Ngân hàng Nhà nước đang trình dự thảo sửa đổi Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, đề xuất bãi bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng, một động thái được kỳ vọng sẽ tạo ra sự thay đổi lớn trên thị trường vàng. Thay vào đó, Ngân hàng Nhà nước sẽ kiểm soát thị trường thông qua việc cấp hạn mức và giấy phép nhập khẩu theo từng lần cho các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp đáp ứng đủ điều kiện.
Để được cấp phép sản xuất vàng miếng, dự thảo quy định doanh nghiệp phải có vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ đồng, trong khi các ngân hàng phải đạt mức 50.000 tỷ đồng. Các đơn vị này cũng phải nằm trong danh sách được Ngân hàng Nhà nước cấp phép kinh doanh mua bán kim loại quý, đồng thời không bị xử phạt hoặc đã hoàn tất khắc phục các vi phạm (nếu có).
Hiện tại, có 38 doanh nghiệp và ngân hàng được cấp phép kinh doanh mua bán vàng miếng. Tuy nhiên, nếu xét theo quy mô vốn điều lệ hiện hành, chỉ một số doanh nghiệp lớn như PNJ, DOJI, SJC đáp ứng được yêu cầu về vốn từ 1.000 tỷ đồng trở lên. Về phía ngân hàng, các “ông lớn” như Vietcombank, VPBank, Techcombank, BIDV, MB, VietinBank và Agribank đều nằm trong nhóm có vốn điều lệ vượt ngưỡng 50.000 tỷ đồng.
Việc xóa bỏ độc quyền vàng miếng SJC được nhiều chuyên gia đánh giá là một bước đi cần thiết. Thực tế cho thấy, cơ chế độc quyền và tình trạng thiếu nguồn cung đã đẩy giá vàng trong nước và thế giới chênh lệch ở mức cao, có thời điểm lên tới gần 20 triệu đồng mỗi lượng. Tâm lý chuộng vàng miếng của người dân cũng khiến thị trường thường xuyên rơi vào tình trạng khan hiếm và cảnh người dân xếp hàng dài chờ mua mỗi khi giá vàng biến động.
Ngân hàng Nhà nước cũng thừa nhận những bất cập của chính sách độc quyền vàng miếng hiện tại. Khi thị trường thiếu nguồn cung, cơ quan quản lý phải can thiệp bằng cách sử dụng ngoại tệ từ Quỹ bình ổn tỷ giá và quản lý thị trường vàng (một phần của dự trữ ngoại hối nhà nước) để nhập khẩu vàng tiêu chuẩn quốc tế, sau đó gia công thành vàng miếng và bán ra thị trường.
Một điểm đáng chú ý khác trong dự thảo là quy định tất cả các giao dịch mua bán vàng từ 20 triệu đồng trở lên phải được thực hiện thông qua hình thức chuyển khoản, thay vì thanh toán bằng tiền mặt. Mục tiêu của quy định này là nhằm đảm bảo tính minh bạch, công khai và xác thực thông tin khách hàng.
Dự thảo cũng đề xuất bổ sung cơ chế tăng nguồn cung cho sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ. Theo đó, các doanh nghiệp sẽ được cấp phép nhập khẩu vàng miếng và vàng nguyên liệu để phục vụ sản xuất. Họ cũng có thể bán lại nguyên liệu này cho các đơn vị khác có giấy phép sản xuất vàng miếng hoặc kinh doanh trang sức, mỹ nghệ.
Tuy nhiên, việc nhập khẩu vàng miếng và vàng nguyên liệu chỉ được phép thực hiện từ các nhà sản xuất được chứng nhận bởi Hiệp hội Thị trường vàng London (LBMA). Các doanh nghiệp cũng phải công bố tiêu chuẩn, hàm lượng vàng và xây dựng quy định nội bộ về xuất nhập khẩu, sản xuất vàng.
Hiện nay, các doanh nghiệp chỉ được cấp phép nhập khẩu vàng để tái xuất khẩu. Trong suốt 10 năm qua, họ cũng không được phép nhập khẩu vàng nguyên liệu. Điều này khiến cho việc thu mua vàng trên thị trường trở thành nguồn cung duy nhất cho các doanh nghiệp sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ trong nước. Lãnh đạo một doanh nghiệp kinh doanh vàng từng chia sẻ rằng họ đã gặp rất nhiều khó khăn về nguồn cung nguyên liệu, ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất và kinh doanh.
Admin
Nguồn: VnExpress
