Ảnh tư liệu báo chí: Đời sống người Việt thế kỷ 20

Cuốn sách “100 năm báo chí cách mạng Việt Nam (1925-2025)” vừa được Nhà xuất bản Thông tấn giới thiệu vào ngày 10/6, khắc họa một thế kỷ phát triển của nền báo chí cách mạng Việt Nam qua những giai đoạn lịch sử. Ấn phẩm tập hợp hơn 1.000 ảnh tư liệu quý giá, được khai thác từ các kho lưu trữ của Thông tấn xã Việt Nam, các cơ quan báo chí trung ương và địa phương, cùng nhiều nhà báo, phóng viên ảnh.

Một trong những hình ảnh tiêu biểu trong cuốn sách là cuộc đình công của công nhân đồn điền cao su Phú Riềng (Nam Bộ) vào tháng 1/1930. Sự kiện này phản ánh chân thực cuộc sống của người dân Việt Nam dưới chính sách tăng cường khai thác thuộc địa của Pháp trong những năm 1920-1930.

Một bức ảnh khác ghi lại cảnh một lớp bình dân học vụ hăng hái hưởng ứng phong trào diệt giặc dốt năm 1945. Ngay sau khi nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, tại phiên họp đầu tiên của Chính phủ lâm thời ngày 3/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã xác định diệt giặc dốt là nhiệm vụ cấp bách thứ hai, chỉ sau diệt giặc đói. Ngày 4/10/1945, Người kêu gọi toàn dân chống nạn thất học, nhấn mạnh rằng “muốn giữ vững nền độc lập, muốn làm cho dân mạnh nước giàu, mọi người Việt Nam phải hiểu biết quyền lợi của mình, bổn phận của mình, phải có kiến thức mới có thể tham gia vào công cuộc xây dựng nước nhà và trước hết phải biết đọc, biết viết chữ quốc ngữ”.

Trong thời kỳ kháng chiến, các phòng in sách báo hoạt động hết công suất để kịp thời đưa thông tin đến người dân. Báo chí, dù được in thủ công hay bằng máy, đều được phát hành rộng rãi đến các địa phương, hiệu sách, giúp người dân tiếp cận nhanh chóng đường lối của Đảng và Chính phủ. Một hình ảnh năm 1950 cho thấy không khí làm việc khẩn trương tại một xưởng in sách báo.

Sau hòa bình lập lại ở Đông Dương năm 1954, báo chí miền Bắc có những bước phát triển đáng kể. Đến năm 1957, toàn miền Bắc có 134 tờ báo. Cùng với đó, hệ thống Đài Tiếng nói Việt Nam ở trung ương và các đài phát thanh địa phương được thiết lập, phủ sóng rộng khắp để truyền tải chủ trương, chính sách đến mọi người dân. Hình ảnh công nhân truyền thanh lắp đặt loa công cộng tại một làng ven biển Kim Sơn, Ninh Bình vào tháng 5/1965 là minh chứng cho điều này.

Bên cạnh đó, cuốn sách cũng khắc họa hình ảnh người nông dân hăng say lao động sản xuất. Bức ảnh năm 1959 ghi lại cảnh nông dân cày ruộng theo hình thức tổ đổi công, một mô hình hợp tác giúp đỡ lẫn nhau trong công việc đồng áng.

Sau năm 1975, báo chí tập trung phản ánh công cuộc khắc phục hậu quả chiến tranh và xây dựng đất nước. Các tờ báo như Nhân Dân, Sài Gòn Giải Phóng đã đưa tin về các phong trào lao động sản xuất trên cả nước. Hình ảnh công nhân lao động trên công trường khôi phục đường sắt Bắc – Nam năm 1976 là một ví dụ điển hình.

Cuốn sách cũng không quên tái hiện giai đoạn khó khăn của thời kỳ bao cấp. Bức ảnh người dân Hà Nội xếp hàng mua thực phẩm theo chế độ tem phiếu là một phần ký ức không thể nào quên. Từ năm 1981, báo chí bắt đầu đề cập đến những vấn đề trọng đại của đất nước như trả lương bằng tiền, xóa bỏ tem phiếu, và chuyển đổi sang cơ chế hạch toán kinh doanh xã hội chủ nghĩa.

Theo bà Phùng Thị Mỹ, Giám đốc, Tổng Biên tập Nhà xuất bản Thông tấn, “100 năm báo chí cách mạng Việt Nam (1925-2025)” không chỉ là một cuốn sách mà còn là một phần ký ức lịch sử, thể hiện sức mạnh của ngòi bút trong sự nghiệp cách mạng. Một hình ảnh khác trong cuốn sách ghi lại cảnh vận chuyển sách báo thời kỳ kháng chiến. Người dân Hà Nội theo dõi thông tin Chủ tịch Hồ Chí Minh từ trần qua Đài phát thanh tại Hồ Gươm năm 1969.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *