Trong phiên thảo luận ngày 12/6, nhiều đại biểu Quốc hội đã bày tỏ những quan ngại về tính khả thi của đề xuất xây dựng Trung tâm Tài chính Quốc tế (TTTCQT) tại Việt Nam theo mô hình “một trung tâm, hai điểm đến” (TP.HCM và Đà Nẵng), do nguồn lực quốc gia còn hạn chế.
Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa, nhấn mạnh rằng TTTCQT là một “cuộc chơi” đòi hỏi nguồn vốn lớn, cơ chế đặc thù, hạ tầng tài chính và viễn thông đồng bộ, hiện đại, cùng với hệ thống pháp luật minh bạch. Ông lo ngại về việc phân bổ nguồn lực cho hai địa điểm cùng lúc, khi mà không gian, thời gian, hạ tầng công nghệ, đất đai và nguồn nhân lực đều còn thiếu và yếu. Ông đề xuất tập trung xây dựng một trung tâm tài chính chuẩn mực ở một địa điểm duy nhất trước, rồi sau đó mới mở rộng.
Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội, ông Tạ Văn Hạ, cũng bày tỏ sự băn khoăn về mô hình phát triển TTTCQT tại Việt Nam. Ông cho rằng, việc đi sau các nước khác cho phép Việt Nam học hỏi kinh nghiệm, nhưng đồng thời cũng phải đối mặt với những thách thức lớn về hạ tầng cơ sở, công nghệ, tài chính, và nguồn nhân lực chuyên gia còn hạn chế. Ông đề xuất nên tập trung xây dựng một trung tâm tài chính duy nhất tại TP.HCM, nơi hội tụ đầy đủ nền tảng và điều kiện để triển khai.
Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Lâm Đồng) lưu ý Chính phủ cần xác định rõ mô hình phát triển TTTCQT, tránh sao chép một cách máy móc mô hình của nước ngoài.
Giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, ban đầu Bộ Chính trị chủ trương thành lập hai trung tâm tài chính, bao gồm một trung tâm quốc tế tại TP.HCM và một trung tâm khu vực tại Đà Nẵng. Tuy nhiên, sau quá trình nghiên cứu, tham vấn ý kiến chuyên gia và nhà đầu tư, Chính phủ nhận thấy việc thành lập hai trung tâm có thể dẫn đến sự cạnh tranh và khó khăn trong việc phân định chức năng. Do đó, Chính phủ đề xuất xây dựng một trung tâm quốc tế duy nhất, đặt tại cả hai địa điểm trên cơ sở khai thác tiềm năng, thế mạnh và sự khác biệt của mỗi nơi.
Theo dự thảo nghị quyết, TP.HCM sẽ tập trung phát triển các sản phẩm và dịch vụ tài chính toàn diện như thị trường ngân hàng, thị trường vốn, dịch vụ quản lý tài sản, bảo hiểm, chứng chỉ quỹ và các sản phẩm phái sinh tài chính. Đồng thời, thành phố sẽ thí điểm các cơ chế thử nghiệm (sandbox) về fintech, đổi mới sáng tạo và các sàn giao dịch chuyên biệt.
Trong khi đó, Đà Nẵng sẽ phát triển tài chính xanh, tài chính thương mại phục vụ doanh nghiệp vừa và nhỏ, startup, thương mại xuyên biên giới gắn với khu thương mại tự do. Thành phố cũng sẽ thử nghiệm có kiểm soát tài sản số, tiền số, thanh toán và thu hút các quỹ đầu tư, quỹ kiều hối, công ty quản lý quỹ vừa và nhỏ.
Chính phủ đề xuất 12 nhóm chính sách đặc thù để phát triển TTTCQT, tập trung vào các lĩnh vực như ngoại hối, hoạt động ngân hàng, ưu đãi thuế, tài chính, đất đai, phát triển thị trường và sàn giao dịch hàng hóa. Ví dụ, các dự án đầu tư ưu tiên phát triển được giao hoặc cho thuê đất tối đa 70 năm, trong khi các lĩnh vực khác có thời hạn sử dụng đất không quá 50 năm. Người nước ngoài làm việc và đầu tư tại trung tâm tài chính quốc tế sẽ được phép mua, nhận chuyển nhượng, tặng cho hoặc thừa kế nhà ở thương mại.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) lo ngại rằng các ưu đãi về đất đai có thể gây hiểu nhầm về bản chất của TTTCQT, khiến người ta cho rằng đây chỉ là ưu đãi cho phát triển bất động sản. Đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP.HCM) cũng đề nghị không nên ưu đãi quá nhiều về đất đai.
Ông Hoàng Văn Cường, nguyên Phó hiệu trưởng Đại học Kinh tế Quốc dân, cho rằng Việt Nam cần có cơ chế vượt trội để thu hút nhà đầu tư quốc tế, đặc biệt là trong các lĩnh vực mới như giao dịch tài sản số và ứng dụng fintech. Ông Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) đề nghị Chính phủ cụ thể hóa chính sách sandbox, bao gồm thời hạn, tiêu chí chọn mô hình thử nghiệm và cơ chế chuyển tiếp sau thử nghiệm, cũng như quy định rõ trách nhiệm và cơ chế xử lý rủi ro.
Quốc hội dự kiến sẽ biểu quyết thông qua dự thảo Nghị quyết về TTTCQT vào cuối kỳ họp thứ 9.
Admin
Nguồn: VnExpress
