Tuyển tập mới nhất gồm 24 truyện ngắn, được nhà văn Ma Văn Kháng chắp bút trong suốt 20 năm, vừa ra mắt độc giả, hứa hẹn mang đến những góc nhìn đa chiều và trải nghiệm sâu sắc về cuộc sống, con người Việt Nam. Các tác phẩm trải dài trên nhiều vùng miền của đất nước, khắc họa chân dung đa dạng của những nhân vật thuộc đủ mọi lứa tuổi, ngành nghề, với những số phận và tâm hồn khác nhau. Tác giả đặt họ vào bối cảnh xã hội nhiều biến động, qua đó thể hiện những chiêm nghiệm sâu sắc về nhân sinh thế thái.
Truyện ngắn “Bãi vàng” (2008), mở đầu tuyển tập, là một ví dụ điển hình. Tác phẩm xoáy sâu vào số phận của những người thuộc tầng lớp dưới trong xã hội, nơi tình yêu của họ không được trân trọng. Nhân vật Thị Nhi, một phụ nữ 37 tuổi từng bị chồng ruồng bỏ, làm thuê cho ông Pào, một người làm thuốc bắc. Ma Văn Kháng không ngần ngại miêu tả Thị Nhi với những nét ngoại hình xấu xí nhất: “mắt trắng dã, mũi hếch, mồm vẩu, mày dựng đứng, mặt đầy tàn nhang, lưỡng quyền cao, giọng á thanh khàn rè”, một “đầu thừa đuôi thẹo” của cuộc đời.
Mối quan hệ giữa Thị Nhi và ông Pào dần trở nên thân mật, nhưng trong lòng Nhi lại nảy sinh tình cảm với Giẳng, một thanh niên 19 tuổi cũng làm thuê. Khác với sự vũ phu và coi Nhi như công cụ của ông Pào, Giẳng luôn trân trọng, nâng niu từng đường nét “xấu xí” của chị. Tình yêu giữa Nhi và Giẳng ngày càng sâu đậm, dẫn đến một kế hoạch đầy bi kịch: họ quyết định đầu độc ông Pào, và cuối cùng phải trả giá bằng vòng lao lý. Giẳng qua đời trong tù vì bệnh tim và hen suyễn, để lại nỗi đau khôn nguôi cho Thị Nhi, người đàn bà trở nên điên dại vì tình yêu. Với giọng văn thẳng thắn và giàu cảm xúc, Ma Văn Kháng để lại trong lòng người đọc một kết thúc đầy day dứt.
Nhà văn Mai Thanh nhận xét rằng, nhiều truyện ngắn của Ma Văn Kháng có cốt truyện đơn giản, nhưng lại được phù phép trở nên đặc biệt nhờ tài năng sử dụng ngôn ngữ điêu luyện của tác giả. Ông ví von Ma Văn Kháng như một người thợ kim hoàn tỉ mỉ, kiên nhẫn “gọt giũa và đánh bóng câu chữ”, khiến người đọc liên tưởng đến phong cách của Nguyễn Tuân.
Phó giáo sư, tiến sĩ Đoàn Trọng Huy đánh giá cao kho từ vựng phong phú và khả năng sử dụng ngôn ngữ đời thường của Ma Văn Kháng. Nhà văn Phạm Ngọc Chiêu thì nhấn mạnh sự độc đáo trong những đoạn văn “phiêu” của tác giả, những đoạn văn có độ dài ngắn khác nhau, mang đến cho độc giả những ý tưởng thú vị và bất ngờ.
Ma Văn Kháng, tên thật là Đinh Trọng Đoàn, sinh năm 1936 tại Hà Nội. Ông là một trong những nhà văn tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại. 25 năm sống ở vùng cao đã mang đến cho ông những trải nghiệm và chất liệu quý giá để sáng tác hơn 20 tiểu thuyết và gần 200 truyện ngắn. Năm 2012, ông vinh dự nhận giải thưởng Hồ Chí Minh cho cụm tác phẩm bao gồm “Tuyển tập truyện ngắn” và ba tiểu thuyết “Mưa mùa hạ”, “Côi cút giữa cảnh đời”, “Gặp gỡ ở La Pán Tẩn”. Trong những năm gần đây, ông vẫn tiếp tục sáng tác và cho ra mắt những tác phẩm mới như “Người thợ mộc và tấm ván thiên” (2015) và “Chim én liệng trời cao” (2017). Tháng 12/2023, ông được Hội Nhà văn Hà Nội trao tặng giải Thành tựu văn học trọn đời, ghi nhận những đóng góp to lớn của ông cho nền văn học nước nhà.
Admin
Nguồn: VnExpress
