Trong quá trình tiếp thu và giải trình sửa đổi Hiến pháp, một số đại biểu Quốc hội đã đề xuất việc quy định cụ thể các đơn vị hành chính dưới cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương như xã, phường, đặc khu ngay trong Hiến pháp.
Tuy nhiên, Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp cho rằng việc quy định quá chi tiết các loại hình đơn vị hành chính trong Hiến pháp có thể dẫn đến việc phải sửa đổi, bổ sung thường xuyên, do sự phát triển liên tục của các loại hình đơn vị hành chính dưới cấp tỉnh, thành phố. Do đó, Ủy ban đề xuất Hiến pháp chỉ nên khẳng định rõ mô hình tổ chức đơn vị hành chính địa phương hai cấp, còn tên gọi cụ thể của từng loại đơn vị hành chính sẽ do luật định để phù hợp với yêu cầu phát triển của từng thời kỳ. Ủy ban cũng nhấn mạnh đây là bài học kinh nghiệm từ các lần sửa đổi Hiến pháp trước đây.
Về vấn đề đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt, một số ý kiến đề nghị làm rõ cơ sở hiến định để Quốc hội có thể quy định đặc điểm của loại hình đơn vị này, nhằm đảm bảo tính minh bạch và tránh sự tùy nghi trong việc thiết kế cấp chính quyền tại các địa phương.
Ủy ban cho rằng đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt có thể không tương đồng với các đơn vị hành chính lãnh thổ thông thường như tỉnh, thành phố, xã, phường hay đặc khu. Các đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt cũng có thể khác nhau về quy mô, tính chất, cấp quản lý, chế độ và chính sách áp dụng, tùy thuộc vào đặc điểm, mục tiêu và định hướng ưu tiên của từng đơn vị. Kinh nghiệm quốc tế cũng cho thấy nhiều quốc gia đã thành lập các khu, trung tâm, khu vực đặc biệt để thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế hoặc các mục tiêu đặc biệt khác. Do đó, Ủy ban cho rằng Hiến pháp không nên quy định nội dung này theo hướng đóng khung vào các tiêu chí, tiêu chuẩn cụ thể khi chưa có đủ cơ sở khoa học và thực tiễn.
Ủy ban cũng cho biết, trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm quốc tế và xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, khi hội tụ đủ các yếu tố và điều kiện cần thiết, Chính phủ sẽ trình Quốc hội xem xét và quyết định cụ thể về việc thành lập từng đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt.
Liên quan đến việc kiện toàn bộ máy sau sửa đổi Hiến pháp, có ý kiến đề nghị quy định cụ thể thời hạn áp dụng và trình tự kiện toàn để đảm bảo chặt chẽ, đồng thời đề xuất giao thẩm quyền chỉ định Chủ tịch và Phó chủ tịch UBND cấp xã cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh.
Ủy ban nhận định, do tính chất đặc biệt của việc sắp xếp đơn vị hành chính lần này, cần có các cơ chế đặc biệt để phục vụ việc sắp xếp và kiện toàn tổ chức bộ máy ở các đơn vị hành chính mới. Ngay sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ ban hành nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025 của các tỉnh, thành phố.
Ủy ban cũng nhấn mạnh cơ chế chỉ định này chỉ áp dụng để thực hiện kiện toàn tổ chức bộ máy các cơ quan chính quyền địa phương tại các đơn vị hành chính thực hiện sắp xếp theo nghị quyết trong năm 2025. Sau đó, mọi hoạt động sẽ trở lại theo đúng quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các quy định pháp luật liên quan. Các cơ quan có thẩm quyền đang tổ chức kiểm tra, giám sát để đảm bảo công tác chuẩn bị và kiện toàn tổ chức bộ máy được thực hiện chặt chẽ, khách quan, công tâm và đúng quy định. Cán bộ được lựa chọn và xem xét chỉ định phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn và điều kiện của công tác cán bộ.
Về Luật Nhà giáo, một trong những điểm quan trọng là quy định cấm ép buộc học sinh học thêm dưới mọi hình thức. Một số ý kiến đề nghị bổ sung quy định cấm nhà giáo dạy thêm trái quy định pháp luật và cấm dạy thêm cho học sinh mà nhà giáo đang trực tiếp giảng dạy.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết dự thảo Luật không cấm dạy thêm, mà chỉ quy định nhà giáo không được ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức nhằm khắc phục tình trạng dạy thêm tràn lan. Yêu cầu nhà giáo không được dạy thêm cho học sinh mà mình đang trực tiếp giảng dạy đã được quy định trong Thông tư về dạy thêm, học thêm của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Liên quan đến tuyển dụng nhà giáo, một số ý kiến đề nghị quy định rõ căn cứ, nguyên tắc, tiêu chuẩn và điều kiện tuyển dụng, cũng như việc giao thẩm quyền tuyển dụng giáo viên mầm non, giáo viên phổ thông cho cơ quan quản lý giáo dục.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng nhà giáo trong cơ sở giáo dục công lập là viên chức, do đó việc tuyển dụng phải tuân thủ quy định pháp luật về viên chức. Dự thảo Luật chỉ quy định một số yêu cầu đặc thù trong tuyển dụng nhà giáo, như nội dung tuyển dụng căn cứ vào chuẩn nghề nghiệp và phương thức tuyển dụng phải có thực hành sư phạm. Về thẩm quyền tuyển dụng, dự luật giao ngành giáo dục quyền chủ động trong tuyển dụng nhà giáo, và Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo sẽ quy định chi tiết về thẩm quyền tuyển dụng giáo viên mầm non và giáo viên phổ thông.
Trong phiên làm việc ngày 16/6, Quốc hội đã biểu quyết thông qua các Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), Luật Nhà giáo, Luật Việc làm (sửa đổi) và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo.
Cũng trong ngày, Quốc hội đã nghe tờ trình và thẩm tra dự án Luật Đường sắt (sửa đổi), thảo luận về dự thảo Nghị quyết miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông và người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân, cũng như phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi. Buổi chiều cùng ngày, Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về dự án Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc và thảo luận tại tổ về dự án Luật Đường sắt (sửa đổi) và chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường vành đai 4 TP HCM.
Admin
Nguồn: VnExpress
