Tại hội nghị tập huấn toàn quốc ngày 14/6, Bộ trưởng Nội vụ đã nhấn mạnh về sự thay đổi mang tính cốt lõi trong mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp. Theo đó, UBND cấp tỉnh sẽ chuyển đổi từ một cơ quan hành chính đơn thuần thành một trung tâm điều hành thống nhất, có trách nhiệm trực tiếp trong việc thực thi pháp luật và điều phối sự phát triển bền vững của địa phương.
Sự thay đổi này không chỉ giới hạn ở việc thực hiện các nhiệm vụ hành chính mà còn bao gồm vai trò đầu mối, kết nối hệ thống từ trung ương đến cơ sở, dẫn dắt các chiến lược phát triển địa phương một cách đồng bộ và xuyên suốt. Bộ trưởng khẳng định đây là một bước tiến quan trọng, thể hiện rõ tư duy kiến tạo, hành động và phục vụ người dân của nền hành chính.
Trong mô hình mới, Chủ tịch UBND cấp tỉnh sẽ đóng vai trò trung tâm trong việc điều hành toàn diện mọi hoạt động của tỉnh. Thay vì phải thông qua tập thể UBND hoặc trình HĐND như trước đây, dẫn đến quy trình xử lý kéo dài, Chủ tịch tỉnh sẽ được trao quyền trực tiếp quyết định và chịu trách nhiệm cá nhân. Điều này giúp rút ngắn thời gian xử lý công việc, tránh bỏ lỡ cơ hội, và phục vụ người dân cũng như doanh nghiệp một cách hiệu quả hơn.
Để cụ thể hóa mô hình này, Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương đang được Quốc hội xem xét đã mở rộng số lượng nhóm nhiệm vụ độc lập của Chủ tịch UBND cấp tỉnh từ 11 lên 23. Trong đó, nổi bật là 5 nhóm quyền quan trọng: tổ chức thi hành pháp luật; điều hành bộ máy hành chính từ cấp tỉnh đến cấp xã; chủ động phân cấp, ủy quyền; quyết định thay mặt tập thể UBND khi cần thiết; và xử lý các tình huống vượt quá khả năng của cấp dưới.
Một điểm đáng chú ý là lần đầu tiên Chủ tịch UBND cấp tỉnh được trao quyền trực tiếp phân cấp, ủy quyền cho các sở, ngành, đơn vị sự nghiệp, chính quyền cấp xã và các phó chủ tịch UBND. Đây là một thay đổi lớn, giúp khắc phục tình trạng trì trệ, né tránh trách nhiệm và chồng chéo trong quá trình xử lý công việc.
Sự thay đổi này thể hiện rõ sự chuyển hướng trong tư duy điều hành, từ mô hình phân tán, quyết định tập thể sang mô hình tập trung, đề cao trách nhiệm cá nhân. Cùng với việc mở rộng quyền lực, cải cách lần này cũng thiết lập cơ chế kiểm soát tương ứng, đảm bảo Chủ tịch tỉnh có đủ không gian để hành động nhưng vẫn phải tuân thủ các nguyên tắc minh bạch, hiệu quả và có thể giám sát được.
Cùng với việc nâng cao vai trò của Chủ tịch UBND tỉnh, mô hình chính quyền hai cấp mới cũng đặt ra yêu cầu cải cách toàn diện chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của cấp xã.
Theo Bộ trưởng Nội vụ, cấp xã trong tương lai sẽ thực hiện đầy đủ các chức năng tổ chức thi hành pháp luật, điều hành hành chính, quản lý kinh tế – xã hội trên địa bàn, quản lý tài chính, ngân sách, đầu tư công, quản lý đất đai, tài nguyên, môi trường, trật tự xây dựng, quản lý dân cư, hộ tịch, quốc phòng, an ninh tại cộng đồng, cung ứng các dịch vụ công thiết yếu và đảm bảo an sinh xã hội, thực hiện cải cách hành chính, phát triển chính quyền số và công dân số.
Bộ trưởng nhấn mạnh rằng cấp xã sẽ thực sự là tuyến đầu, nơi hiện thực hóa mọi chính sách thành hành động cụ thể, nơi người dân tiếp xúc trực tiếp với chính quyền hàng ngày. UBND cấp xã không còn là “cánh tay nối dài” mà trở thành “bộ não” điều hành tại cơ sở, với vị thế được xác lập rõ ràng về mặt pháp lý và chính trị.
Dự kiến, Chủ tịch UBND xã sẽ có 17 nhiệm vụ và quyền hạn, trong khi Chủ tịch phường có 23 nhiệm vụ, đều tăng so với quy định hiện hành. Nhiều nhiệm vụ trước đây thuộc thẩm quyền của cấp huyện cũng sẽ được chuyển giao về cấp xã, đòi hỏi đội ngũ cán bộ cấp xã phải có năng lực toàn diện, đặc biệt là người đứng đầu.
Bộ trưởng khẳng định Chủ tịch xã là hình ảnh đại diện cụ thể nhất của chính quyền trong mắt người dân, là người lãnh đạo tại chỗ, điều hành trực tiếp và chịu trách nhiệm về hiệu quả quản trị tại địa phương. Đồng thời, Bộ trưởng cũng nhấn mạnh yêu cầu đối với đội ngũ chủ tịch xã phải am hiểu pháp luật, vững vàng về hành pháp và có phong cách làm việc gần dân, minh bạch để đáp ứng kỳ vọng trong giai đoạn chuyển đổi mô hình chính quyền mới.
Admin
Nguồn: VnExpress
