Ung thư đại trực tràng đang trở thành một vấn đề sức khỏe đáng lo ngại tại Việt Nam, đặc biệt khi bệnh có xu hướng trẻ hóa. Theo TS.BS Trần Hải Bình, Phó khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, sự thay đổi trong thói quen ăn uống và sinh hoạt của giới trẻ hiện nay là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Bệnh thường diễn tiến âm thầm, gây khó khăn cho việc phát hiện sớm.
Một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu là chế độ ăn uống thiếu cân bằng. Việc tiêu thụ quá nhiều thịt đỏ (như thịt bò, lợn, cừu) và các loại thịt chế biến sẵn (xúc xích, lạp xưởng…) có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Các chất bảo quản trong thịt chế biến sẵn như nitrit, nitrat có thể gây viêm. Bên cạnh đó, khi thịt đỏ được chế biến ở nhiệt độ cao (nướng, rán, hun khói), các hợp chất có hại như amin dị vòng (HCA) và hydrocarbon thơm đa vòng (PAH) được sinh ra, gây tổn thương niêm mạc đại tràng và hình thành tế bào ung thư. Ngược lại, việc thiếu hụt chất xơ do ăn ít rau xanh và trái cây cũng gây ra táo bón, viêm đại tràng, và về lâu dài có thể dẫn đến ung thư. Chất xơ rất quan trọng trong việc làm sạch đường ruột, loại bỏ độc tố và hỗ trợ sự phát triển của vi khuẩn có lợi.
Uống nhiều rượu bia cũng làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng. Khi rượu được chuyển hóa trong cơ thể, nó tạo ra acetaldehyde, một chất gây ung thư mạnh. Rượu còn hoạt động như một dung môi, tạo điều kiện cho các chất gây ung thư xâm nhập vào lớp niêm mạc ruột, kích thích tế bào ác tính phát triển.
Lối sống ít vận động cũng là một yếu tố đáng kể. TS.BS Trần Hải Bình cho biết nhiều người trẻ làm việc văn phòng thường ngồi nhiều, ít vận động, làm chậm nhu động ruột. Điều này khiến phân lưu lại trong đại tràng lâu hơn, kéo dài thời gian tiếp xúc của các chất độc hại với niêm mạc ruột, từ đó làm tăng nguy cơ ung thư. Hoạt động thể chất thường xuyên giúp kiểm soát cân nặng, thúc đẩy tiêu hóa, giảm táo bón và đào thải độc tố ra khỏi cơ thể nhanh hơn, từ đó bảo vệ cơ thể chống lại ung thư trực tràng.
Hút thuốc lá cũng là một yếu tố nguy cơ không thể bỏ qua. Khói thuốc chứa hàng nghìn hóa chất độc hại có khả năng gây ung thư. Các hóa chất này được vận chuyển qua máu đến ruột già, lưu trữ trong đại tràng và trực tràng trước khi thải ra ngoài, làm tăng sự phát triển của polyp.
Để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, TS.BS Trần Hải Bình khuyến cáo mọi người từ 45 tuổi trở lên nên tầm soát ung thư đại trực tràng định kỳ. Với những người có yếu tố nguy cơ cao (tiền sử gia đình mắc ung thư, viêm đại tràng mạn tính hoặc polyp đại tràng), việc tầm soát nên được thực hiện sớm hơn theo chỉ định của bác sĩ. Nội soi đại tràng là một phương pháp tầm soát phổ biến, giúp phát hiện và loại bỏ polyp hoặc các tổn thương tiền ung thư trước khi chúng tiến triển thành ung thư. Bên cạnh đó, xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều rau xanh, trái cây, đậu và ngũ cốc nguyên hạt là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
Admin
Nguồn: VnExpress
