Những ngày gần đây, Trung Đông chứng kiến sự leo thang đáng lo ngại trong xung đột giữa Iran và Israel, thể hiện qua các cuộc tấn công tầm xa ngày càng khốc liệt vào lãnh thổ của nhau.
Theo hãng thông tấn Fars News của Iran, trong cuộc tấn công diễn ra vào rạng sáng ngày 15/6, lực lượng Iran đã sử dụng các tên lửa Emad, Qader và Khaibar để tấn công các thành phố Haifa và Tel Aviv của Israel. Đáng chú ý, đây là lần đầu tiên Iran triển khai tên lửa đạn đạo thế hệ mới Khaibar trong các cuộc tấn công nhắm vào lãnh thổ Israel.
Hình ảnh từ truyền thông cho thấy ít nhất một đầu đạn tên lửa đã lao xuống thành phố Haifa với tốc độ rất cao trong cuộc tấn công rạng sáng 15/6, cho thấy sự bất lực của hệ thống phòng không Israel trước loại vũ khí này.
Việc Iran sử dụng tên lửa Khaibar không chỉ cho thấy sự tiến bộ trong năng lực quân sự của nước này mà còn làm tăng thêm lo ngại về nguy cơ xung đột lan rộng, có thể lôi kéo các cường quốc bên ngoài vào cuộc.
Theo Reuters, tên lửa đạn đạo Khaibar, còn được gọi là Khorramshahr-4, là một trong những vũ khí mới và mạnh nhất trong kho tên lửa tầm xa của Iran. Vào giữa năm 2023, Tehran đã tuyên bố thử nghiệm thành công tên lửa này, với tầm bắn lên tới 2.000 km và khả năng mang đầu đạn nặng 1,5 tấn.
Được đặt theo tên trận chiến lịch sử Khaibar, một sự kiện quan trọng trong lịch sử Hồi giáo, tên lửa này được thiết kế để tấn công chính xác, có tốc độ cao và khả năng sống sót cao trước các hệ thống phòng thủ tiên tiến.
Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) tại Mỹ cho biết Khaibar thuộc nhóm tên lửa đạn đạo tầm trung (MRBM), có khả năng mang nhiều đầu đạn và được tối ưu hóa để vượt qua các hệ thống phòng không hiện đại.
CSIS ước tính Iran hiện có ít nhất 8 loại tên lửa tấn công với tầm bắn từ 300 đến 2.500 km, trong đó Khaibar là một trong những mẫu tiên tiến nhất, có khả năng cơ động cao và thời gian phóng nhanh, giúp giảm nguy cơ bị phát hiện trước khi tấn công.
Bộ trưởng Quốc phòng Iran Mohammadreza Ashtiani từng tuyên bố vào năm 2023 rằng Khaibar là biểu tượng cho khả năng tự vệ của Iran, đồng thời nhấn mạnh thông điệp gửi tới các đồng minh trong khu vực rằng Iran mong muốn đóng góp vào sự ổn định của Trung Đông.
Tuy nhiên, các chuyên gia quân sự phương Tây cho rằng tên lửa này không chỉ phục vụ mục đích phòng thủ mà còn là một công cụ chiến lược để răn đe các đối thủ như Israel và các căn cứ quân sự của Mỹ trong khu vực. Tom Karako, giám đốc Dự án Phòng thủ Tên lửa tại CSIS, nhận định Khaibar là một bước tiến đáng kể trong công nghệ tên lửa của Iran.
Ông Karako cho biết: “Với tầm bắn 2.000 km và khả năng mang đầu đạn lớn, Khaibar có thể tấn công các mục tiêu chiến lược ở Israel và các quốc gia láng giềng khác, tạo ra thách thức lớn cho các hệ thống phòng thủ như Vòm Sắt hay THAAD”.
Tướng Mỹ về hưu Stephen Twitty, nhà phân tích quân sự của NBC News, nhận định các cuộc tấn công của Iran “tương đối đơn giản” về mặt chiến thuật, chủ yếu sử dụng tên lửa đạn đạo kết hợp với UAV. Tuy nhiên, việc Iran phóng tên lửa với số lượng lớn trong thời gian ngắn đã gây áp lực đáng kể lên hệ thống phòng thủ của Israel.
Hệ thống Vòm Sắt của Israel, kết hợp với các tổ hợp phòng thủ khác như “Tia Sắt” và sự hỗ trợ từ hệ thống THAAD của Mỹ, đã đánh chặn được phần lớn tên lửa. Tuy nhiên, Tel Aviv thừa nhận một số tên lửa của Iran đã vượt qua hệ thống phòng không và đánh trúng nhiều tòa nhà trong cuộc tấn công rạng sáng ngày 15/6.
Ông Twitty nhận xét: “Việc hệ thống phòng không Israel bị xuyên thủng, dù chỉ ở mức độ hạn chế, cho thấy Iran đã cải thiện đáng kể khả năng tấn công chính xác của mình”.
Theo CBS News, chuyên gia quân sự Michael Savill cho rằng tên lửa đạn đạo như Khaibar có lợi thế hơn so với các loại vũ khí khác như UAV hay tên lửa hành trình, do chúng có tốc độ cao và quỹ đạo khó đoán.
Savill nói: “Khaibar được thiết kế để xuyên thủng các hệ thống phòng thủ như Vòm Sắt, vốn hiệu quả hơn với các mục tiêu có tốc độ thấp”.
Với đầu đạn nặng 1,5 tấn, có thể chứa nhiều loại chất nổ hoặc thậm chí nhiều đầu đạn con, tên lửa Khaibar có khả năng gây thiệt hại trên diện rộng khi đánh trúng mục tiêu trên mặt đất, phá hủy các cấu trúc trong bán kính 100-200 m và gây vỡ cửa kính ở khoảng cách lên tới 500 m.
Nhà nghiên cứu Danny Citrinowicz tại Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia Israel (INSS) cho rằng việc Iran sử dụng tên lửa Khaibar cho thấy nước này sẵn sàng leo thang xung đột khi căng thẳng với Israel gia tăng.
Ông Citrinowicz nhận định: “Việc triển khai Khaibar cho thấy Iran không chỉ có số lượng mà còn đang cải thiện chất lượng vũ khí, với khả năng tấn công chính xác và tốc độ cao để xuyên thủng hệ thống phòng thủ của đối phương”.
Ông nói thêm: “Iran không chỉ muốn trả đũa mà còn muốn gửi thông điệp rằng họ có khả năng gây thiệt hại nghiêm trọng cho Israel, bất chấp hệ thống phòng không tiên tiến của Tel Aviv”. Ông cũng lo ngại rằng các cuộc tấn công này có thể kéo dài, đẩy khu vực tới một cuộc chiến toàn diện.
Trước các cuộc tấn công đáp trả liên tiếp của Iran, Israel có nguy cơ cạn kiệt kho tên lửa phòng không và có thể phải cầu viện Mỹ để đối phó với các cuộc tấn công trong tương lai, đặc biệt là với những vũ khí tiên tiến như tên lửa Khaibar.
Mặc dù Tổng thống Donald Trump tuyên bố không muốn can thiệp trực tiếp vào xung đột Israel – Iran, nhưng Washington có thể sẽ phải tăng cường hỗ trợ cho đồng minh nếu giao tranh tiếp diễn. Kịch bản này có khả năng khiến Mỹ bị lôi kéo vào một vòng xoáy xung đột mới ở Trung Đông.
Ali Vaez, Giám đốc Dự án Iran tại Nhóm Khủng hoảng Quốc tế (ICG), nhận định: “Việc sử dụng Khaibar cho thấy Iran sẵn sàng tung ra các vũ khí chiến lược trong cuộc chiến. Điều này không chỉ là lời cảnh báo với Israel mà còn là thông điệp cứng rắn gửi tới Mỹ và các đồng minh rằng Iran sẽ không lùi bước”.
Admin
Nguồn: VnExpress
