Sự cố sập mạng diện rộng của ChatGPT gần đây đã làm bộc lộ thực trạng nhiều người dùng Việt Nam đang dần trở nên phụ thuộc vào công cụ trí tuệ nhân tạo này trong công việc và học tập.
Ngọc Mai, một nhà sáng tạo nội dung trên Internet, chia sẻ rằng cô sử dụng nhiều công cụ AI khác nhau như ChatGPT, Midjourney và Google Flow để hỗ trợ công việc sáng tạo. Tuy nhiên, cô thường ưu tiên sử dụng một vài ứng dụng “ruột” và huấn luyện chúng để đáp ứng các yêu cầu cá nhân hóa. Vì vậy, khi một trong số các công cụ này gặp sự cố, cô gặp khó khăn trong việc tìm kiếm giải pháp thay thế phù hợp.
Tương tự, Hà Vy, nhân viên phụ trách tài khoản mạng xã hội cho một công ty tài chính ở Đà Nẵng, cảm thấy lo lắng khi ChatGPT ngừng hoạt động. Cô thường sử dụng AI để tạo bài viết cho fanpage vì tốc độ nhanh và nội dung ổn định. Sự cố này khiến cô nhận ra rằng mình đã quá phụ thuộc vào AI và ít động não hơn trước.
Lê Bình, một sinh viên đại học ở Dak Lak, cũng thừa nhận rằng anh có tâm lý ỷ lại vào AI trong học tập. Mỗi khi nhận được đề bài, anh thường tìm đến các công cụ trí tuệ nhân tạo để tìm kiếm ý tưởng và thông tin.

Hiện tại, chưa có thống kê chính thức về số lượng người dùng chatbot AI tại Việt Nam. Tuy nhiên, trên các mạng xã hội như Facebook, có rất nhiều hội nhóm liên quan đến ChatGPT với số lượng thành viên lớn, cho thấy sự phổ biến của công cụ này.
Hoàng Nam, một chuyên gia trong lĩnh vực AI tại TP HCM, đồng thời là quản trị viên một nhóm Facebook về ChatGPT với 70.000 thành viên, cho biết các nội dung thảo luận trong nhóm chủ yếu xoay quanh cách sử dụng câu lệnh (prompt) hiệu quả, thủ thuật tối ưu chatbot và mua bán tài khoản. Tuy nhiên, sau sự cố ChatGPT, số lượng bài đăng liên quan đến lỗi dịch vụ OpenAI đã tăng đột biến, chủ yếu là các câu hỏi về sự cố và cách khắc phục.
Theo Hoàng Nam, việc sử dụng AI trong thời gian dài khiến người dùng dần trở nên phụ thuộc vào nó. Chatbot AI được huấn luyện dựa trên dữ liệu cá nhân hóa, giúp nó hiểu người dùng hơn, điều này khiến việc thay thế bằng một chatbot mới trở nên khó khăn hơn.
Tiến sĩ Lê Duy Tân, giảng viên khoa CNTT trường Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia TP HCM, nhận định rằng ChatGPT đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống số của nhiều người Việt Nam. Sự lan tỏa mạnh mẽ của ChatGPT có thể thấy rõ qua các cộng đồng mạng xã hội, nơi mọi người chia sẻ cách sử dụng AI để viết văn, làm báo cáo, lập kế hoạch kinh doanh, học ngoại ngữ, thậm chí viết thơ.
Ông Tân cho rằng sự cố của OpenAI cho thấy ba vấn đề chính: Thứ nhất, chatbot AI đã trở nên quen thuộc với nhiều người. Thứ hai, mức độ phụ thuộc của người Việt vào một nền tảng duy nhất là khá cao, thiếu sự chuẩn bị ứng phó khi công nghệ gặp trục trặc. Thứ ba, việc sử dụng đa dạng các công cụ AI thay vì chỉ một công cụ là rất quan trọng.
AI mang lại nhiều lợi ích, như tiết kiệm thời gian, nâng cao hiệu suất và kích thích sáng tạo. Tuy nhiên, việc quá phụ thuộc vào AI cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ, như thông tin sai lệch và giảm khả năng tư duy phản biện.
Nghiên cứu của Microsoft cho thấy 88% lao động tri thức ở Việt Nam sử dụng AI tạo sinh, cao hơn mức trung bình toàn cầu là 75%. Các công cụ phổ biến bao gồm ChatGPT, Copilot và GitHub Copilot.
Do đó, người dùng nên xem AI như một trợ lý thông minh và sử dụng nó một cách có ý thức. AI là một công cụ mạnh mẽ, nhưng giá trị lớn nhất nằm ở cách con người sử dụng nó. Thay vì trở nên phụ thuộc, hãy xem AI là một người bạn đồng hành thông minh.
Admin
Nguồn: VnExpress