Tiền xu vàng từ xác tàu đắm San José: Nghiên cứu khảo cổ

Những chi tiết mới được công bố về các đồng xu vàng được tìm thấy quanh xác tàu San José, con tàu chở kho báu huyền thoại bị chìm năm 1708, đã xác nhận nguồn gốc của chúng. Theo đó, các đồng xu này có niên đại trùng khớp với thời điểm con tàu bị đánh chìm trong trận chiến với tàu chiến Anh.

Tàu San José, được mệnh danh là “xác tàu đắt giá nhất thế giới”, chìm xuống đáy biển mang theo khoảng 180 tấn vàng, bạc và đá quý. Ước tính, giá trị kho báu này vào khoảng 17 tỷ USD ở thời điểm hiện tại.

Vào năm 2015, chính phủ Colombia đã công bố việc phát hiện vị trí của tàu San José ở vùng biển Caribe, gần thành phố Cartagena. Các quan sát chi tiết được thực hiện trong bốn chuyến thám hiểm sử dụng phương tiện điều khiển từ xa (ROV) vào năm 2021 và 2022. Colombia hy vọng sẽ trục vớt một số hiện vật để trưng bày trong một bảo tàng chuyên biệt. Tuy nhiên, kế hoạch này đang vấp phải tranh chấp từ nhiều bên, bao gồm cả chính phủ Tây Ban Nha, vốn tuyên bố xác tàu vẫn thuộc về họ bất kể thời gian.

Nghiên cứu mới nhất, công bố trên tạp chí Antiquity ngày 10/6, được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu từ hải quân Colombia và các cơ quan khác. Nhóm nghiên cứu đã phân tích hình ảnh do ROV ghi lại, cho thấy hàng chục đồng xu nằm rải rác quanh xác tàu ở độ sâu khoảng 600 mét.

Các nhà nghiên cứu mô tả những đồng xu vàng thô nằm rải rác ở nhiều khu vực khác nhau trên xác tàu, xung quanh là các hiện vật khác như hàng hóa, súng và vật dụng sinh hoạt hàng ngày từ hơn 300 năm trước. Họ đã sử dụng ảnh chụp độ phân giải cao để kiểm tra kỹ lưỡng các đồng xu, xác định chúng có đường kính trung bình 32,5 mm và nặng 27 gram.

Hình ảnh từ ROV cho thấy thiết kế đặc trưng của đồng xu. Một mặt có hình ảnh biến thể của thập tự Jerusalem, với một thập tự lớn được bao quanh bởi bốn thập tự nhỏ hơn, cùng với hình khiên trang trí hình lâu đài và sư tử. Mặt còn lại khắc hình sóng, một đặc điểm của xưởng đúc Lima. Đặc biệt, một số đồng xu còn mang dấu ấn riêng, bao gồm dấu của chuyên gia kiểm tra độ tinh khiết kim loại từ xưởng đúc Tây Ban Nha ở Lima (nay là thủ đô của Peru) vào năm 1707.

Những đồng xu vàng thuộc về xác tàu San José. Ảnh: Antiquity
Khám phá tiền xu vàng từ xác tàu San José cổ (Ảnh: Antiquity). Ảnh: Internet

Bằng cách đối chiếu các quan sát với các tài liệu lịch sử thuộc địa, nhóm nghiên cứu khẳng định các đồng xu và hiện vật này có nguồn gốc từ tàu San José. Daniela Vargas Ariza, nhà khảo cổ học hàng hải tại Trường Hải quân Almirante Padilla ở Cartagena và Viện Nhân chủng học và Lịch sử Colombia ở Bogotá, đồng thời là tác giả chính của nghiên cứu, cho biết những đồng xu Tây Ban Nha thời thuộc địa thường được cắt từ các thỏi vàng hoặc bạc.

Xác tàu San José không chỉ là một phát hiện khảo cổ học quan trọng mà còn là tâm điểm của những tranh chấp pháp lý phức tạp về quyền sở hữu. Colombia mong muốn bán một phần kho báu để tài trợ cho việc trục vớt toàn bộ con tàu. Tuy nhiên, luật pháp Colombia có thể cấm bán bất cứ thứ gì được coi là di sản lịch sử. Tây Ban Nha cũng tuyên bố chủ quyền đối với xác tàu và toàn bộ kho báu, dựa trên công ước quốc tế về Luật Biển, quy định tàu chiến thuộc về quốc gia sở hữu ban đầu. Tuy nhiên, Colombia chưa phê chuẩn công ước này.

Tàu San José, dẫn đầu đoàn tàu chở kho báu gồm 18 chiếc từ Cartagena hướng về châu Âu vào ngày 8/6/1708, đã bị tấn công bởi đội tàu chiến Anh, vốn là kẻ thù của Tây Ban Nha trong cuộc Chiến tranh Kế vị. Ba tàu lớn nhất của Tây Ban Nha đã phản công bằng pháo, nhưng tàu San José đã phát nổ và chìm khi kho thuốc súng của nó phát nổ, trong khi phần lớn hạm đội Tây Ban Nha trốn thoát an toàn đến cảng Cartagena.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *