Vàng, kim loại quý hiếm hình thành từ những vụ va chạm sao neutron trong vũ trụ, luôn là một ẩn số về trữ lượng thực tế trên Trái Đất. Vậy, vàng hiếm đến mức nào và tổng lượng vàng tồn tại trên hành tinh của chúng ta là bao nhiêu?
Theo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS), con người đã khai thác khoảng 187.000 tấn vàng trong suốt lịch sử, từ các mỏ đá đến sông ngòi. Phần lớn lượng vàng này được sử dụng trong ngành công nghiệp trang sức. Tuy nhiên, Hội đồng Vàng Thế giới lại đưa ra một con số lớn hơn, ước tính khoảng 216.265 tấn vàng đã được khai thác. Với khối lượng này, toàn bộ số vàng khai thác được có thể lấp đầy một khối lập phương với cạnh chỉ khoảng 22 mét. Trong số đó, 45% được dùng làm trang sức, 22% được giữ dưới dạng thỏi và đồng xu, và 17% được lưu trữ tại các ngân hàng trung ương.
Mặc dù con người đã khai thác một lượng lớn vàng từ vỏ Trái Đất, nhưng trữ lượng vẫn còn đáng kể. Báo cáo gần đây nhất của USGS cho thấy khoảng 64.000 tấn vàng vẫn nằm trong các mỏ có thể khai thác trên toàn cầu. Nga, Australia và Nam Phi là những quốc gia có trữ lượng vàng chưa khai thác lớn nhất. Tuy nhiên, Trung Quốc hiện là quốc gia khai thác và cung cấp vàng ra thị trường nhiều nhất trên thế giới.
Các chuyên gia phân biệt rõ giữa “dự trữ” (phần mỏ quặng có thể khai thác có lợi nhuận) và “tài nguyên” (mỏ quặng mà các nhà nghiên cứu và công ty có ít thông tin địa chất hơn). Hội đồng Vàng Thế giới, dựa trên dữ liệu từ công ty tư vấn Metals Focus, ước tính trữ lượng vàng toàn cầu vào khoảng 54.770 tấn, trong khi tài nguyên vàng ước tính khoảng 132.110 tấn.
Tổng hợp các số liệu từ USGS và Hội đồng Vàng Thế giới, có khoảng 251.000 đến 271.000 tấn vàng đang tồn tại trong các vật dụng của con người và các mỏ đã được xác định trong vỏ Trái Đất. Tuy nhiên, đây chỉ là một phần nhỏ so với tổng lượng vàng thực tế trên hành tinh. Phần lớn vàng trên Trái Đất tồn tại dưới dạng các hạt nhỏ, không thể khai thác, rải rác khắp vỏ Trái Đất, đặc biệt là trong nước biển và đá núi lửa.
Đại học California, Berkeley ước tính mật độ vàng trong vỏ Trái Đất vào khoảng 4 phần tỷ (0,004 g/tấn). Như vậy, tổng lượng vàng tồn tại trong vỏ Trái Đất có thể lên tới khoảng 400 triệu tấn, theo The Royal Mint.
Dù con số này có vẻ lớn, nó vẫn chỉ là một phần nhỏ so với lượng vàng thực sự nằm sâu bên trong hành tinh. Các nhà địa chất tin rằng lõi Trái Đất chứa tới 99% tổng lượng vàng của hành tinh, đủ để bao phủ toàn bộ bề mặt Trái Đất trong một lớp dày 0,5 mét.
Nhà địa chất Chris Voisey từ Đại học Monash (Australia) giải thích rằng, trong quá trình hình thành Trái Đất, phần lớn vàng đã chìm xuống lõi do mật độ cao của nó. Khoảng 99,5% khối lượng Trái Đất hình thành khi mọi thứ còn nóng chảy và phân tách dựa trên mật độ, khiến vàng chìm xuống lõi. Phần còn lại, khoảng 0,5%, đến từ giai đoạn “Late Heavy Bombardment” cách đây 3,8 đến 4,1 tỷ năm, khi Trái Đất bị thiên thạch tấn công dữ dội. Chính lượng vật chất này chứa vàng mà chúng ta tìm thấy trong đá và các mỏ quặng ngày nay.
Voisey cho biết thêm, lượng vàng này không chìm xuống lõi vì lớp vỏ Trái Đất đã cứng lại vào thời điểm đó. Kể từ sau giai đoạn Late Heavy Bombardment, lượng vàng trên Trái Đất không thay đổi đáng kể. Lượng vàng được đưa đến bởi các thiên thạch sau này là “hầu như không đáng kể”, và vàng hiện tại chỉ “di chuyển xung quanh bởi các quá trình địa chất hình thành mỏ quặng”.
Do phần lớn vàng của Trái Đất nằm trong lõi và sự phân bố không đồng đều trong lớp vỏ, các nhà nghiên cứu gặp khó khăn trong việc đo lường chính xác tổng lượng vàng trên hành tinh và xác định lượng vàng mà con người chưa khám phá ra.
Admin
Nguồn: VnExpress
