Trong phiên thảo luận tổ ngày 11/6 về dự thảo Nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh rằng đợt tái cấu trúc này mang tính chất toàn diện, đồng bộ và đột phá. Theo đó, Chính phủ không chỉ tái cấu trúc không gian tổ chức lãnh thổ mà còn cả thể chế, văn hóa và kinh tế, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.
Bộ trưởng Trà cho biết quá trình sắp xếp đã được cân nhắc kỹ lưỡng, xem xét đa chiều các yếu tố như diện tích tự nhiên, quy mô dân số, lịch sử, văn hóa, dân tộc, tín ngưỡng, tầm nhìn phát triển và tâm lý xã hội. Bà nhấn mạnh việc sáp nhập không chỉ đơn thuần dựa trên yếu tố địa lý liền kề mà còn chú trọng đến hình thái lãnh thổ, đặc biệt là hướng ra biển lớn, nhằm hình thành các trung tâm kinh tế trọng điểm.
Mục tiêu chính của việc sắp xếp này là khai thác tối đa lợi thế kinh tế biển, tăng cường liên kết vùng, đặc biệt giữa duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, đồng thời tạo ra các cực tăng trưởng có tầm vóc quốc gia, khu vực và quốc tế.
Theo Bộ trưởng Nội vụ, Bộ Chính trị đã xem xét cẩn trọng và quyết định sắp xếp 52 đơn vị hành chính cấp tỉnh, hợp nhất thành 23 đơn vị hành chính mới, đồng thời giữ nguyên 11 đơn vị đã đủ điều kiện. Sau quá trình này, cả nước sẽ có 34 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, bao gồm 28 tỉnh và 6 thành phố.
Bộ trưởng Trà cũng cho biết việc bỏ cấp huyện và tái cấu trúc hệ thống hành chính đang trong giai đoạn “nước rút”, được triển khai khẩn trương nhưng vẫn đảm bảo tính chặt chẽ, bài bản và khoa học. Bà nhấn mạnh sự đồng thuận cao từ hệ thống chính trị và người dân là yếu tố đáng quý nhất trong quá trình này.

Theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, từ ngày 1/7, toàn bộ hệ thống chính trị sẽ vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Trung ương đã chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết, và các địa phương cũng đang nỗ lực thực hiện. Tổng Bí thư Tô Lâm, sau khi làm việc với các địa phương, đã yêu cầu thống nhất quyết tâm vận hành mô hình mới từ thời điểm này, đồng thời công bố các nghị quyết và quyết định liên quan để triển khai.
Bộ trưởng Trà bày tỏ kỳ vọng rằng với thời gian còn lại ngắn ngủi, sự đồng thuận cao của Quốc hội sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai đồng bộ mô hình chính quyền địa phương hai cấp từ ngày 1/7.
Trong quá trình thảo luận, đại biểu Trương Trọng Nghĩa đề xuất bảo tồn tối đa các địa danh mang ý nghĩa lịch sử quan trọng như Lam Sơn, Sài Gòn, Gia Định, Chợ Lớn, Ba Đình, Trường Sa, Hoàng Sa. Ông nhấn mạnh rằng những địa danh này là hồn cốt của dân tộc, gắn liền với chiều dài lịch sử và góp phần hình thành nên bản sắc văn hóa Việt Nam.

Ông Nghĩa cho rằng cần xử lý khéo léo các địa danh lịch sử trong quá trình sắp xếp để tránh tình trạng biến mất khỏi bản đồ hành chính. Ông ví von rằng nếu các địa danh nổi tiếng không còn, việc giáo dục truyền thống lịch sử cho thế hệ trẻ sẽ trở nên khó khăn như việc dạy ngoại ngữ.
Tại tổ Hà Nội, Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Phương Thủy bày tỏ lo ngại về việc thay đổi tên gọi và địa danh hành chính khi sáp nhập cấp tỉnh, xã và bỏ cấp huyện. Bà cho rằng những thay đổi này sẽ tác động sâu rộng đến đời sống của người dân và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Bà Thủy đề nghị Chính phủ sớm xây dựng các công cụ hỗ trợ cập nhật thông tin thay đổi địa danh hành chính và chuyển đổi dữ liệu liên quan để tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Bà cũng dẫn chứng các thương hiệu nông sản nổi tiếng như vải Thanh Hà (Hải Dương) và vải Lục Ngạn (Bắc Giang), và đặt câu hỏi về việc các thương hiệu này sẽ thay đổi ra sao khi bỏ cấp huyện.

Bà Thủy nhấn mạnh rằng trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, việc thay đổi địa chỉ và địa danh từ ngày 1/7 sẽ ảnh hưởng lớn đến logistics, và cần có giải pháp kịp thời để tuyên truyền rộng rãi trong và ngoài nước.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí cũng đề nghị cân nhắc kỹ lưỡng việc giữ lại các thành phố thuộc tỉnh như Hội An, Nha Trang, Đà Lạt, bởi đây là những đô thị có bề dày lịch sử lâu đời. Ông cho rằng xu thế toàn cầu là tập trung hóa và phát triển các đô thị, và việc hình thành các thành phố thuộc tỉnh sau năm 1975 đã tạo ra vị thế mới và cơ hội phát triển cho địa phương. Ông đề xuất Quốc hội xem xét các quy định liên quan khi sửa đổi Hiến pháp để tạo điều kiện phát triển cho các đô thị cấp tỉnh.
Theo Đề án của Chính phủ, cấp huyện sẽ được bãi bỏ, và các mô hình hành chính tương đương như thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương, thị xã, quận, huyện, thị trấn sẽ không còn được duy trì. Hiện cả nước có 84 thành phố trực thuộc tỉnh, 53 thị xã và 2 thành phố trực thuộc thành phố trực thuộc trung ương (Thủ Đức và Thủy Nguyên), tất cả đều được xác định là đơn vị hành chính cấp huyện theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Admin
Nguồn: VnExpress