Sau hai ngày đàm phán tích cực tại London, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố vào ngày 11/6 rằng thỏa thuận thương mại với Trung Quốc đã “hoàn tất” và sẵn sàng để ông và Chủ tịch Tập Cận Bình phê duyệt. Tuy nhiên, tuyên bố này đã vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ giới chuyên gia và thị trường.
Theo thông tin từ Nhà Trắng, thỏa thuận bao gồm việc Mỹ sẽ áp thuế 55% đối với hàng hóa Trung Quốc, bao gồm 10% thuế cơ bản, 20% thuế đối với buôn bán fentanyl và 25% thuế khác. Đổi lại, Trung Quốc sẽ áp thuế 10% đối với hàng nhập khẩu từ Mỹ. Các điều khoản này thực chất không mới, vì đã được thống nhất tại Geneva vào tháng trước.
Ông Trump cũng nhấn mạnh rằng Trung Quốc sẽ cung cấp “tất cả nam châm và đất hiếm cần thiết” và cam kết “làm việc sát sao với Chủ tịch Tập để mở cửa thị trường Trung Quốc cho Mỹ”. Về phía Mỹ, Washington sẽ tiếp tục chào đón sinh viên Trung Quốc đến học tập tại các trường cao đẳng và đại học.
Trong khi đó, phía Bắc Kinh gọi hai cuộc làm việc tại London là cuộc họp đầu tiên thuộc cơ chế tham vấn kinh tế và thương mại Trung Quốc – Mỹ. Đại diện Thương mại Quốc tế Trung Quốc Lý Thành Cương nhận xét các cuộc trao đổi diễn ra “rất chuyên nghiệp, lý trí, sâu sắc và thẳng thắn”, nhưng không đề cập đến kết quả cụ thể.
Theo tờ China Daily, hai bên đã đạt được thỏa thuận về nguyên tắc thực hiện những đồng thuận quan trọng mà hai nhà lãnh đạo đã thống nhất trong cuộc điện đàm ngày 5/6, cũng như khuôn khổ các biện pháp nhằm củng cố kết quả đàm phán tại Geneva.
Giới chuyên gia đã bày tỏ sự lạc quan về những tiến triển mới trong quan hệ thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Ông Hà Vĩ Văn, nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Trung Quốc và Toàn cầu hóa, nhận định cuộc gặp gỡ này đặt nền tảng thúc đẩy sự phát triển ổn định và có thể dự đoán được trong quan hệ kinh tế – thương mại song phương.
Ông Bảo Kiến Vân, Trưởng khoa Chính trị Quốc tế, Trường Nghiên cứu Quốc tế, Đại học Nhân dân Trung Quốc, cho rằng những gì đạt được tại London sâu sắc hơn so với đồng thuận tại Geneva, đóng vai trò như điểm tựa để thúc đẩy phát triển kinh tế toàn cầu trong bối cảnh bất ổn do các biện pháp thuế quan của Mỹ.
Tuy nhiên, các nhà phân tích đầu tư, tài chính và chứng khoán phương Tây lại tỏ ra lạc quan một cách thận trọng. Ông Wasif Latif, Chủ tịch và Giám đốc đầu tư Sarmaya Partners, cho rằng cả hai bên đều đã thể hiện những quân bài của mình trên bàn đàm phán. Trung Quốc có đất hiếm, trong khi Mỹ có những ảnh hưởng thương mại khác nhau, bao gồm cả tác động đến du học sinh.
Ông Adam Button, Chuyên gia phân tích tiền tệ chính tại ForexLive (Canada), xác nhận rằng việc Trung Quốc và Mỹ đạt được một số thỏa thuận là tin tốt. Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ sự hoài nghi về hướng đi và mục tiêu thực sự của hai nước.
Thực tế, thị trường đã không có phản ứng đáng kể sau tuyên bố “hoàn tất” thỏa thuận của ông Trump. Tại Mỹ, chứng khoán và đồng USD không có nhiều biến động, trong khi tại Trung Quốc, thị trường chứng khoán Thượng Hải gần như đi ngang và thị trường Hồng Kông giảm điểm.
Ông Sam Stovall, Giám đốc chiến lược đầu tư CFRA Research (Mỹ), nhận xét rằng phản ứng thờ ơ của thị trường cho thấy các nhà đầu tư ghi nhận việc hai bên đã đồng ý tiếp tục đàm phán và thiết lập một khuôn khổ cho các cuộc đối thoại trong tương lai, nhưng chưa có điều gì thực sự đáng kể được giải quyết.
Các chuyên gia dự báo rằng sẽ cần nhiều cuộc đàm phán tiếp theo để Mỹ và Trung Quốc tiến tới một thỏa thuận toàn diện. Ông Oliver Pursche, Phó chủ tịch cấp cao Wealthspire, cho rằng thị trường chưa phản ứng vì chưa thấy bất kỳ chi tiết đáng kể nào, mặc dù Tổng thống Trump đã tuyên bố “hoàn tất”.
Ông Tan Xiaoyun, Đối tác sáng lập Zonso Capital, dự báo rằng Mỹ sẽ nhượng bộ nhiều hơn Trung Quốc để đạt được thỏa thuận trong các cuộc đàm phán tiếp theo, do Mỹ đang phải đối mặt với các thách thức cấp bách hơn.
Trong khi đó, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick cho biết sẽ không thay đổi thêm nữa mức thuế nhập khẩu áp lên hàng Trung Quốc. Tuy nhiên, ông John Praveen, CEO Paleo Leon, dự báo có thể có những điều chỉnh thêm nữa vì mức thuế hiện tại gây áp lực lạm phát cho Mỹ.
Về vấn đề hạn chế xuất khẩu chip sang Trung Quốc, Mỹ có thể sẽ không hoàn toàn gỡ bỏ các hạn chế, nhưng có thể nới lỏng để ứng phó với áp lực từ cả Bắc Kinh và ngành bán dẫn trong nước.

Bà Carol Kong, Chiến lược gia tiền tệ Commonwealth Bank of Australia, nhận định rằng sẽ rất khó khăn và mất nhiều thời gian để hai bên đạt được thỏa thuận thương mại toàn diện. Bà cũng cho rằng căng thẳng có thể hạ nhiệt nhưng sẽ leo thang trở lại trong những tháng tới.
Bà Charu Chanana, Trưởng chiến lược đầu tư Saxo (Singapore), lưu ý rằng các vấn đề mới luôn có thể xuất hiện và không nên nhầm lẫn việc hạ nhiệt với đảo ngược hoàn toàn sự tách rời chiến lược giữa hai siêu cường.
Ông Chu Mễ, nhà nghiên cứu cao cấp tại Viện Hợp tác Thương mại và Kinh tế Quốc tế Trung Quốc, cho rằng các mâu thuẫn thương mại mang tính cấu trúc giữa Trung Quốc và Mỹ vẫn tồn tại. Do đó, Bắc Kinh cần duy trì sự kiên nhẫn chiến lược và chuẩn bị kỹ lưỡng. Ông cũng nhấn mạnh rằng Mỹ không nên đơn phương thay đổi hay từ bỏ cam kết mà cần tôn trọng các quy tắc.
Nhìn chung, dù tuyên bố “hoàn tất” thỏa thuận thương mại Mỹ – Trung đã được đưa ra, nhưng vẫn còn nhiều thách thức và bất ổn phía trước. Liệu hai bên có thể đạt được một thỏa thuận toàn diện và bền vững hay không vẫn là một câu hỏi mở.
Admin
Nguồn: VnExpress