Suy thận giai đoạn cuối là một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng, xảy ra khi thận mất hoàn toàn khả năng lọc và loại bỏ độc tố khỏi cơ thể. Bệnh nhân ở giai đoạn này cần được điều trị thay thế chức năng thận bằng các phương pháp như lọc máu (chạy thận nhân tạo), lọc màng bụng (thẩm phân phúc mạc) hoặc ghép thận.
Trong trường hợp người thân bị suy thận giai đoạn cuối, việc chăm sóc sức khỏe và tinh thần đóng vai trò vô cùng quan trọng. Gia đình nên khuyến khích và tạo điều kiện để người bệnh tuân thủ đúng lịch lọc máu định kỳ. Đồng thời, cần theo dõi sát sao các chỉ số xét nghiệm quan trọng như ure, creatinin, điện giải (natri, kali, canxi, phốt pho), hemoglobin, albumin máu… Việc sử dụng thuốc phải tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý dùng thêm bất kỳ loại thuốc nào khác.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát bệnh suy thận giai đoạn cuối. Người bệnh cần hạn chế tối đa lượng muối, nước mắm và nước tương trong khẩu phần ăn để giảm phù nề, kiểm soát huyết áp và giảm kali, từ đó phòng tránh rối loạn nhịp tim. Các loại trái cây như chuối, cam, đu đủ, nước dừa, nước cam, cà chua, bí đỏ, rau muống cũng nên được hạn chế. Tránh các thực phẩm giàu phốt pho, vì khi thận bị tổn thương, phốt pho dư thừa có thể tích tụ, gây tăng phốt pho máu hoặc ngứa da. Hạn chế ăn quá nhiều thịt đỏ để tránh tích tụ ure và các chất độc hại. Các loại thức ăn sẵn đóng hộp, thịt nguội, giăm bông, dưa muối, mì gói… cũng cần loại bỏ khỏi thực đơn vì chúng làm tăng gánh nặng cho thận.
Đối với bệnh nhân chưa chạy thận, cần giảm lượng protein trong khẩu phần ăn (0,6-0,8 g protein/kg cân nặng/ngày). Tuy nhiên, với người đã chạy thận, việc bổ sung protein hàng ngày là cần thiết (1,2 g protein/kg cân nặng/ngày) để tránh suy dinh dưỡng.

Người bệnh nên ưu tiên các thực phẩm dễ tiêu, ít kali như táo, lê, nho, bắp cải, dưa leo và đảm bảo cung cấp đủ năng lượng (calo) từ tinh bột và chất béo lành mạnh. Cá hồi là một lựa chọn tốt vì chứa hàm lượng axit béo omega-3 cao, giúp kiểm soát lượng chất béo hấp thụ, tránh mỡ máu và cải thiện sức khỏe tổng thể. Các thực phẩm khác như lòng trắng trứng, khoai lang, ớt chuông, rau xanh (cải xoăn, cải ngọt) cũng rất có lợi. Tỏi cũng nên được thêm vào thực đơn vì chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa các tác nhân gây hại.
Ở những người chạy thận lâu dài, khả năng bài tiết nước tiểu có thể bị suy giảm. Nếu lượng nước tích tụ quá nhiều trong cơ thể có thể gây phù nề, huyết áp cao, mệt mỏi, khó thở… Do đó, nếu không bị phù nề, người bệnh nên duy trì lượng nước uống hàng ngày nhiều hơn lượng nước tiểu khoảng 500 ml. Cần theo dõi cân nặng hàng ngày, tránh để tăng quá 1 kg mỗi ngày.
Gia đình cần đặc biệt chú ý đến các dấu hiệu bất thường như khó thở, phù nề, tăng cân nhanh, buồn nôn hoặc nôn, chán ăn kéo dài, đau ngực, đau tim… Người bệnh có thể trải qua các vấn đề tâm lý như trầm cảm, lo âu, do đó rất cần sự hỗ trợ, đồng hành và động viên tinh thần từ người thân.
Admin
Nguồn: VnExpress