Trong dự thảo nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc, Bộ Nội vụ đã đề xuất một chính sách mới về trợ cấp hàng tháng, hướng đến người lao động đã đóng BHXH nhưng chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu khi đến tuổi nghỉ hưu, đồng thời cũng chưa đến tuổi nhận trợ cấp hưu trí xã hội. Điều kiện để được hưởng trợ cấp này là người lao động không rút BHXH một lần, không bảo lưu thời gian đóng và có nguyện vọng được hưởng trợ cấp hàng tháng.
Số tháng được hưởng trợ cấp sẽ được tính dựa trên thời gian tham gia và mức đóng BHXH của người lao động. Theo đó, thời gian đóng BHXH lẻ từ 1 đến 6 tháng sẽ được tính là nửa năm, và từ 7 đến 11 tháng sẽ được tính là một năm.
Thời gian hưởng trợ cấp được tính từ tháng mà người lao động có văn bản đề nghị (khi đã đủ tuổi nghỉ hưu) cho đến khi họ đủ tuổi nhận trợ cấp hưu trí xã hội (75 tuổi). Nếu số tháng hưởng trợ cấp tính toán được cao hơn số tháng từ khi bắt đầu hưởng đến khi đủ 75 tuổi, người lao động sẽ được tính hưởng theo mức cao hơn. Ngược lại, nếu thời gian hưởng trợ cấp không đủ đến khi nhận trợ cấp hưu trí xã hội, người lao động có thể đóng BHXH một lần cho những tháng còn thiếu để được nhận trợ cấp.
Mức trợ cấp hàng tháng sẽ tương đương với mức trợ cấp hưu trí xã hội. Mức này do Chính phủ quy định, căn cứ vào điều kiện kinh tế – xã hội và khả năng ngân sách của từng thời kỳ. Chính phủ sẽ tiến hành rà soát và xem xét điều chỉnh định kỳ mỗi 3 năm. Hiện tại, Bộ Y tế đang đề xuất mức trợ cấp hưu trí xã hội cho người cao tuổi từ 75 tuổi trở lên là 500.000 đồng/tháng, và mức trợ cấp hàng tháng theo đề xuất này cũng sẽ tương ứng.
Trong quá trình hưởng trợ cấp, nếu có bất kỳ thay đổi nào về chính sách hoặc độ tuổi nhận trợ cấp hàng tháng, người lao động sẽ tiếp tục được hưởng theo mức đã được phê duyệt. Mức trợ cấp cũng sẽ được điều chỉnh khi Chính phủ thực hiện điều chỉnh lương hưu.
Trong trường hợp người hưởng trợ cấp qua đời trước khi nhận hết số tháng trợ cấp được hưởng, thân nhân của họ sẽ được nhận một lần khoản tiền tương ứng với thời gian chưa nhận. Thân nhân cũng sẽ được hưởng trợ cấp mai táng một lần nếu người hưởng trợ cấp thuộc một trong các trường hợp sau: đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 12 tháng trở lên, đã đóng BHXH tự nguyện từ đủ 60 tháng trở lên, hoặc có tổng thời gian đóng BHXH tự nguyện và bắt buộc từ đủ 60 tháng trở lên.
Để yêu cầu hưởng trợ cấp một lần và mai táng phí, thân nhân cần chuẩn bị hồ sơ bao gồm bản sao giấy chứng tử, trích lục khai tử, bản sao giấy báo tử, hoặc bản sao quyết định của Tòa án tuyên bố người hưởng trợ cấp đã qua đời, cùng với tờ khai thân nhân theo mẫu của Bảo hiểm xã hội Việt Nam.

Hồ sơ cần được nộp trong vòng 90 ngày kể từ ngày người hưởng trợ cấp qua đời. Cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ giải quyết hồ sơ trong vòng 10 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ. Nếu hồ sơ không được giải quyết, cơ quan BHXH phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Chính sách này dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7, áp dụng cho lao động nam đủ 61 tuổi 3 tháng và lao động nữ đủ 56 tuổi 8 tháng trở lên, nhưng dưới 75 tuổi và chưa đủ số năm đóng BHXH để hưởng lương hưu.
Theo thống kê, cả nước hiện có khoảng 3,3 triệu người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH và trợ cấp hàng tháng. Kết quả khảo sát người cao tuổi Việt Nam (VNAS) năm 2022 cho thấy nguồn thu nhập chính của người cao tuổi tại Việt Nam chủ yếu đến từ sự hỗ trợ của con cái (38%), tiếp theo là từ việc tiếp tục làm việc (29%), chỉ có 15% là từ lương hưu và 10% từ trợ cấp xã hội.
Admin
Nguồn: VnExpress