Việc truy thu tiền sử dụng đất đang gây nhiều tranh cãi trong giới doanh nghiệp bất động sản, đặc biệt khi dự thảo sửa đổi Nghị định 103/2024 vẫn giữ quy định tính lãi 5,4% mỗi năm trên số tiền chậm nộp do chậm xác định giá đất. Nhiều ý kiến cho rằng, quy định này gây bất công và tạo thêm gánh nặng tài chính cho doanh nghiệp, trong khi nguyên nhân chậm trễ không phải do họ gây ra.
Một lãnh đạo doanh nghiệp địa ốc tại Bình Dương chia sẻ về tình trạng “thiệt đơn, thiệt kép” khi bị truy thu tiền sử dụng đất cho giai đoạn cơ quan quản lý chậm xác định giá. Ông dẫn chứng dự án của công ty ông triển khai từ năm 2022, nhưng mất đến 3 năm mới được xác định tiền sử dụng đất. Số tiền phải nộp tăng từ dự kiến 80 tỷ đồng lên hơn 200 tỷ đồng sau thẩm định, cộng thêm khoản phạt chậm nộp 30 tỷ đồng, tương đương 15% chi phí đầu tư.
Vị này cho biết thêm, việc chậm trễ xác định giá khiến doanh nghiệp không thể nộp tiền sử dụng đất, dẫn đến dự án đình trệ, không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và không thể bàn giao. Trong khi đó, doanh nghiệp vẫn phải trả lãi ngân hàng và các chi phí hoạt động khác.
Tương tự, đại diện một doanh nghiệp tại TP HCM đang triển khai dự án gần 2.000 căn hộ cho biết, thời gian phát triển dự án thường kéo dài 5-10 năm, và việc chờ đợi xác định chính xác số tiền sử dụng đất là một trong những khó khăn lớn nhất. Một dự án của họ triển khai từ năm 2017, được tạm tính tiền sử dụng đất hơn 1.200 tỷ đồng, nhưng sau 8 năm đã tăng gần gấp 3, lên 3.500 tỷ đồng, và vẫn có thể tăng tiếp.
Do áp lực dòng tiền, chủ đầu tư này đã bán một số sản phẩm dựa trên mức tiền sử dụng đất tạm tính. Tuy nhiên, việc tiền sử dụng đất tăng quá cao khiến họ rơi vào thế khó, “giữ giá cũ thì lỗ, điều chỉnh tăng lại khó bán”.

Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), ông Lê Hoàng Châu, cho rằng cách tính lãi chậm nộp hiện tại chưa hợp lý, đặc biệt là thời điểm bắt đầu truy thu. Ông phân tích, nghĩa vụ tài chính chỉ phát sinh sau khi có thông báo của cơ quan thuế, nên việc truy thu từ lúc giao đất nhưng chưa định giá là thiếu công bằng.
Ông Châu nhấn mạnh, việc áp lãi suất 5,4% cho toàn bộ thời gian chờ định giá sẽ gây thêm áp lực tài chính và cản trở nguồn cung trên thị trường. HoREA kiến nghị Bộ Tài chính bỏ quy định truy thu tiền sử dụng đất cho giai đoạn chậm xác định trước ngày 1/8/2024, đồng thời đề xuất trừ 180 ngày khỏi thời gian tính nghĩa vụ tài chính.
Chuyên gia bất động sản Trần Khánh Quang cũng nhận định quy định truy thu tiền sử dụng đất tạm tính là nghịch lý, khi doanh nghiệp phải gánh trách nhiệm thay cho cơ quan quản lý. Ông cho rằng, cần có cơ chế giám sát và xác định rõ trách nhiệm của các bên liên quan trong quá trình định giá.
Các chuyên gia cũng đề xuất cần quy định rõ thời hạn và chế tài phù hợp trong khâu giải quyết hồ sơ xác định giá đất. Việc truy thu chỉ nên áp dụng với trường hợp chủ đầu tư cố tình chây ỳ, trì hoãn, còn các dự án tuân thủ quy trình cần được áp dụng cơ chế linh hoạt, miễn lãi hoặc phạt chậm nộp.
Việc truy thu tiền sử dụng đất không chỉ gây khó khăn cho doanh nghiệp mà còn có thể đẩy chi phí sang người tiêu dùng. Do đó, cần có chính sách công bằng và minh bạch để đảm bảo quyền lợi của cả doanh nghiệp và người mua nhà, đồng thời tạo điều kiện cho thị trường bất động sản phát triển ổn định.
Admin
Nguồn: VnExpress