Trong dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự 2015, Chính phủ Việt Nam đã đề xuất loại bỏ hình phạt tử hình đối với 8 trong số 18 tội danh hiện hành. Thông tin này được đại diện Cục Pháp chế và Cải cách hành chính, tư pháp (V03, Bộ Công an) công bố tại một tọa đàm do Cục Truyền thông Công an nhân dân tổ chức chiều ngày 13/6.
Đề xuất này thể hiện chủ trương của Đảng về việc thu hẹp phạm vi áp dụng hình phạt tử hình, đồng thời đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế trong lĩnh vực tư pháp hình sự và đảm bảo nguyên tắc nhân đạo của pháp luật. Tuy nhiên, việc này vẫn phải đảm bảo tính răn đe và nghiêm khắc cần thiết của luật pháp.
Đại diện V03 cũng nhấn mạnh rằng các lần sửa đổi Bộ luật Hình sự trước đây đều hướng tới mục tiêu giảm án tử hình. Cụ thể, số lượng tội danh có khung hình phạt cao nhất đã giảm từ 44 vào năm 1985 xuống còn 29 (năm 1999), 22 (năm 2009) và 18 (năm 2015). Nếu dự thảo luật lần này được Quốc hội thông qua, số tội danh có án tử hình sẽ chỉ còn lại 10.
Theo vị đại diện này, việc thu hẹp hình phạt tử hình là một xu hướng tất yếu. Trong tương lai, các cơ quan chức năng sẽ tiếp tục xem xét và đề xuất xóa bỏ hoàn toàn hình phạt này, dựa trên tình hình thực tế, điều kiện kinh tế – xã hội và nhiều yếu tố khác.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Công Long (đoàn Đồng Nai) cũng đồng tình với quan điểm này. Ông cho rằng việc sửa đổi Bộ luật Hình sự thường gây ra nhiều tranh luận và lo ngại trong dư luận. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng luật hình sự không chỉ có chức năng răn đe mà còn phải ngăn ngừa tội phạm từ xa.
Ông Long giải thích: “Không còn hình phạt tử hình không có nghĩa là hết công cụ để xử lý. Quan trọng nhất là phải ngăn ngừa hành vi, răn đe là yếu tố quan trọng nhất, chứ không phải để tội phạm hoàn thành rồi mới tuyên tử hình.” Ông cũng cho biết hiện nay có khoảng 50 quốc gia trên thế giới đã loại bỏ hình phạt này.
Cụ thể, dự thảo Bộ luật Hình sự sửa đổi đề xuất bỏ hình phạt tử hình đối với 8 tội danh sau: Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109); Phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Điều 114); Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh (Điều 194); Vận chuyển trái phép chất ma túy (Điều 250); Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (Điều 421); Gián điệp (Điều 110); Tham ô tài sản (Điều 353); Nhận hối lộ (Điều 354).
Đối với các tội Tham ô tài sản và Nhận hối lộ, ông Long cho rằng việc bỏ án tử hình không làm giảm tính răn đe, đồng thời chỉ ra rằng trong nhiều năm qua, không có trường hợp nào bị thi hành án tử hình đối với hai tội danh này. Ông cho rằng yếu tố trừng trị kết hợp với các biện pháp khác như khắc phục hậu quả vẫn đủ sức răn đe.

Liên quan đến tội Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh, ông Long đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước cần nâng cao hiệu quả quản lý để tăng cường khả năng răn đe và phòng ngừa khi không còn hình phạt tử hình.
Trước đó, tại đợt một của kỳ họp, Chính phủ đề xuất thay thế hình phạt tử hình bằng hình phạt tù chung thân không xét giảm án đối với 8 tội danh. Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Công an Lê Quốc Hùng, trên cơ sở ý kiến của đại biểu Quốc hội, Chính phủ đã loại bỏ quy định về hình phạt tù chung thân không xét giảm án trong dự thảo mới nhất.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật – Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết Ủy ban này nhất trí với đề xuất của Chính phủ về việc bỏ hình phạt tù chung thân không xét giảm án. Ông cũng đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng tác động của việc này, và đề xuất sửa đổi toàn diện Bộ luật Hình sự nếu cần thiết.
Về đề xuất bỏ án tử hình đối với 8 tội danh, ông Tùng cho biết có hai luồng ý kiến khác nhau. Một số đại biểu tán thành với đề xuất của Chính phủ, trong khi một số khác chỉ đồng ý bỏ hình phạt tử hình đối với 4 tội: Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; Gián điệp; Phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược. Họ cho rằng 4 tội còn lại nên giữ nguyên mức án cao nhất.
Admin
Nguồn: VnExpress