Tuy nhiên, vấn đề phát sinh khi việc chia sẻ không chỉ dừng lại ở niềm vui đơn thuần. Nhiều bậc cha mẹ vô tình biến những tấm giấy khen của con thành công cụ để “định danh” bản thân trên mạng xã hội, bất chấp những rủi ro và hệ lụy tiềm ẩn. Liệu việc công khai giấy khen với đầy đủ thông tin cá nhân như họ tên, trường lớp, ngày sinh của con có thực sự vô hại?
Tôi không bao giờ khoe thành tích học tập của con mình trên mạng xã hội, dù con tôi học giỏi, học trường chuyên và đi du học. Tôi tin rằng một tờ giấy khen không thể phản ánh đầy đủ giá trị của một đứa trẻ. Có những em học giỏi, ngoan ngoãn nhưng không đạt giải thưởng vì nhiều lý do khách quan. Ngược lại, có những em không học xuất sắc nhưng lại giàu tình cảm, biết giúp đỡ bạn bè, hoặc có năng khiếu đặc biệt trong nghệ thuật, thể thao. Vì vậy, giá trị của một đứa trẻ không nên bị giới hạn trong một tờ giấy A4 có đóng dấu.
Khi mạng xã hội tràn ngập hình ảnh giấy khen, trẻ em vô tình bị đem ra so sánh một cách phiến diện: bé A được học sinh xuất sắc, bé B chỉ đạt học sinh giỏi; con nhà người ta có bằng khen cấp quận, cấp thành phố, cấp quốc gia, còn con mình thì không. Sự so sánh này không chỉ diễn ra giữa người lớn mà còn ảnh hưởng đến chính những đứa trẻ, khiến chúng tự ti hoặc kiêu căng một cách không cần thiết.
Giấy khen thường chứa đựng thông tin quan trọng như họ tên, lớp, trường, những dữ liệu dễ bị kẻ xấu lợi dụng để lừa đảo, mạo danh hoặc xâm phạm quyền riêng tư. Trong khi chúng ta dạy con không chia sẻ thông tin cá nhân lên mạng, thì chính chúng ta lại công khai danh tính, hình ảnh và thành tích của con cho hàng trăm, hàng nghìn người trên các nền tảng trực tuyến. Trong bối cảnh an toàn thông tin số ngày càng trở nên quan trọng, việc khoe giấy khen tưởng chừng vô hại lại có thể đẩy con trẻ vào những tình huống nguy hiểm.
Theo quy định pháp luật, việc đăng tải và chia sẻ dữ liệu cá nhân phải được sự đồng ý của trẻ từ 7 tuổi trở lên hoặc người giám hộ hợp pháp. Nếu phụ huynh công khai thông tin mà không che mờ hoặc không xin phép, hành vi này có thể bị coi là xâm phạm quyền riêng tư của trẻ, và có thể bị xử lý hành chính hoặc thậm chí hình sự nếu gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Dưới góc độ tâm lý và giáo dục, việc khoe giấy khen và thành tích học tập trên mạng cũng tiềm ẩn nhiều hệ lụy. Trẻ có thể cảm thấy áp lực vì bị đặt lên “bệ đỡ thành tích”, dẫn đến sợ sai và sợ tụt hạng. Những học sinh không nhận được giấy khen có thể cảm thấy tự ti và mặc cảm khi thấy bạn bè được tung hô rầm rộ. Cộng đồng mạng vô tình biến thành tích học tập thành thước đo giá trị con người, gây ra những nhận thức sai lệch về nỗ lực cá nhân.
Việc khoe thành tích một lần có thể là niềm vui, nhưng nếu khoe thường xuyên, khoe để so sánh với người khác hoặc để thỏa mãn sự tự hào của bản thân, thì trẻ em đang bị lợi dụng vào một cuộc đua mà chúng không hề lựa chọn.
Không ai yêu con hơn cha mẹ, nhưng yêu thương không có nghĩa là biến con thành “món trang sức thành tích” để khoe trên mạng xã hội. Tôn trọng và bảo vệ con đôi khi đơn giản là giữ im lặng và lưu giữ niềm tự hào trong lòng, thay vì tìm kiếm những nút “like” và lời khen ảo. Tấm giấy khen nên được treo trên tường nhà hoặc cất vào kệ sách như một kỷ niệm đẹp của tuổi thơ, chứ không phải trở thành công cụ để đo đếm sĩ diện trên mạng xã hội.
Là cha mẹ, ai cũng mong muốn con mình giỏi giang và tiến bộ. Tuy nhiên, niềm tự hào không nhất thiết phải phô trương trên mạng xã hội. Điều quan trọng nhất là hãy hỏi ý kiến con: “Con có muốn cha mẹ đăng ảnh này lên mạng không?”. Tôn trọng con, đặc biệt là những đứa trẻ lớn, chính là bài học đầu tiên về quyền cá nhân mà chúng cần học từ gia đình.
Giấy khen là minh chứng cho sự nỗ lực của trẻ, nhưng mạng xã hội không phải là nơi an toàn để lưu trữ và chia sẻ những thông tin riêng tư. Khoe con giỏi không phải là điều xấu, nhưng nếu khoe quá đà và thiếu kiểm soát có thể gây ra những tác dụng ngược. Hãy yêu con bằng cách bảo vệ sự riêng tư của con, dạy con khiêm tốn và không biến mạng xã hội thành nơi định danh giá trị của trẻ chỉ qua một tờ giấy khen.
Admin
Nguồn: VnExpress
