Tại TP.HCM, Thùy Linh, sinh viên ngành Marketing, đã bén duyên với matcha khi làm thêm tại một quán cà phê. Từ sự thu hút ban đầu bởi màu xanh bắt mắt của những ly latte, cô dần khám phá ra những lợi ích sức khỏe vượt trội mà matcha mang lại so với cà phê truyền thống.
Thùy Linh chia sẻ: “Matcha không chỉ có vẻ ngoài hấp dẫn mà còn giúp tôi tỉnh táo, không bị bồn chồn trong những đêm học khuya.” Từ đó, cô quyết định giảm lượng cà phê tiêu thụ và đầu tư vào một bộ dụng cụ pha matcha truyền thống. Cô còn học hỏi kỹ thuật đánh bọt chuẩn Nhật Bản qua các video trên YouTube. “Chỉ cần dành ra 5 phút cho nghi thức thư giãn này, tôi đã có ngay một ly matcha latte thơm ngon, tốt cho hệ tiêu hóa,” Linh tâm sự.
Không ngừng sáng tạo, Linh thử nghiệm nhiều công thức khác nhau như sinh tố matcha chuối, matcha kết hợp với sữa hạt hoặc nước dừa. Cô thường xuyên chia sẻ những hình ảnh này lên Instagram, trở thành nguồn cảm hứng cho bạn bè. Với Linh, matcha không chỉ là một thức uống mà còn là biểu tượng của một lối sống xanh và lành mạnh.
Tương tự, Minh Anh, một nhân viên văn phòng 28 tuổi, tìm đến matcha sau khi tìm hiểu về những lợi ích sức khỏe của nó, đặc biệt là khả năng tăng cường năng lượng mà không gây căng thẳng. Cô đã đầu tư gần 500.000 đồng để sở hữu một bộ dụng cụ pha matcha đầy đủ, bao gồm chasen (chổi tre), chashaku (muỗng đong), chawan (bát uống), kusenaoshi (giá đỡ chổi), rây lọc, muỗng gỗ và ống đựng.
Mỗi sáng, Minh Anh thức dậy sớm để thực hiện nghi thức pha trà đặc biệt. Cô rây bột matcha vào chén, đánh đều với nước nóng cho đến khi tạo thành bọt xanh mướt, sau đó thêm sữa và thưởng thức. “Nghi thức này giúp tôi khởi động một ngày mới tràn đầy năng lượng,” Minh Anh chia sẻ. Cô cũng không ngừng sáng tạo bằng cách kết hợp matcha với các nguyên liệu Việt Nam như nước cốt dừa hoặc lá dứa, tạo nên những hương vị độc đáo riêng.
Matcha đang trở thành một xu hướng phổ biến trong giới trẻ Việt Nam, đặc biệt là dân văn phòng và sinh viên. Theo báo cáo của iPOS về thị trường ẩm thực Việt Nam năm 2024, đồ uống matcha đã vươn lên dẫn đầu, được 29,6% doanh nghiệp lựa chọn, trở thành một xu hướng nổi bật của ngành. Thị trường matcha toàn cầu cũng đang tăng trưởng nhanh chóng, dự kiến đạt 4.693 tỷ USD vào năm 2028 với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 10,39%.
Xu hướng pha matcha tại nhà đang lan rộng trên các mạng xã hội, từ các video hướng dẫn kỹ thuật đánh bọt truyền thống đến các công thức sáng tạo như matcha latte sữa hạt, sinh tố matcha hay matcha đậu hũ. Người tiêu dùng không chỉ yêu thích hương vị của matcha mà còn bị thu hút bởi những lợi ích sức khỏe mà nó mang lại, biến matcha thành một phong cách sống kết nối cộng đồng yêu thích sức khỏe.
Theo bác sĩ Chu Thị Dung, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM – Cơ sở 3, matcha là bột trà xanh được xay mịn từ lá trà non của Nhật Bản, được trồng trong điều kiện che nắng để tăng hàm lượng chlorophyll và L-theanine. Khác với trà xanh thông thường chỉ sử dụng phần nước hãm, khi uống matcha, người dùng tiêu thụ toàn bộ lá trà, do đó hàm lượng hoạt chất sinh học cũng cao hơn.
Matcha chứa một số thành phần chính như caffeine, giúp tạo sự tỉnh táo và tập trung, nhưng cũng có thể gây mất ngủ hoặc bồn chồn; L-theanine, một axit amin có khả năng làm dịu hệ thần kinh, cân bằng tác dụng kích thích của caffeine; catechins (EGCG), một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, hỗ trợ tim mạch, chống lão hóa và hỗ trợ chuyển hóa mỡ. Vì vậy, matcha thường được coi là một “siêu thực phẩm”, giúp chống lão hóa, giảm stress và hỗ trợ giảm cân.
Tuy nhiên, bác sĩ Dung cũng lưu ý rằng nếu không kiểm soát lượng dùng, matcha có thể gây ra những hệ lụy sức khỏe khó lường. Mỗi ly matcha thường chứa khoảng 2g matcha, cung cấp khoảng 60-80mg caffeine, tương đương với nửa ly cà phê. Nếu uống 2-3 ly mỗi ngày, cơ thể có thể nạp hơn 150-200mg caffeine, gây mất ngủ, tim đập nhanh, lo âu, đặc biệt đối với những người nhạy cảm.

Biến thể phổ biến nhất của matcha là matcha latte, sự kết hợp giữa bột matcha và sữa (sữa tươi, sữa hạt, sữa đặc), thường được thêm đường hoặc siro để dễ uống hơn. Sự hấp dẫn của loại thức uống này nằm ở màu sắc bắt mắt, hương vị dễ chịu và cảm giác sảng khoái. Tuy nhiên, một ly matcha latte trung bình có thể chứa đến 15-25g đường, tương đương 3-5 thìa cà phê đường, vượt quá khuyến nghị của WHO về lượng đường tiêu thụ trong ngày.

EGCG và catechin trong matcha có thể ức chế sự hấp thu sắt không heme (từ thực vật). Do đó, những người có nguy cơ thiếu máu thiếu sắt (đặc biệt là phụ nữ trẻ, người ăn chay trường) nên hạn chế uống matcha gần bữa ăn hoặc uống quá thường xuyên.
Một số loại matcha giá rẻ, không rõ nguồn gốc xuất xứ có thể chứa kim loại nặng hoặc dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, gây ảnh hưởng đến gan và thận nếu sử dụng lâu dài.
Bác sĩ Dung cho biết, theo y học hiện đại, matcha là một nguồn chất chống oxy hóa dồi dào, nhưng lợi ích chỉ đạt được khi sử dụng đúng liều lượng và kết hợp với một chế độ ăn uống lành mạnh. Nếu lạm dụng, lợi ích có thể không bù đắp được những tác hại tiềm ẩn.
Theo y học cổ truyền, trà xanh (lục trà) được xếp vào nhóm thanh nhiệt, lợi thấp, có thể giúp làm mát gan, hỗ trợ tiêu hóa và giải độc. Tuy nhiên, tính hàn của matcha có thể không phù hợp với những người có tỳ vị hư hàn, dễ gây đau bụng, tiêu chảy, lạnh tay chân nếu dùng nhiều hoặc khi bụng đói.
Để đảm bảo sức khỏe, nên uống 1 ly matcha mỗi ngày, ưu tiên vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều. Nên chọn matcha nguyên chất, có chứng nhận an toàn, không chứa phẩm màu và tạp chất. Sử dụng sữa không đường hoặc sữa hạt ít ngọt, hạn chế thêm đường hoặc siro. Tránh uống matcha khi bụng đói hoặc ngay trước giờ đi ngủ. Những người có bệnh dạ dày, thiếu máu, rối loạn giấc ngủ, phụ nữ có thai nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng matcha thường xuyên.
Bác sĩ Dung kết luận: “Nếu biết sử dụng đúng cách, matcha vẫn là một lựa chọn tốt giúp tinh thần tỉnh táo và cung cấp chất chống oxy hóa cho cơ thể.”
Admin
Nguồn: VnExpress